TAILIEUCHUNG - Sự khai phóng tinh thần phật giáo trong thơ văn của Ngô Thì Nhậm
Bài viết này nhìn nhận tư tưởng trong thơ văn của Ngô Thì Nhậm dưới hai góc độ là tinh thần phá chấp và tinh thần thoát khỏi ràng buộc lợi danh, là vấn đề giải thoát luận của Phật giáo để thấy được ảnh hưởng của Phật giáo đối với con người và sáng tác của ông. | TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ, Trường Đại học Khoa học – Đại học Huế Tập 5, Số 2 (2016) SỰ KHAI PHÓNG TINH THẦN PHẬT GIÁO TRONG THƠ VĂN CỦA NGÔ THÌ NHẬM Phan Thạnh Nghiên cứu sinh, Khoa Ngữ văn, Trường Đại học Khoa học – Đại học Huế Email: thichchandao@ TÓM TẮT Ngô Thì Nhậm (1746 – 1903) là một tác gia lớn của nền văn học trung đại Việt Nam. Cuộc đời của ông có nhiều biến động về cả con đường hoạn lộ lẫn tư tưởng. Qua những chặng đường tư tưởng ta thấy được rằng, ông đã chịu ảnh hưởng sâu đậm những tư tưởng Phật giáo mà cụ thể ở đây là tư tưởng của thiền Phái Trúc Lâm Yên Tử. Ngô Thì Nhậm sống trong giai đoạn Nho giáo đang bị lung lay tận gốc rễ, niềm tin ở nền Nho học không còn. Ông đã tìm đến tư tưởng Phật giáo vừa để giải quyết mâu thuẫn của bản thân vừa để tìm con đường sáng giúp đỡ nhân dân có được cuộc sống an bình. Bản thân ông đã thấm nhuần tư tưởng Phật giáo, và chính tư tưởng Phật giáo đã giúp ông khai phóng khỏi những ràng buộc lợi danh chức tước để dấn thân phục vụ nhân dân. Từ khóa: Khai phóng, Ngô Thì Nhậm, Phật giáo, Thiền tông Ngô Thì Nhậm là một người có những đóng góp to lớn cho dân tộc trên nhiều lĩnh vực như văn hóa, triết học,văn học, giáo dục, quân sự, chính trị, ngoại giao. Chỉ xét riêng về văn học, ông đã để lại một khối lượng tác phẩm đồ sộ với nhiều thể loại khác nhau. Ngô Thì Nhậm sống trong một giai đoạn đầy biến động, rối ren của lịch sử dân tộc Việt Nam - một giai đoạn nội chiến tranh giành quyền lực, huynh đệ tương tàn, nồi da xáo thịt xảy ra liên tục. Ý thức hệ tư tưởng Nho giáo không còn đảm đương được vai trò trong việc xây dựng trật tự xã hội. Trước cảnh cương thường luân lý bị đảo lộn, đa số những trí thức đương thời có người ẩn cư để giữ gìn thanh tiết, có người chịu luồn cúi để được vinh thân. So với những trí thức cùng thời, Ngô Thì Nhậm có những bước tiến vượt bậc về tư tưởng. Ông không đi vào lối cụt tư tưởng, bi quan ẩn dật mà đã tìm đến với Đạo Phật để giải quyết những vấn đề thời đại. Ngô Thì Nhậm ảnh hưởng
đang nạp các trang xem trước
