TAILIEUCHUNG - Hoán dụ ý niệm bộ phận cơ thể người biểu trưng cho tâm trạng, tình cảm trong thành ngữ chứa yếu tố "đầu", "mặt", "mắt" trong tiếng Anh và tiếng Việt

Để làm rõ hơn về vai trò của hoán dụ ý niệm trong việc tạo nghĩa thành ngữ chứa yếu tố chỉ bộ phận cơ thể người, trong khuôn khổ bài báo này, sẽ lần lượt phân tích hoán dụ ý niệm "bộ phận cơ thể người biểu trưng cho tâm trạng, tình cảm" thông qua các thành ngữ tiếng Anh và tiếng Việt có chưa yếu tố "đầu", "mặt" và "mắt". . | số 10 168 -2009 NGÔN NGỠ DÔI SÓNG 19 AIGOAI NGỮ VỚIBÀN ngữ HOÁN DỤ Ý NIỆM BÔ PHẬN cơ THỂ NGƯỜI BIỂU THƯNG CHO TÂM TRẠNG TÌNH CẢM TRỌNG THÀNH NGỮ CHỨA YẾU Tố ĐẨU MẶT MẤT TIẾNG ANH VÀ TIẾNG VIỆT 1. Đặt vấn đề Trong thành ngừ. hoán dụ ý niệm cùng với ẩn dụ ý niệm dóng một vai trò quan trọng trong việc tạo nghĩa. Vai trò của hoán dụ và ân dụ ý niệm trong việc tạo nghĩa cho thành ngừ thường là kích hoạt những tri thức quy ước hình thành trong quá trình ý niệm hỏa thế giới và giúp cho các chủ thê giao tiếp suy ra nghĩa hàm ẩn dựa trên cơ sờ nghĩa tường minh. Có the nói hoán dụ ý niệm và ân dụ ý niệm chinh là cầu nối giúp chu thê giao tiếp dưa tri thức quy ước và kinh nghiệm vào quá trinh giãi mã nghĩa hàm ân cùa thành ngừ. Đê làm rõ hơn vai trò cùa hoán dụ ý niệm trong việc tạo nghĩa thành ngừ và góp phàn tìm hiểu thêm lớp thành ngừ chứa yếu tố chi bộ phận cơ thể người trong khuôn khổ bài báo này. chúng tôi sẽ lằn lượt phân tích hoán dụ ý niệm bộ phận cơ thế người biểu trưng cho tâm trạng tinh cảm thông qua các thành ngừ tiếng Anh và tiếng Việt có chứa yêu tô đâu mặt và mất . 2. Vai trò của ân dụ V niệm và hoán dụ ý niệm trong việc tạo nghĩa cho thành ngữ Theo phân tích của các nhà ngôn ngừ học tri nhận thi ẩn dụ dược định nghía là một công cụ mà thông qua nó nhùng trài nghiệm mơ hồ của cọn người dược ý niệm hóa dựa trên những trài nghiệm cụ thè hơn. Lakoff 1987 cho ràng khá nhiều trài nghiệm của chúng ta được tạo thành theo phương thức ân dụ thông qua một sô lượng hữu hạn các NGUYÊN NGỌC vũ TS ĐHSP Tp Hố Chí Minh lược đồ hình ành. chằng hạn như lược dồ hình ảnh về sự chứa đựng. Lược dồ hình anh này dược tạo ra bởi một vật chứa dựng có phía trong phía ngoài và dược xét trong một không gian ba chiều. Qua quá trinh kháo sát Lakotĩdã phát hiện ra ràng lược dồ hình anh về sự chứa dựng dược áp dụng theo phương thức ẩn dụ dối với một số lượng lớn các phạm trù ỷ niệm phi không gian. Ví dụ phạm trù ngôn ngừ. tình càm vốn có tính phi không gian nhưng vẫn dược niệm hóa thành vật .

• Ngôn ngữ học
• Hoán dụ ý niệm
• Ẩn dụ ý niệm
• Hoán dụ ý niệm bộ phận cơ thể người
• Đối chiếu tiếng Anh và tiếng Việt
• Biểu cảm trong thành ngữ
• Ngôn ngữ học tri nhận
• Biểu trưng hoán dụ ý niệm
• Cơ chế tạo nghĩa
• Kết cấu vị từ mặt
• Miền ý niệm “mặt”
• Hoán dụ ý niệm “sợ hãi”
• Truyện Kiều Nguyễn Du
• Giao lưu văn hóa
• Ngôn ngữ dân tộc
• Bộ phận cơ thể người biểu trưng kỹ năng
• Thành ngữ tiếng Anh
• Thành ngữ tiếng Việt
• Hoán dụ phổ quát
• Ngữ nghĩa học tri nhận
• Thành ngữ biểu thị cảm xúc vui
• Hiệu ứng sinh lý của cảm xúc
• Tạp chí khoa học
• Hoán dụ
• Ẩn dụ
• Cải dung
• Tri nhận
• Ý niệm
• Hoán dụ từ góc nhìn tri nhận
• Tư duy con người
• Tính nghiệm thân
• Ý niệm chỉ cảm xúc
• Ý niệm hoá cảm xúc
• Ý niệm hóa
• Tri thức qui ước
• Thành ngữ Việt Nam
• Phạm trù màu sắc
• Miền ý niệm
• Ánh xạ ẩn dụ
• Hoán dụ của phạm trù màu sắc
• Phạm trù con người trong tiếng Việt
• Câu đố dân gian
• Chuyển đổi ý niệm
• Hoán dụ tu từ
• Lí thuyết nghiệm thân
• Ý niệm vật dụng tiếng Việt
• Ngôn ngữ tiếng Việt
• Cấu trúc hoán dụ
• Tóm tắt luận án tiến sĩ
• Tóm tắt luận án ngôn ngữ học
• Từ ngữ chỉ bộ phận cơ thể người
• Ca dao tục ngữ tiếng Hán
• Ca dao tục ngữ tiếng Việt
• Luận án tiến sĩ ngôn ngữ học
• Mô hình tri nhận
• Ngôn ngữ học