TAILIEUCHUNG - Nho giáo và tư tưởng dân chủ

Bài viết bước đầu đặt tác phẩm Nho giáo vào bối cảnh vận động và phát triển chung của Nho giáo khu vực đầu thế kỷ XX, sơ bộ tìm hiểu những điểm chung và khác biệt trong nội dung và thao tác hiện đại hóa tư tưởng Nho giáo về mặt “dân chủ” giữa Trần Trọng Kim với Tân Nho gia hiện đại Trung Quốc. | Nho giáo và tư tưởng dân chủ Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 2 (136) . 2017 17 NHO GIÁO VÀ TƯ TƯỞNG DÂN CHỦ (Luận về tư tưởng “dân chủ” Nho giáo của Trần Trọng Kim trong tác phẩm Nho giáo) Nguyễn Thọ Đức* I. Mở đầu “Dân chủ” và “khoa học” là sản phẩm vĩ đại của lịch sử nhân loại, cũng là những nhân tố làm nên sự cường thịnh và ưu việt (so với phương Đông) của các quốc gia phương Tây thời cận hiện đại. Nó trở thành biểu tượng của văn hóa phương Tây, và là mục tiêu hướng tới của các quốc gia phương Đông. “Dân chủ” và “khoa học” trở thành tiêu chí chung thể hiện trình độ văn minh của một quốc gia hiện đại, và là nội dung chủ yếu của “hiện đại hóa”. Thất bại thảm hại trước sức mạnh quân sự của các nước đế quốc phương Tây cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, là cái giá đắt phải trả để tầng lớp trí thức Trung Quốc và Việt Nam dần tỉnh ngộ và nhận thức ra rằng: “thể chế chính trị dân chủ” và “nền khoa học kỹ thuật hiện đại” - sản phẩm đặc hữu của văn hóa phương Tây chính là nhân tố đem lại sức mạnh cho các nước đế quốc phương Tây. Sự cường thịnh và hùng mạnh của các nước phương Tây được quyết định bởi hai nhân tố này. Đây cũng là điểm khiếm khuyết ở các quốc gia chuyên chế Nho giáo Đông Á. Bởi vậy, nếu muốn đất nước tránh được họa diệt vong, giải phóng dân tộc khỏi xiềng xích nô lệ thực dân, đưa đất nước phát triển giàu mạnh, đủ sức đương đầu với các cường quốc phương Tây, các quốc gia Đông Á buộc phải học tập khoa học kỹ thuật và xây dựng thể chế chính trị dân chủ theo mô hình phương Tây để “hiện đại hóa” đất nước. Vì thế, “hiện đại hóa” trở thành xu hướng tất yếu, là yêu cầu bức thiết mang tính thời đại, nó quán xuyến trong nhận thức và mục tiêu của giới tư tưởng hiện đại Trung Quốc và Việt Nam. Cũng cần hiểu nội hàm “hiện đại hóa” trong quan niệm của giới tư tưởng hiện đại Trung Quốc và Việt Nam không đơn thuần chỉ là hiện đại hóa về mặt vật chất, mà nó luôn bao hàm hai tầng ý nghĩa song trùng. Công cuộc hiện đại hóa về

• Triết học
• Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển
• Tư tưởng dân chủ
• Tác phẩm Nho giáo
• Tân Nho gia hiện đại Trung Quốc
• Tác phẩm Nho giáo của Trần Trọng Kim
• Thông tin và Tư liệu
• Tạp chí Thông tin và Tư liệu
• Tìm hiểu tạp chí Thông tin Tư liệu
• Nghiên cứu tạp chí Thông tin Tư liệu
• Phát triển tạp chí Thông tin Tư liệu
• Xây dựng tạp chí Thông tin Tư liệu
• Mô hình Đại học nghiên cứu
• Tạp chí khoa học và công nghệ
• Đề tài nghiên cứu khoa học
• Phương pháp nghiên cứu khoa học
• Nghiên cứu khoa học
• Báo cáo nghiên cứu khoa học
• Tạp chí khoa học
• Tạp chí Công nghệ
• Quản lí công nghệ
• Liên kết giữa nghiên cứu
• Tổ chức R&D
• Tổ chức nghiên cứu và phát triển
• Phát triển bền vững
• Cấp độ phát triển bền vững
• Khái niệm phát triển bền vững
• Phát triển bền vững ở Việt Nam
• Nghiên cứu thực nghiệm ở Nam bộ
• Phát triển bền vững ở Nam bộ
• Nghiên cứu phát triển con người
• Phát triển con người
• Trí thức trẻ Việt Nam
• Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc
• Phát triển nguồn nhân lực
• Tạp chí Thông tin Khoa học xã hội
• Hệ thống tổ chức KH&CN
• Tổ chức nghiên cứu khoa học
• Phát triển khoa học công nghệ
• Phát triển Tạp chí Khoa học
• kinh tế học
• nghiên cứu kinh doanh
• đề tài khoa học
• kinh tế thị trườn
• Phát triển doanh nghiệp ở Việt Nam
• Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ
• Khắc phục khó khăn của doanh nghiệp
• Quản lý công nghệ
• Hoạt động nghiên cứu khoa học
• Hoạt động phát triển công nghệ
• Doanh nghiệp Mỹ
• Phương pháp đánh giá dự án
• Dự án nghiên cứu và phát triển
• Tạp chí khoa học kinh tế luật
• Đề tài nghiên cứu khoa học kinh tế
• Tiềm năng phát triển du lịch
• Thực trạng phát triển du lịch
• Phát triển du lịch
• Thành phố Bangkok
• Tạp chí đại học
• Khái quát diện mạo tạp chí đại học
• Giá trị học thuật
• Viện Đại học Huế
• Chiến lược phát triển
• Tạp chí Chiến lược phát triển
• Tầm nhìn chiến lược của Malaixia 2020
• Nghiên cứu kinh tế
• Chính sách kinh tế Malaixia
• Khoa học và công nghệ Malaixia
• Khoa học Tập chí
• Tạp chí phổ biến khoa học đầu tiên
• Ban biên tập
• Cộng tác viên
• Thương mại hóa kết quả nghiên cứu
• Phát triển công nghệ
• Quần thể di tích cố đô Huế
• Phát triển du lịch Thừa Thiên Huế
• Kiến trúc nhà vườn xứ Huế
• Công trình kiến trúc tôn giáo
• Khai thác tài sản trí tuệ
• Phát triển du lịch ở Việt Nam
• Chiến lược phát triển du lịch
• Du lịch Việt Nam
• Khoa học vật liệu
• Phổ biến kết quả nghiên cứu
• Chuyển giao kết quả nghiên cứu
• Khoa học nghiên cứu sức khỏe
• Tạp chí nghiên cứu sức khỏe
• Dịch vụ công tác xã hội của người bệnh
• Bệnh nhân điều trị nội trú
• Chăm sóc sức khỏe trên thế giới
• Tạp chí Nghiên cứu Dân tộc
• Kinh tế thị trường
• Vùng núi Tây Bắc
• Phát triển vùng Tây Bắc
• Lịch sử nghiên cứu người Dao
• Hồ Chí Minh niềm thơ cao cả
• Hồ Chí Minh
• Học tập và làm theo Hồ Chí Minh
• Văn chương Hồ Chí Minh
• Chân dung tinh thần
• Luận văn Thạc sĩ
• Quản lý công
• Cơ quan báo chí
• Liên hiệp các Hội KHKT Việt Nam
• Quản lý báo chí
• Báo điện tử tamnhin
• net
• Đánh giá nghiên cứu tổ chức
• Tổ chức khoa học và công nghệ
• Tái cơ cấu tổ chức khoa học