TAILIEUCHUNG - KHNNQS - 17 - 01.2019 83-89 Lê Thị Bích Thủy

| ----------------------------------------------- văn hóa - văn học v SO SÁNH-ĐỐI CHIẾU THÀNH NGỮ CÓ HÌNH ẢNH CON CHUỘT TRONG TIẾNG VIỆT VÀ TIẾNG ĐỨC LÊ THỊ BÍCH THỦY Đại học Ngoại ngữ - ĐHQG Hà Nội El lethibichthuy78@ Ngày nhận bài 26 8 2018 ngày sửa chữa 10 10 2018 ngày duyệt đăng 20 12 2018 TÓM TẮT Bài viết nhằm mục đích chỉ ra những nét tương đồng và khác biệt về ý nghĩa của các thành ngữ tiếng Việt và tiếng Đức chứa thành tố chỉ con chuột. Bằng phương pháp miêu tả và so sánh kết hợp với các thao tác phân tích thống kê và tổng hợp bài viết cho thấy một số nét tương đồng giữa thành ngữ trong hai ngôn ngữ trên Hình ảnh con chuột chủ yếu gắn với nghĩa tiêu cực các thành ngữ đều mang giá trị giáo huấn dạy dỗ có tính phê phán chê bai hay phàn nàn. Tuy nhiên mỗi ngôn ngữ đều có những nét đặc trưng riêng. Thành ngữ tiếng Việt phản ánh những nét đặc trưng văn hóa của làng quê Việt Nam trong khi đó thành ngữ tiếng Đức liên quan nhiều tới tín ngưỡng . Từ khóa chuột thành ngữ văn hóa 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Việc học tiếng Đức đối với nhiều người Việt không hề đơn giản học thành ngữ tiếng Đức lại càng phức tạp hơn. Vì vậy chúng tôi nghĩ cần có những nghiên cứu so sánh-đối chiếu liên quan tới cặp ngôn ngữ này qua đó chỉ ra những điểm tương đồng và khác biệt giữa hai ngôn ngữ để giúp cho người học một mặt gặp ít khó khăn hơn mặt khác hiểu rõ hơn về văn hóa Đức. Với mục đích nêu trên bài viết này tập trung vào nghiên cứu đối chiếu thành ngữ tiếng Đức và tiếng Việt có sử dụng hình ảnh con chuột để qua đó thấy được sự giống nhau và khác nhau của các nghĩa biểu trưng cũng như dấu ấn văn hóa của hai dân tộc trong các thành ngữ đó. Trong bài viết này chúng tôi sử dụng thao tác thống kê phân tích và tổng hợp cũng như so sánh đối chiếu các thành ngữ có yếu tố chỉ con chuột trong tiếng Đức và tiếng Việt. Thành ngữ tiếng Việt được chúng tôi tham khảo chủ yếu trong Từ điển Thành ngữ - Tục ngữ - Ca dao Việt Nam. Quyển thượng của Việt Chương 2005 và Thành ngữ học Tiếng Việt của Hoàng Văn .

• Ngôn ngữ học