TAILIEUCHUNG - Tác động của taxol trên sự phân chia tế bào trụ hạ diệp cây mầm đậu xanh (Phaseolus aureus roxb.)
Khả năng ức chế sự phân chia tế bào thực vật của taxol được chứng minh qua tác động ức chế sự tạo phác thể rễ, sự kéo dài rễ và sự tạo mô sẹo từ trụ hạ diệp cây mầm đậu xanh. Quá trình tạo phác thể rễ và tạo sẹo của trụ hạ diệp cây mầm đậu xanh bị hạn chế khi có sự hiện diện của taxol trong môi trường nuôi cấy, đặc biệt với nồng độ 1,0 mg/l. Colchichine 15 mg/l có thể ức chế tác động của taxol trên sự tạo rễ nhưng không ức chế được tác động của taxol trên sự tạo mô sẹo. | TAÏP CHÍ PHAÙT TRIEÅN KH&CN, TAÄP 13, SOÁ T1 - 2010 TÁC ĐỘNG CỦA TAXOL TRÊN SỰ PHÂN CHIA TẾ BÀO TRỤ HẠ DIỆP CÂY MẦM ĐẬU XANH (PHASEOLUS AUREUS ROXB.) Lê Thị Thủy Tiên(1), Bùi Trang Việt(2), Nguyễn Đức Lượng(1) (1) Trường Đại học Bách khoa, ĐHQG -HCM (2) Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, ĐHQG-HCM (Bài nhận ngày 07 tháng 10 năm 2008, hoàn chỉnh sửa chữa ngày 11 tháng 01 năm 2010) TÓM TẮT: Khả năng ức chế sự phân chia tế bào thực vật của taxol được chứng minh qua tác động ức chế sự tạo phác thể rễ, sự kéo dài rễ và sự tạo mô sẹo từ trụ hạ diệp cây mầm đậu xanh. Quá trình tạo phác thể rễ và tạo sẹo của trụ hạ diệp cây mầm đậu xanh bị hạn chế khi có sự hiện diện của taxol trong môi trường nuôi cấy, đặc biệt với nồng độ 1,0 mg/l. Colchichine 15 mg/l có thể ức chế tác động của taxol trên sự tạo rễ nhưng không ức chế được tác động của taxol trên sự tạo mô sẹo. Từ khoá: cổ rễ, colchicine, mô sẹo, phác thể rễ, taxol, Taxus sp., trụ hạ diệp. THIỆU Trong điều kiện bình thường, sự tăng trưởng và phát sinh hình thái của thực vật chịu sự điều khiển của chương trình phát triển nội sinh và sự tác động của các yếu tố môi trường. Trong cả hai trường hợp, chất điều hoà sinh trưởng thực vật đều tham gia vào sự phân chia và biệt hoá tế bào [10]. Quá trình tạo rễ ở cành giâm gồm ít nhất hai giai đoạn: tạo phác thể rễ cần auxin ở nồng độ cao và kéo dài phác thể rễ để trở thành rễ thực sự cần auxin ở nồng độ thấp [5]. Sự kéo dài phác thể rễ bao gồm sự kéo dài tế bào sẵn có và sự tiếp tục phân chia của các tế bào phác thể rễ. Mô sẹo là một khối tế bào không phân hoá, hình thành từ các mô hoặc cơ quan đã phân hoá dưới các điều kiện đặc biệt (vết thương , xử lý với các chất điều hoà sinh trưởng.) và có đặc tính phân chia mạnh. Taxol, một alkaloid diterpenoid, được thu nhận từ các bộ phận của cây thuộc giống Taxus. Ở động vật, taxol có khả năng tác động lên vi ống làm chu trình tế bào bị ngừng lại ở giai đoạn G2M [3; 11]. Ở thực vật, taxol ức chế sự thành lập vách ngăn ngang giữa tế
đang nạp các trang xem trước
