TAILIEUCHUNG - Biểu tượng con nghê trong văn hóa Việt Nam

Bài viết tìm hiểu mối tương đồng và dị biệt giữa những linh thú này với con nghê trong văn hóa Việt Nam. Để hiểu rõ hơn, mời các bạn xem chi tiết nội dung bài viết. | Nghiên cứu Tôn giáo. Số 12 - 2014 110 ĐINH HỒNG HẢI* BIỂU TƯỢNG CON NGHÊ TRONG VĂN HÓA VIỆT NAM** Tóm tắt: Trong văn hóa truyền thống Việt Nam, bên cạnh con rồng còn có một linh thú hết sức nổi tiếng nhưng hiểu biết về nó vẫn rất mơ hồ, đó là con nghê. Khác với con rồng mang tính cung đình, con nghê là linh thú được sử dụng phổ biến cả trong văn hóa dân gian lẫn trong văn hóa cung đình. Điều này dẫn đến một câu hỏi, vậy con nghê là linh thú dân gian ảnh hưởng đến văn hóa cung đình hay ngược lại? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần phải truy nguyên nguồn gốc của con nghê. Tuy nhiên, việc này không hề dễ dàng, vì con nghê không phải là một con vật có thực như con rùa hay con hổ, cũng không phải là những linh thú ngoại nhập như con tỳ hưu hay con sư tử. Thậm chí, con nghê còn bị đánh đồng với con lân, con lân mã, con long mã và con ly. Những linh thú này tương đối phổ biến trong văn hóa Việt Nam nhưng lại khó nhận dạng vì sự hình thành của chúng khá phức tạp và thường bị lẫn lộn giữa loại này với loại khác. Sự phức tạp đó dẫn đến những cách gọi tên hỗn độn cho nhóm linh thú này. Bài viết tìm hiểu mối tương đồng và dị biệt giữa những linh thú này với con nghê trong văn hóa Việt Nam. Từ khóa: Con nghê, linh thú, văn hóa Việt Nam. 1. Nguồn gốc và tên gọi Trong số các linh thú có nguồn gốc Trung Hoa được nêu tên ở trên thì con lân là một con vật được biết đến nhiều nhất. Trong văn hóa Việt Nam có thể nhìn thấy con lân trong các hội múa lân (múa tứ linh). Con lân xuất hiện ở đình, chùa, đền, miếu và nhiều loại hình kiến trúc khác; được trang trí ở nhiều vị trí khác nhau với những chức năng khác nhau. Lân là tên gọi tắt của con kỳ lân có nguồn gốc từ văn hóa Trung Hoa với thành ngữ “lân, phượng, quy, long vị chi tứ linh”. Theo Thuyết văn giải tự của * TS., Viện Nghiên cứu Văn hóa, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Nghiên cứu này được tài trợ bởi Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia (NAFOSTED) trong Đề tài mã số . ** Đinh Hồng Hải. Biểu .

• Lịch sử - Văn hoá
• Nghiên cứu tôn giáo
• Biểu tượng linh thú
• Biểu tượng con nghê
• Văn hóa Việt Nam
• So sánh tương đồng và dị biệt
• Tạp chí Nghiên cứu Tôn giáo
• Nghiên cứu lý luận tôn giáo
• Đột phá khẩu nghiên cứu tôn giáo
• Viện Nghiên cứu Tôn giáo
• Lý luận về tôn giáo
• Tình hình tôn giáo ở Việt Nam
• Tôn giáo nước ngoài
• Tình hình nghiên cứu tôn giáo
• Nghiên cứu tôn giáo mới
• Tôn giáo mới của các học giả Âu Mỹ
• Khuynh hướng tôn giáo
• Tôn giáo Việt Nam
• Kết quả nghiên cứu tôn giáo
• Nghiên cứu lịch sử tôn giáo
• Tôn giáo vấn đề lý luận và thực tiễn
• Quan điểm của Đảng về tôn giáo
• Tôn giá tín ngưỡng
• Công tác tôn giáo
• tôn giáo trong thời kì đổi mới
• Nghiên cứu triết học
• Triết học tôn giáo
• Mối quan hệ giữa triết học và tôn giáo
• Tư tưởng triết học
• Tư tưởng tôn giáo
• Lý thuyết nghiên cứu tôn giáo
• Tôn giáo đương đại
• Thị trường tôn giáo
• Lý thuyết đa dạng tôn giáo
• tìm hiểu tôn giáo
• chuyên đề tôn giáo
• công tác tôn giáo ở cơ sở
• tôn giáo học
• Tôn giáo vấn đề lí luận và thực tiễn
• Tái cấu hình đời sống tôn giáo
• Đời sống tôn giáo
• Tôn giáo thách thức về mặt pháp lí
• Vấn đề lý luận thực tiễn của tôn giáo
• Mối quan hệ giữa tôn giáo
• Tôn giáo với đạo đức
• Tôn giáo ở Việt Nam
• Sự biến đổi của tôn giáo
• Tôn giáo trong bối cảnh hội nhập
• Bối cảnh tôn giáo
• Tôn giáo hội nhập kinh tế
• Tác động tôn giáo
• Đa dạng tôn giáo
• Biến đổi tôn giáo
• Văn hóa tôn giáo
• Tôn giáo truyền thống
• Tính đa nguyên tôn giáo
• Quan điểm đa nguyên tôn giáo
• Thuyết đa nguyên tôn giáo
• Hàm nghĩa của thuật ngữ Religious pluralism
• Đa dạng tôn giáo truyền thống
• Luật pháp tôn giáo
• Luật pháp về tôn giáo ở Việt Nam
• Tôn giáo ở Nam Bộ
• Đặc điểm tôn giáo ở Nam Bộ
• Những tôn giáo ra đời tại Nam Bộ
• Xu hướng biến đổi của tôn giáo
• Đời sống tôn giáo ở Việt Nam
• Tín ngưỡng tôn giáo
• Pháp luật về tôn giáo
• Nhân học tôn giáo
• Đặc tính căn bản của tôn giáo
• Tổ chức tôn giáo
• Khái niệm tín ngưỡng
• Khái niệm tôn giáo
• Niềm tin tôn giáo
• Tín ngưỡng dân gian
• Dân tộc học
• Hướng tiếp cận hiện tượng tôn giáo
• Nghiên cứu hiện tượng tôn giáo
• Các hiện tượng tôn giáo mới
• Hiện tượng tôn giáo
• Tìm hiểu hiện tượng tôn giáo
• Đối thoại liên tôn giáo
• Liên tôn giáo
• Tôn giáo Phương Tây
• Giáo dục tôn giáo
• Vai trò của tôn giáo
• Lịch sử giáo dục Việt Nam
• Tôn giáo trong hệ thống giáo dục
• Đối tượng tôn giáo học
• Phương pháp nghiên cứu tôn giáo
• Education science
• Nhà văn Lev Tolstoi
• Quan niệm của Lev Tolstoi về tôn giáo
• Quan niệm về bản chất tôn giáo
• Quan niệm tôn giáo
• Tư tưởng tôn giáo của Tolstoi
• Tôn giáo mới ở Nhật Bản
• Tôn giáo sau chiến tranh
• Tôn giáo tác động xã hội
• Thời sự tôn giáo
• Tình hình tôn giáo
• Tôn giáo cuối thế kỉ 20
• Tôn giáo đầu thế kỉ 21
• Tôn giáo ở nước ngoài
• Bức tranh tôn giáo
• Tôn giáo Đông Nam Á
• Tôn giáo trước thế kỉ 13