TAILIEUCHUNG - Lễ cầu hồn: Tính bản địa hóa trong nghi lễ Công giáo tại Việt Nam

Bài viết sử dụng quan điểm đặc thù luận lịch sử để giải thích cho tính bản địa hóa của Công giáo ở Việt Nam qua việc thờ cúng tổ tiên. Văn hóa Công giáo Phương Tây không có phong tục thờ cúng tổ tiên như văn hóa Việt Nam, tuy nhiên vẫn có truyền thống thực hiện những nghi lễ Cầu nguyện cho các tín hữu đã qua đời vào ngày 2 tháng 11 hằng năm. | Lễ cầu hồn: Tính bản địa hóa trong nghi lễ Công giáo tại Việt Nam Nghiên cứu Tôn giáo. Số 2 - 2016 73 NGUYỄN KHÁNH DIỆP LỄ CẦU HỒN: TÍNH BẢN ĐỊA HÓA TRONG NGHI LỄ CÔNG GIÁO TẠI VIỆT NAM (Nghiên cứu trường hợp tại giáo xứ Lộc Hòa, xã Tây Hòa, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai) Tóm tắt: Bài viết sử dụng quan điểm đặc thù luận lịch sử để giải thích cho tính bản địa hóa của Công giáo ở Việt Nam qua việc thờ cúng tổ tiên. Văn hóa Công giáo Phương Tây không có phong tục thờ cúng tổ tiên như văn hóa Việt Nam, tuy nhiên vẫn có truyền thống thực hiện những nghi lễ Cầu nguyện cho các tín hữu đã qua đời vào ngày 2 tháng 11 hằng năm. Nghi lễ này khi được thực hiện tại Việt Nam không còn đơn thuần chỉ là một truyền thống cầu nguyện cho người đã qua đời của Công giáo mà đã tiếp nhận thêm những tâm thức bản địa về linh hồn, về thế giới bên kia và mối quan hệ giữa người sống với người chết trong phong tục thờ cúng tổ tiên của người Việt. Quá trình bản địa hóa này đã biến một nghi lễ thuần nhất của Công giáo thành một nghi lễ đậm chất văn hóa người Việt. Đây là một trong những ngày lễ quan trọng của tín đồ Công giáo người Việt, điều này không chỉ thể hiện qua số lượng tín đồ tham dự thánh lễ trong dịp lễ này mà còn thấy được qua những suy nghĩ nhận thức của tín đồ đối với việc thờ cúng tổ tiên. Từ khóa: Lễ cầu hồn, Thờ cúng tổ tiên, đặc thù lịch sử, tính bản địa hóa, nghi lễ Công giáo. 1. Dẫn nhập Quan điểm đặc thù luận lịch sử cho rằng mỗi một nền văn hóa có con đường phát triển riêng, có tính đặc thù và giá trị của mình. Sự thay đổi văn hóa của tộc người là do quá trình tiếp xúc qua lại giữa các nền văn hóa trong một môi trường địa lý, lịch sử nhất định. Quá trình này là vô cùng phức tạp không theo một quy luật chung nào1. Chính vì vậy không phải dân tộc nào có trình độ văn minh thấp hơn thì buộc phải từ bỏ văn hóa của mình để tiếp nhận một cách thụ động văn hóa của dân tộc có Nghiên cứu sinh, Trường Đại học .

• Lịch sử - Văn hoá
• Tạp chí Nghiên cứu Tôn giáo
• Lễ cầu hồn
• Thờ cúng tổ tiên
• Đặc thù lịch sử
• Tính bản địa hóa
• Nghi lễ Công giáo
• Nghiên cứu lý luận tôn giáo
• Đột phá khẩu nghiên cứu tôn giáo
• Viện Nghiên cứu Tôn giáo
• Lý luận về tôn giáo
• Tình hình tôn giáo ở Việt Nam
• Tính đa nguyên tôn giáo
• Quan điểm đa nguyên tôn giáo
• Thuyết đa nguyên tôn giáo
• Hàm nghĩa của thuật ngữ Religious pluralism
• Tôn giáo truyền thống
• Đa dạng tôn giáo truyền thống
• Luật pháp tôn giáo
• Luật pháp về tôn giáo ở Việt Nam
• Tôn giáo ở Nam Bộ
• Tôn giáo trong thời kì đổi mới
• Đặc điểm tôn giáo ở Nam Bộ
• Những tôn giáo ra đời tại Nam Bộ
• Xu hướng biến đổi của tôn giáo
• Giáo dục tôn giáo
• Vai trò của tôn giáo
• Lịch sử giáo dục Việt Nam
• Tôn giáo trong hệ thống giáo dục
• Vai trò của thực thể tôn giáo
• Phân tích giá trị của tôn giáo
• Chính sách tôn giáo của Đảng
• Phát huy vai trò của tôn giáo
• Đối thoại giữa nhà nước với tôn giáo
• Công tác tôn giáo
• Công tác quản lý Nhà nước đối với tôn giáo
• Đời sống tôn giáo
• Tôn giáo trong chính trị Mỹ
• Tiếp cận tôn giáo với chính trị
• Truyền thống của tôn giáo
• Tôn giáo đối với đời sống gia đình
• Phương pháp nuôi dạy trẻ vị thành niên
• Thực hành tôn giáo ở Anh
• Thực hành tôn giáo
• Khoa học về tôn giáo
• Phật giáo Việt Nam
• Tôn giáo học
• Lịch sử Phật giáo Việt Nam
• Tư tưởng triết học Phật giáo Việt Nam
• Tôn giáo và đời sống gia đình
• Bản làng người Mông
• Văn hóa tôn giáo
• Luật tục gắn với tôn giáo truyền thống
• Cộng đồng người Mông
• Hoàn thiện dự thảo luật tín ngưỡng
• Niềm tin tôn giáo
• Công nhận tổ chức tôn giáo
• Dự thảo Luật
• Chính sách công
• Nhà nước tôn giáo
• Hài hòa xã hội
• Đa dạng hóa tôn giáo
• Romano Guardini
• Tư tưởng của Romano Guardini
• Giáo lý Kitô giáo
• Tư tưởng triết học tôn giáo
• Phật giáo Thành phố Hồ Chí Minh
• Toàn cầu hóa
• Vận động để cải cách
• Hiện tượng tôn giáo mới
• Ý thức hệ
• Mật mã văn hóa
• Cộng đồng tộc người
• Tính đa thần của người Việt Nam
• Không gian công
• Tư tưởng của Jürgen Habermas
• Tôn giáo trong không gian công
• Phong trào xã hội
• Cấu trúc của không gian công
• Giải lãnh thổ hóa tâm thức
• Tái kiến tạo cấu hình xã hội
• Tôn giáo ở Tây Nguyên
• Tộc người thiểu số ở Tây Nguyên
• Thực hành thờ cúng thần thánh
• Tục thờ cúng thần thánh ở châu thổ Bắc Bộ
• Tính hiện đại
• Thoát khỏi tôn giáo
• Duy lý hóa
• Chủ nghĩa thế tục
• Nhà nước pháp quyền
• Đạo đức lối sống của Phật giáo
• Xã hội học tôn giáo
• Phật giáo về các nguyên tắc đạo đức
• Giáo hội Phật giáo
• Quan điểm của Công đồng Trent
• Giáo hội Công giáo
• Mô hình giáo hội
• Quyền lực của giáo hoàng
• Hệ thống tôn ti trật tự
• Quan điểm của Max Weber về Islam giáo
• Ấn Độ giáo và Islam giáo
• Phong trào cải cách Islam giáo
• Hiện vật thiêng
• Nghi lễ tôn giáo
• Lễ tục cá nhân
• Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam
• Bảo quản hiện vật thiêng trong Bảo tàng
• Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển
• Giải thích số từ việt cổ trong kinh
• Minh Lý đạo và phật giáo Hòa Hảo
• Tôn giáo bản địa
• Tôn giáo phật giáo