TAILIEUCHUNG - Dạy học khái niệm “đặc trưng sống cấp độ cơ thể” (sinh học 11) bằng con đường suy luận diễn dịch

Bài viết đưa ra khái niệm "suy luận diễn dịch" và phân tích đặc điểm của các khái niệm "đặc trưng sống cấp độ cơ thể" (sinh học 11) để thấy rõ logic diễn dịch trong phát triển các khái niệm này. Từ đó đưa ra quy trình tổ chức dạy học các khái niệm "đặc trưng sống cấp độ cơ thể" theo con đường suy luận diễn dịch. | VJE Tạp chí Giáo dục, Số 424 (Kì 2 - 2/2018), tr 43-47 DẠY HỌC KHÁI NIỆM “ĐẶC TRƯNG SỐNG CẤP ĐỘ CƠ THỂ” (SINH HỌC 11) BẰNG CON ĐƯỜNG SUY LUẬN DIỄN DỊCH Hà Văn Dũng, Tạp chí Giáo dục - Bộ Giáo dục và Đào tạo Ngày nhận bài: 20/11/2016; ngày sửa chữa: 05/12/2016; ngày duyệt đăng: 12/12/2016. Abstract: The article proposes the concept “deductive reasoning” and analyses the characteristics of the concept “living character of organism level” (Biology 11) to expose the deductive logic in developing of these concepts. Therefrom, the article suggests a process of teaching the concept “living character of organism level” following deductive reasoning. Keywords: Deductive reasoning, concept, organism level. 1. Mở đầu Nội dung kiến thức sinh học (SH) cấp độ cơ thể trong chương trình SH11 hiện hành được trình bày với bốn đặc trưng sống của cấp độ này, nhưng mỗi đặc trưng lại tách riêng biệt ở thực vật (TV) và động vật (ĐV). Cách làm này dễ khiến cho giáo viên (GV) và học sinh (HS) chỉ tập trung đi sâu nghiên cứu hai đối tượng riêng biệt mà không nhận ra được những biểu hiện tương đồng trong việc thực hiện chức năng sống giữa TV và ĐV; tức là, chỉ hình thành các khái niệm (KN) SH chuyên khoa mà không hình thành KN SH đại cương cấp độ cơ thể. SH11 hiện hành chủ yếu trình bày theo logic quy nạp. Nếu cuối mỗi chương, GV không tổ chức cho HS khái quát hóa để hình thành KN SH đại cương cho mỗi đặc trưng sống thì sẽ không đạt được mục tiêu dạy học. Vậy, làm thế nào để khắc phục được hạn chế trên? Dạy học lấy các KN SH đại cương, cốt lõi làm “điểm tựa” để đi sâu nghiên cứu các KN SH chuyên khoa theo suy luận diễn dịch (SLDD) sẽ là con đường vừa phát triển được KN SH chuyên khoa, vừa phát triển được KN SH đại cương về đặc trưng sống cấp độ cơ thể. 2. Nội dung nghiên cứu . Con đường suy luận diễn dịch Theo Phan Dũng, “SLDD là suy luận với cách lập luận đi từ tiền đề phản ánh hiểu biết chung, đến kết luận phản ánh hiểu biết riêng” [1; tr 58]. Tiền đề là những phán đoán đã biết, .

• Sinh học
• Suy luận diễn dịch
• Khái niệm suy luận diễn dịch
• Cấp độ cơ thể
• Đặc trưng sống cấp độ cơ thể
• Quy trình tổ chức dạy học môn sinh
• Bài giảng Suy luận
• Suy luận quy nạp
• Suy luận loại suy
• Suy luận diễn dịch trực tiếp
• Tiền phán đoán
• Lôgích học
• Bài giảng Lôgích học
• Khái quát về suy luận
• Bài giảng Logic học đại cương
• Logic học đại cương
• Hình thức tư duy suy luận
• Phân loại suy luận
• Bài giảng Logic học
• Logic học
• Suy luận
• Phán đoán phức
• Khảo sát tính hợp logic
• Bộ môn Tâm lý học
• Suy luận diễn dịch gián tiếp
• Suy luận phân liệt
• Quy nạp phổ thông
• Quy nạp khoa học
• Đề cương bài giảng logic học
• Các quy luật cơ bản của tư duy
• Quy luật tư duy
• Giáo trình logic
• Cách ta nghĩ
• Cách luyện trí
• Suy luận logic
• Rèn trí nghĩ
• Hành vi suy nghĩ hoàn chỉnh
• Hệ thống quy nạp và diễn dịch
• Giáo trình Logic và ứng dụng
• Logic và ứng dụng
• Phép đoán
• Ứng dụng logic
• Logic vị từ
• Đề thi kết thúc học phần
• Đề thi môn Logic học
• Đề thi trường Đại học Ngân Hàng TP HCM
• Quy luật đồng nhất
• Luật phi mâu thuẫn
• Logic học hình thức
• Logic học biện chứng
• Sách tham khảo Logic toán
• Logic toán
• Ngôn ngữ toán học
• Phương pháp chứng minh
• Đại số vị từ