TAILIEUCHUNG - Quá trình hình thành làng xã ở Nghệ An
Bài viết Quá trình hình thành làng xã ở Nghệ An làm rõ quá trình hình thành làng xã của người Việt ở tỉnh Nghệ An bao gồm nhân vật khai canh, khai lập đất hoang, chính sách lập đồn điền của nhà Lê, làng nổi làng vạn,. Mời các bạn tham khảo. | QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH LÀNG XÃ Ở NGHỆ AN PGS. Ninh Viết Giao Hội Văn nghệ dân gian Nghệ An Loài người từ thuở hồng hoang, tộc người nào, cố nhiên là kể cả người Việt, chẳng sống trong các hang đá, mái đá. Phát triển thêm một chút mới ra cư trú cạnh các khe suối. Đó là thời kỳ duyên khê. Con người sống ở thời kỳ duyên khê chắc đã có lửa, đã biết trồng trọt, ngoài hai nghề chủ yếu là săn bắt và hái lượm. Đang sống theo kiểu bầy người nguyên thuỷ, nên chưa có tổ chức xã hội. Phát triển thêm một chút, con người mới sống trong các bộ lạc, bộ tộc, thị tộc; con người mới đi từ chỗ quần hôn, bạn lữ hôn chân, rồi lâu lắm mới có khái niệm gia đình, dù là gia đình sống theo kiểu mẫu chế hay phụ chế. Còn gia đình, gia tộc tức là đã có tư hữu, đã biết trồng lúa nước, con người tiến sang thời kỳ duyên giang tức là sống cạnh các dòng sông. Bây giờ thì không chỉ cạnh các dòng sông nữa mà duyên hải, duyên vũ trụ. Đi theo quá trình phát triển đó, về mặt tổ chức xã hội, các tộc người thiểu số cư trú ở miền núi thì sống trong các bản, mường; tộc người Kinh, người Việt cư trú ở miền xuôi, ở đồng bằng thì sống trong các làng, xã. Báo cáo này chưa nói sự hình thành bản, mường của các dân tộc thiểu số ở địa bàn miền núi Nghệ An mà chỉ nói về sự hình thành làng xã của người Việt ở miền xuôi. Tìm hiểu các làng ở Nghệ An, tuy chưa đầy đủ và sâu sắc, chúng tôi thấy có các phương thức, nói nôm Nghệ An là các kiểu hình thành như sau: 1. Kiểu thứ nhất: nhân vật khai canh Đi vào các làng xã ở Nghệ An, qua gia phả các dòng họ, chúng tôi chưa thấy dòng họ nào có đến 40 thế hệ. Nếu như họ Cao mà thủy tổ là Cao Lỗ có di duệ ở Nghệ An thì đến nay đã có trên dưới 80 thế hệ, nếu chúng ta cho mỗi thế hệ một thời gian từ 25 đến 30 năm. Họ Mai nếu kể từ Mai Hắc Đế nếu như có di duệ ở xứ Nghệ, giờ đây cũng phải là đời thứ 50; họ Hồ kể từ Hồ Hưng Dật ở Triết Giang sang làm Thái thú châu Diễn vào đời Hậu Hán ngũ quý đến nay có thể là gần 40 thế hệ. Nhưng rồi gia phả bỏ trống 12 đời, mãi đời thứ .
đang nạp các trang xem trước