TAILIEUCHUNG - Ngữ pháp tiếng Việt của Đắc Lộ (1651) và những ảnh hưởng của nó trong việc miêu tả ngữ pháp tiếng Việt
Công trình này của ông gồm 8 chương, trong đó ông dành ra 6 chương để bàn về phân loại từ trong tiếng Việt. Alexandre de Rhodes phân từ tiếng Việt thành bảy từ loại: danh từ (bao gồm cả tính từ), động từ, đại từ, giới từ, trạng từ, thán từ, liên từ. Với nhóm từ loại, ông tiến hành miêu tả dựa trên sự đối sánh với tiếng Latin. Chính vì dựa trên một hệ thống ngôn ngữ được xem là định chuẩn, có thể thấy rằng những miêu tả ngôn ngữ học về tiếng Việt của ông khá thú vị và có nhiều nhận định có giá trị. | SCIENCE & TECHNOLOGY DEVELOPMENT, Vol 18, Ngữ pháp tiếng Việt của Đắc Lộ (1651) và những ảnh hưởng của nó trong việc miêu tả ngữ pháp tiếng Việt Nguyễn Hoàng Trung Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG-HCM TÓM TẮT: Dictionarium annamiticum, lusitanum et latinum của Alexandre de Rhodes xuất bản tại Roma vào 1651. Công trình này dựa trên nghiên cứu về tiếng Việt của nhiều nhà truyền giáo Bồ Đào Nha, những người khá thông thạo tiếng Việt, trong đó phải kể đến F. Pina và C. Borri. Công trình này của ông gồm 8 chương, trong đó ông dành ra 6 chương để bàn về phân loại từ trong tiếng Việt. Alexandre de Rhodes phân từ tiếng Việt thành bảy từ loại: danh từ (bao gồm cả tính từ), động từ, đại từ, giới từ, trạng từ, thán từ, liên từ. Với nhóm từ loại, ông tiến hành miêu tả dựa trên sự đối sánh với tiếng Latin. Chính vì dựa trên một hệ thống ngôn ngữ được xem là định chuẩn, có thể thấy rằng những miêu tả ngôn ngữ học về tiếng Việt của ông khá thú vị và có nhiều nhận định có giá trị. Tuy nhiên, việc áp đặt các quy chuẩn trong miêu tả ngôn ngữ học của ông, đặc biệt là việc áp định các nhãn ngữ pháp cho các đơn vị từ vựng trong tiếng Việt để lại nhiều hệ lụy mà dấu vết vẫn còn in đậm trong các công trình nghiên cứu ngữ pháp tiếng Việt ra đời sau đó. Từ khóa: Ngữ pháp Đắc Lộ, ngữ pháp định chuẩn, từ loại Alexandre De Rhodes (1591-1660) là một giáo sĩ Dòng tên, người Pháp và sinh ở Avignon. Ông học hành ở Roma. Ông sống và truyền đạo ở Cochichine (Trung và Nam Kỳ) hơn ba năm (16241627), sau đó ông đi Tonkin (Bắc kỳ) và ở đó khoảng ba năm (1627-1630). Ông rời Annam đến sống ở Macao mười năm (1630-1640). Ông trở lại Cochichine sau 13 năm và ở lại đó bốn năm (16401645) trước khi ông sang Ba Tư. Alexandre De Rhodes viết nhiều tác phẩm về Việt Nam, trong đó có hai tác phẩm quan trọng là Catechismus (Phép giảng tám ngày) (1651) và Dictionarium Annamiticum Lusitanum et Latinum (Từ điển Việt - Bồ - La) (1651). Đây là những công trình tác giả xây dựng dựa trên .
đang nạp các trang xem trước
