TAILIEUCHUNG - Hàm ý hội thoại trong phim kinh điển “Spotlight”

Bài báo này phân tích các cách thức biểu đạt hàm ý hội thoại dựa trên ngữ liệu từ tác phẩm điện ảnh kinh điển “Spotlight” (đoạt giải Oscar 2015). Ngữ liệu nghiên cứu được thu thập từ hội thoại của các nhân vật chính là thành viên của đội điều tra Spotlight. Tổng cộng 41 đoạn hội thoại trong phim cho thấy có sự “cố ý vi phạm” các phương châm hội thoại. | HÀM Ý HỘI THOẠI TRONG PHIM KINH ĐIỂN “SPOTLIGHT” Nguyễn Quang Ngoạn*, Cao Văn Hương Khoa Ngoại ngữ, Trường Đại học Quy Nhơn, 170 An Dương Vương, Tp. Quy Nhơn, Bình Định, Việt Nam Nhận bài ngày 08 tháng 08 năm 2017 Chỉnh sửa ngày 31 tháng 08 năm 2017; Chấp nhận đăng ngày 29 tháng 09 năm 2017 Tóm tắt: Trên cơ sở lý thuyết về hàm ý hội thoại (conversational implicature) của Grice (1975), bài báo phân tích các cách thức biểu đạt hàm ý hội thoại dựa trên ngữ liệu từ tác phẩm điện ảnh kinh điển “Spotlight” (đoạt giải Oscar 2015). Ngữ liệu nghiên cứu được thu thập từ hội thoại của các nhân vật chính là thành viên của đội điều tra Spotlight. Tổng cộng 41 đoạn hội thoại trong phim cho thấy có sự “cố ý vi phạm” các phương châm hội thoại. Từ ngữ liệu được phân tích, các tác giả dùng thao tác suy ý (inference) để tìm ra hàm ý của tham thể giao tiếp. Kết quả nghiên cứu cho thấy sự vi phạm phương châm về “quan hệ” và “chất” chiếm đa số trong khi sự vi phạm phương châm về “cách thức” không đáng kể. Từ khóa: hàm ý hội thoại, nguyên tắc cộng tác, phương châm hội thoại, sự vi phạm 1. Dẫn nhập Trong giao tiếp để tránh tình trạng “ông nói gà, bà nói vịt”, “hỏi một đàng, đáp một nẻo” giữa người nói và người nghe cần có sự cộng tác. Grice (1975) lý thuyết hóa sự cộng tác này thành “Nguyên tắc cộng tác” (Cooperative Principle). Nguyên tắc cộng tác cho rằng phải làm cho phần đóng góp của bạn (vào cuộc thoại) đúng như nó được đòi hỏi vào giai đoạn mà nó xuất hiện, phù hợp với mục đích hay phương hướng mà bạn đã chấp nhận tham gia vào. Nguyên tắc cộng tác được chi tiết hóa thành bốn phương châm hội thoại: “lượng” (quantity), “chất” (quality), “quan hệ” (relation) và “cách thức” (manner). Tuy nhiên trong thực tế giao tiếp, không phải lúc nào người nói cũng tuân theo nguyên tắc cộng tác này mà thường “cố tình” vi phạm chúng. Trong trường hợp người nói hợp tác nhưng vẫn cố tình vi phạm các phương châm, thì ngoài ý nghĩa trực tiếp của phát ngôn nhờ các yếu tố ngôn ngữ như ngữ âm, từ vựng, .

• Ngôn ngữ học
• Khoa học nước ngoài
• Tạp chí khoa học
• Phim kinh điển Spotlight
• Hàm ý hội thoại
• Phương châm hội thoại
• Khoa học xã hội nước ngoài
• Thông tin và nghiên cứu
• Niên giám Thông tin Khoa học xã hội
• Bản tin tự phục vụ nghiên cứu
• Dịch các tác phẩm khoa học
• Nghiên cứu khoa học
• Đề tài nghiên cứu khoa học cấp trường
• Đầu tư trực tiếp nước ngoài
• Môi trường đầu tư
• Đặc điểm của đầu tư trực tiếp nước ngoài
• Hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài
• Hoạt động học tiếng nước ngoài
• Đọc hiểu tiếng nước ngoài
• Biểu hiện mức độ thích ứng
• Ngưỡng nợ nước ngoài tối ưu
• Tăng trưởng kinh tế các quốc gia ASEAN
• Nợ nước ngoài
• Các quốc gia ASEAN
• Tác động của nợ nước ngoài
• Xác định quy mô nợ nước ngoài
• Tạp chí Khoa học thương mại
• Luận văn Thạc sĩ Khoa học Kinh tế
• Luận văn Thạc sĩ ngành Quản lý kinh tế
• Đăc điểm của doanh nghiệp ngoài nhà nước
• Phát triển doanh nghiệp ngoài nhà nước
• Mục tiêu phát triển doanh nghiệp ngoài nhà nước
• Khóa học tiếng Việt
• Dạy tiếng Việt cho người nước ngoài
• Đặc điểm việc dạy tiếng Việt
• Nâng cao chất lượng giảng dạy
• học tiếng nước ngoài
• dạy học tiếng nước ngoài
• báo cáo khoa học
• phương pháp học ngoại ngữ
• khoa học giáo dục
• Luận văn Thạc sĩ
• Luận văn Thạc sĩ Văn học nước ngoài
• Văn học nước ngoài
• Giễu nhại trong truyện khoa học huyễn tưởng
• Truyện khoa học huyễn tưởng
• của M Bulgakov của M Bulgakov
• Những quả trứng định mệnh
• Trái tim chó
• luật kinh tế
• kinh nghiệm từ nước ngoài
• bài học từ nền kinh tế nước ngoài
• kinh tế nước ngoài
• kinh nghiệm phtas triển kinh tế
• chương trình văn học nước ngoài
• văn học Việt Nam
• văn học nghệ thuật
• nghiên cứu văn học
• Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài
• Thu hút đầu tư
• Thu hút đầu tư nước ngoài
• Vấn đề lí luận người nước ngoài
• Pháp lí người nước ngoài
• Thực tiễn về quyền của người nước ngoài
• Pháp luật quốc tế
• Pháp luật Việt Nam
• Luận án Tiến sĩ
• Luận án Tiến sĩ Văn học nước ngoài
• Văn học Trung Quốc
• Tiểu thuyết Diêm Liên Khoa
• Nghệ thuật tiểu thuyết
• Đề tài nghiên cứu khoa học kinh tế
• Đề tài nghiên cứu khoa học
• Báo cáo nghiên cứu khoa học
• Nghiên cứu thị trường chứng khoán Việt Nam
• Tỷ suất sinh lợi của doanh nghiệp
• Quản trị kinh doanh
• Luận văn Thạc sỹ Khoa học kinh tế
• Luận văn Thạc sỹ
• Luận án Thạc sĩ Khoa học kinh tế
• Chuyên ngành quản lý kinh tế
• Cơ sở lý luận và thực tiễn
• Tăng cường thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài
• Chuyên gia nước ngoài
• Hoạt động khoa học công nghệ
• Hợp đồng lao động
• Lao động nước ngoài
• Lao động Việt Nam
• Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài Singapore
• Khóa luận tốt nghiệp ngoại thương
• Luận văn kinh tế
• Kinh doanh quốc tế
• Tác phẩm văn học nước ngoài
• Giáo dục tiểu học
• Ngữ liệu tác phẩm văn học nước ngoài
• Sách Tiếng Việt bậc tiểu học
• Sắp xếp tác phẩm văn học
• Mô hình trò chuyện tiếng Anh
• Trò chuyện tiếng Anh với người nước ngoài
• Phần mềm Skype
• Mô hình học tập ngoài lớp học
• Mô hình VietSkype tại Khoa Ngoại ngữ
• Chất lượng giảng dạy môn tiếng Việt
• Giảng dạy môn tiếng Việt
• Sinh viên nước ngoài
• Sinh viên nước ngoài học tập tại Việt Nam
• Việt Nam học
• Khoa học kiểm sát
• Quản lý lao động nước ngoài
• Thị trường lao động
• Dịch vụ lao động
• Ngôn ngữ tiếng Trung
• Ngôn ngữ tiếng Việt
• Văn hóa Trung Việt
• hệ thống pháp luật
• chuyên ngành luật
• nghiên cứu luật
• khoa học pháp lý
• quyền con người
• bộ máy nhà nước
• kinh nghiệm quốc tế
• Nghiên cứu vốn đầu tư nước ngoài
• Nghiên cứu vốn FDI
• Tình hình thu hút FDI
• Nghiên cứu nguồn vốn đầu tư