TAILIEUCHUNG - Di dân tự do ở Việt Nam: thực trạng và giải pháp
Bài viết phân tích thực trạng di dân tự do, tính hai mặt của quá trình di dân tự do ở Việt Nam, đề xuất một số giải pháp nhằm giải quyết những căn nguyên chính yếu của di dân tự do. | Tạp chí Khoa học xã hội Việt Nam, số 11 (72) - 2013 DI DÂN TỰ DO Ở VIỆT NAM: THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP ĐINH QUANG HÀ* Tóm tắt: Trong vòng 20 năm trở lại đây, làn sóng di dân tự do của Việt Nam tăng lên theo cấp số nhân. Đây là một hiện tượng kinh tế - xã hội mang tính quy luật, xuất hiện, tồn tại song song với quá trình phát triển kinh tế - xã hội. Di dân tự do vừa có mặt tích cực, lại vừa để lại những hệ lụy to lớn. Nếu không có những biện pháp, hoặc chính sách kiểm soát quá trình đó một cách hiệu quả, thì những hệ lụy để lại sẽ hết sức khó lường. Bài viết phân tích thực trạng di dân tự do, tính hai mặt của quá trình di dân tự do ở Việt Nam, đề xuất một số giải pháp nhằm giải quyết những căn nguyên chính yếu của di dân tự do. Từ khóa: Di dân, di dân tự do, phân hóa giầu nghèo, đô thị hóa. Như ở nhiều quốc gia khác trên thế giới, ở Việt Nam, di cư là một quá trình khách quan, là một hiện tượng kinh tế xã hội mang tính quy luật, xuất hiện, tồn tại song hành với quá trình phát triển, biến đổi cơ cấu kinh tế và đời sống xã hội. Trong vòng 20 năm trở lại đây, làn sóng di cư của Việt Nam tăng lên theo cấp số nhân. Đây là quá trình mang tính hai mặt, đặt ra những yêu cầu đổi mới chính sách, nhằm kiểm soát hiệu quả dòng người di cư trên cả hai phương diện hiệu quả và hậu quả lao động, xã hội. 1- Di dân là khái niệm được các nhà nghiên cứu định nghĩa không thống nhất. Có nhà nghiên cứu coi đó là sự “thay đổi nơi cư trú cố định”; có nhà nghiên cứu lại coi “sự thoát ly/rời tách khỏi cộng đồng sống” là nội dung chính trong nội hàm khái niệm di cư. Có nhà nghiên cứu cho rằng “giá trị hệ thống dựa trên đó con người/cộng đồng người lựa chọn nơi cư trú” là tiêu chí chủ yếu 66 nhận dạng quá trình di dân. Tổng hợp lại, di cư có thể hiểu là sự chuyển dịch của con người từ một đơn vị lãnh thổ này đến một đơn vị lãnh thổ khác trong thời gian nhất định kèm theo sự thay đổi nơi cư trú tạm thời hay vĩnh viễn. Nói cách khác, di dân là một thuật ngữ mô tả quá trình di chuyển dân số hoặc
đang nạp các trang xem trước