TAILIEUCHUNG - Về tấm bia đề danh quan Phủ doãn phủ Thừa Thiên

Trong khuôn viên của Ủy ban Nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế hiện còn một tấm bia đá khắc tên 28 vị quan Phủ doãn người đứng đầu bộ máy hành chính cai quản vùng đất kinh đô Huế trong 45 năm, từ thời vua Thành Thái đến vua Bảo Đại. Bia tuy được nhiều người biết đến nhưng khó tiếp cận vì nằm trong khuôn viên của cơ quan hành chính tỉnh, kín cổng cao tường. Bài viết này cung cấp cho người đọc thêm một tư liệu để tìm hiểu về các vị quan “đầu tỉnh” Thừa Thiên, mà nhiều người trong số họ, ngoài sự nghiệp chính trị, còn là những bậc thức giả nổi tiếng của vùng đất cố đô. | Về tấm bia đề danh quan Phủ doãn phủ Thừa Thiên 34 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 1 (153) . 2019 VỀ TẤM BIA ĐỀ DANH QUAN PHỦ DOÃN PHỦ THỪA THIÊN Đỗ Minh Điền* Lời tòa soạn: Trong khuôn viên của Ủy ban Nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế hiện còn một tấm bia đá khắc tên 28 vị quan Phủ doãn ­­­­– người đứng đầu bộ máy hành chính cai quản vùng đất kinh đô Huế ­­­­– trong 45 năm, từ thời vua Thành Thái đến vua Bảo Đại. Bia tuy được nhiều người biết đến nhưng khó tiếp cận vì nằm trong khuôn viên của cơ quan hành chính tỉnh, kín cổng cao tường. Bài viết này cung cấp cho người đọc thêm một tư liệu để tìm hiểu về các vị quan “đầu tỉnh” Thừa Thiên, mà nhiều người trong số họ, ngoài sự nghiệp chính trị, còn là những bậc thức giả nổi tiếng của vùng đất cố đô. 1. Lời dẫn Trong hồi ức của nhiều người dân xứ Huế, bến đò Thừa Phủ là hình ảnh gắn liền với biết bao kỷ niệm tươi đẹp một thời, nơi lắng sâu những hoài niệm xưa cũ. Thừa Phủ là cách gọi vắn tắt của phủ Thừa Thiên, đây là trụ sở cơ quan hành chính quản lý vùng đất kinh sư ra đời dưới thời nhà Nguyễn. Hiện nay trong khuôn viên của phủ Thừa Thiên trước đây vẫn còn một tấm bia ghi danh tất cả các vị quan đảm nhận chức vụ Phủ doãn từ năm 1899 đến năm 1944. Bước đầu khảo sát, chúng tôi nhận thấy văn bia đề danh quan Phủ doãn rất có giá trị trên nhiều phương diện. Thông qua bài viết này, chúng tôi hy vọng sẽ cung cấp thêm một nguồn tư liệu quý giá, góp phần phác thảo về một giai đoạn đầy biến động trong lịch sử vùng đất Thừa Thiên. 2. Khái lược về chức danh Phủ doãn phủ Thừa Thiên . Quan chế được hiểu là một định chế cấp bậc phẩm hàm quan lại, là một bộ phận cấu thành của mỗi chính thể quốc gia. Tiền thân của Phủ doãn (府尹) chính là Kinh thành bình bạc ty. Theo Phan Huy Chú thì chức danh này được thiết đặt dưới thời nhà Trần, vào khoảng niên hiệu Kiến Trung [1225 - 1232].(1) Đến đời vua Trần Thánh Tông, niên hiệu Thiệu Long [1258 - 1273] đổi làm Kinh sư Đại an phủ .

• Lịch sử - Văn hoá
• Tấm bia đề danh quan Phủ doãn
• Phủ Thừa Thiên
• Danh quan Phủ doãn phủ Thừa Thiên
• Bến đò Thừa Phủ
• Bộ máy công quyền thời Nguyễn