TAILIEUCHUNG - Một cách tiếp cận mới đối với hiện tượng đa nghĩa

Bài viết thể hiện một c{i nhìn xuyên suốt đối với đa nghĩa thông qua việc chỉ các cách tiếp cận khác nhau đối với hiện tượng này – từ cách tiếp cận truyền thống cho đến cách tiếp cận mới mẻ của ngữ nghĩa học tri nhận; Thử nghiệm áp dụng cách tiếp cận mới của ngữ nghĩa học tri nhận (với mô hình phạm trù đường rọi của Lakoff) vào tìm hiểu một từ đa nghĩa trong tiếng Việt cũng là một nội dung của bài viết này. | TẠP CHÍ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ Trường Đại học Khoa học ĐH Huế Tập 14 Số 3 2019 MỘT CÁCH TIẾP CẬN MỚI ĐỐI VỚI HIỆN TƯỢNG ĐA NGHĨA Nguyễn Thị Thu Hà Khoa Ngữ văn Trường Đại học Khoa học Đại học Huế Email hanhphung1982@ Ngày nhận bài 4 6 2018 ngày hoàn thành phản biện 02 7 2018 ngày duyệt đăng 02 7 2019 TÓM TẮT Đa nghĩa l một phổ qu t ngữ nghĩa nhận được sự quan t m của giới nghiên cứu từ rất sớm v l một nội dung quan trọng trong c c gi o trình từ vựng học tiếng Việt. Tuy nhiên c c gi o trình thường chỉ dừng lại ở c ch tiếp cận truyền thống. B i b o thể hiện một c i nhìn xuyên suốt đối với đa nghĩa thông qua việc chỉ c c c ch tiếp cận kh c nhau đối với hiện tượng n y từ c ch tiếp cận truyền thống cho đến c ch tiếp cận mới mẻ của ngữ nghĩa học tri nhận thử nghiệm p dụng c ch tiếp cận mới của ngữ nghĩa học tri nhận với mô hình phạm trù đường rọi của Lakoff v o tìm hiểu một từ đa nghĩa trong tiếng Việt cũng l một nội dung của b i b o này. Từ khóa Đa nghĩa Lí thuyết về đa nghĩa Phạm trù đường rọi 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Ngôn ngữ l một hệ thống vô cùng phức tạp v đồ sộ nhưng ngôn ngữ đồng thời cũng có một khả năng tiết kiệm hết sức kì diệu dùng c i hữu hạn để biểu hiện c i vô hạn. Hiện tượng được Bréal 1897 đặt cho c i tên đa nghĩa polysemy l một minh chứng. Nếu không có hiện tượng n y thật khó hình dung chúng ta sẽ phải lưu giữ trong óc một khối lượng vốn từ nhiều đến mức n o để có thể gọi tên cho từng sự vật hiện tượng hoạt động qu trình trạng th i tính chất . xung quanh chúng ta. Đa nghĩa l một phổ qu t ngữ nghĩa được giới ngôn ngữ học b n đến từ rất sớm song đa nghĩa chưa bao giờ l hiện tượng cũ vì quan niệm về đa nghĩa c ch tiếp cận hiện tượng n y của c c trường ph i có những kh c biệt thậm chí cùng một trường ph i nhưng vẫn kh c nhau qua c c t c giả. B i viết n y giúp chúng ta có được c i nhìn x u chuỗi xuyên suốt đối với hiện tượng n y từ qu khứ với c ch tiếp cận của ngữ nghĩa học truyền thống đến hiện tại với những quan niệm mới mẻ của ngữ nghĩa học tri nhận. 1 .

• Ngôn ngữ học
• Lí thuyết về đa nghĩa
• Phạm trù đường rọi
• Hiện tượng đa nghĩa
• Ngữ nghĩa học tri nhận
• Ngôn ngữ học
• Giáo trình Xã hội học gia đình
• Định nghĩa gia đình
• Quan điểm xã hội học về gia đình
• Sự đa dạng của các hình thái gia đình
• Biến đổi của gia đình theo đường đời
• Lí thuyết về gia đình
• Bối cảnh ngôn ngữ
• Bản đồ ngôn ngữ
• Bảo tồn ngôn ngữ dân tộc
• Cảnh huống ngôn ngữ
• cảnh huống ngôn ngữ ở Việt Nam
• Bản đồ ngôn ngữ trên thế giới
• Bản đồ ngôn ngữ dân tộc học ở tỉnh Trà Vinh
• Tóm tắt luận án tiến sĩ Ngôn ngữ học
• Luận án tiến sĩ Ngôn ngữ học
• Luận án Ngôn ngữ học
• Ngôn ngữ của hai dân tộc
• Ẩn dụ phạm trù lửa
• Ngôn ngữ học tri nhận
• Luận văn Thạc sĩ Ngôn ngữ học
• Ngôn ngữ nói
• Ngôn ngữ viết tiếng Việt
• Bài làm văn của học sinh
• Dẫn luận ngôn ngữ học
• Tài liệu dẫn luận ngôn ngữ học
• Giới thiệu ngôn ngữ học
• Bản chất của ngôn ngữ
• Chức năng của ngôn ngữ
• Ứng dụng ngôn ngữ học tính toán
• Ngôn ngữ học tính toán
• Ngôn ngữ học tính toán trong nghiên cứu
• Ngôn ngữ học tính toán trong giảng dạy
• Giảng dạy ngôn ngữ
• Nghiên cứu ngôn ngữ
• Luận văn Thạc sĩ
• Chính sách ngôn ngữ
• Sử dụng ngôn ngữ nước ngoài
• Tiếp thu ngôn ngữ
• Đề tài Ngôn ngữ học
• Thuật ngữ Ngôn ngữ học Anh – Việt
• Thuật ngữ ngôn ngữ học Việt Anh
• Từ vựng Ngôn ngữ học
• Thuật ngữ Ngôn ngữ học
• Từ vựng Anh Việt
• Bài giảng Trị liệu ngôn ngữ
• Trị liệu ngôn ngữ
• Đánh giá ngôn ngữ
• Các dạng ngôn ngữ
• Các hình thức ngôn ngữ
• Trẻ bị rối loạn ngôn ngữ
• Âm vị học ngữ pháp
• Quy luật ngôn ngữ
• Bộ máy ngôn ngữ
• Tính quy luật bộ máy ngôn ngữ
• Mô hình ngôn ngữ
• Dấu hiệu của ngôn ngữ
• Tài liệu ngôn ngữ học cấu trúc
• giáo trình ngôn ngữ học cấu trúc
• bài giảng ngôn ngữ học cấu trúc
• nghiên cứu ngôn ngữ học cấu trúc
• cẩm nang ngôn ngữ học cấu trúc
• quan hệ của ngôn ngữ học
• Đề cương dẫn luận ngôn ngữ học
• Môn học dẫn luận ngôn ngữ học
• Phân loại ngôn ngữ
• Bài viết về ngôn ngữ học xã hội
• Những quan niệm ngôn ngữ học xã hội
• Khuynh hướng ngôn ngữ học xã hội
• Khoa học ngôn ngữ
• Đặc điểm của ngôn ngữ học xã hội
• Đối tượng của ngôn ngữ học xã hội
• Ngôn ngữ học đối chiếu
• Bài giảng Ngôn ngữ học đối chiếu
• Contrastive linguistics
• Ngôn ngữ học so sánh
• Ngôn ngữ học miêu tả
• Ngôn ngữ học đại cương
• Ngôn ngữ viết
• Học sinh phổ thông
• Ngôn ngữ học cấu trúc
• Cấu trúc ngôn ngữ
• Giáo trình ngôn ngữ học
• Bài giảng ngôn ngữ học
• Phạm vi ứng dụng của Ngôn ngữ học đối chiếu
• Miêu tả ngôn ngữ
• Giáo trình Ngôn ngữ học đại cương
• Ngôn ngữ học đồng đại
• Ngôn ngữ học lịch đại
• Ngôn ngữ học hồi quan
• Loại hình ngôn ngữ
• tài liệu ngôn ngữ học
• nghiên cứu ngôn ngữ học
• đại cương ngôn ngữ học
• tìm hiểu ngôn ngữ học
• nguồn gốc ngôn ngữ
• Lý thuyết ngôn ngữ
• Ngôn ngữ học tạo sinh
• Ngôn ngữ học chức năng hệ thống
• Ngôn ngữ học trên thế giới
• Luận án Tiến sĩ
• Ngôn ngữ điện ảnh
• Ngôn ngữ văn học
• Ký hiệu trong điện ảnh
• luận văn
• ảnh hưởng ngôn ngữ nói
• Xã hội học
• Xã hội học ngôn ngữ
• Xã hội học về giới
• Kế hoạch hóa ngôn ngữ
• Sử dụng ngôn ngữ
• Cải cách ngôn ngữ về giới
• Tổng luận Ngôn ngữ học
• Chiến lược giáo dục ngôn ngữ
• Đóng góp của Ngôn ngữ học
• Sự nghiệp giáo dục ngôn ngữ