TAILIEUCHUNG - Phương thức chuyển dịch hàm ý trong câu hỏi từ tiếng Đức sang tiếng Việt
Nghiên cứu này giới thiệu các phương thức chuyển dịch hàm ý trong câu hỏi tiếng Đức sang tiếng Việt dựa trên việc phân tích các câu hỏi chứa hàm ý trong vở kịch “Der Besuch der alten Dame” của Friedrich Dürrenmatt và tương đương trong hai dịch phẩm “Bà lớn về thăm” của Phạm Thị Hoài và “Bà tỷ phú về thăm quê” của Lê Chu Cầu. Kết quả nghiên cứu cho thấy, để đảm bảo được hàm ý của bản gốc, hai dịch giả đã kết hợp nhiều phương thức dịch khác nhau. Phần lớn các câu hỏi tiếng Đức vẫn giữ nguyên hình thức trong tiếng Việt (có dấu hỏi ở cuối câu). | PHƯƠNG THỨC CHUYỂN DỊCH HÀM Ý TRONG CÂU HỎI TỪ TIẾNG ĐỨC SANG TIẾNG VIỆT Lê Thị Bích Thủy* Khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Đức, Trường Đại học Ngoại ngữ, ĐHQGHN, Phạm Văn Đồng, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam Nhận bài ngày 15 tháng 09 năm 2018 Chỉnh sửa ngày 27 tháng 11 năm 2018; Chấp nhận đăng ngày 30 tháng 11 năm 2018 Tóm tắt: Nghiên cứu này giới thiệu các phương thức chuyển dịch hàm ý trong câu hỏi tiếng Đức sang tiếng Việt dựa trên việc phân tích các câu hỏi chứa hàm ý trong vở kịch “Der Besuch der alten Dame” của Friedrich Dürrenmatt và tương đương trong hai dịch phẩm “Bà lớn về thăm” của Phạm Thị Hoài và “Bà tỷ phú về thăm quê” của Lê Chu Cầu. Kết quả nghiên cứu cho thấy, để đảm bảo được hàm ý của bản gốc, hai dịch giả đã kết hợp nhiều phương thức dịch khác nhau. Phần lớn các câu hỏi tiếng Đức vẫn giữ nguyên hình thức trong tiếng Việt (có dấu hỏi ở cuối câu). Các phương thức được sử dụng chủ yếu là chuyển đổi ngữ pháp (cụ thể như: thay đổi cấu trúc câu, thay đổi vị trí thành phần câu) và chuyển đổi ngữ nghĩa (cụ thể như: thay đổi về phong cách, diễn giải, giải thích cụ thể ý nghĩa của các từ chứa hàm ý trong câu, thêm các trợ từ vào cuối câu để biểu thị nghĩa tình thái, .). Nghiên cứu cũng chỉ ra một số câu hỏi trong bản gốc đã được chuyển thành câu trần thuật và câu cầu khiến. Điều đó có nghĩa là câu đã có sự chuyển đổi nghĩa, cụ thể là chuyển đổi hành động nói. Từ khóa: phương thức dịch, dịch cải biến, chuyển đổi ngữ pháp, chuyển đổi ngữ nghĩa, hàm ý 1. Dẫn nhập 1 Trong tình hình nghiên cứu dịch thuật ở Việt Nam, đã có khá nhiều bài viết về phương pháp, thủ pháp hay phương thức dịch. Tuy nhiên, số tác giả nghiên cứu phương thức dịch hàm ý lại rất ít. Hầu như chưa có bài viết nào phân tích và tổng hợp các phương thức dịch hàm ý trong câu hỏi, đặc biệt đối với cặp ngôn ngữ Đức - Việt. Chính vì thế, mục đích nghiên cứu của chúng tôi là chỉ ra những phương thức cụ thể được các dịch giả sử dụng để chuyển dịch hàm ý trong các câu hỏi từ tiếng Đức sang tiếng Việt. Trong
đang nạp các trang xem trước
