TAILIEUCHUNG - Khả năng của tôn giáo trong không gian công qua tư tưởng của Jürgen Habermas

Bài viết trình bày những quan niệm của J. Habermas về khả năng của tôn giáo trong không gian công hay nói cách khác là khả năng của tôn giáo trong không gian công được thể hiện dưới các khía cạnh như bầu cử, lập pháp và các phong trào xã hội, tiến trình chính trị. | Khả năng của tôn giáo trong không gian công qua tư tưởng của Jürgen Habermas 14 Nghiên cứ u Tôn giáo. Sô ́ 4 - 2016 NGUYỄN VĂN BẮC * KHẢ NĂNG CỦA TÔN GIÁO TRONG KHÔNG GIAN CÔNG QUA TƯ TƯỞNG CỦA JÜRGEN HABERMAS Tóm tắt: Không gian công có vai trò quan trọng trong đời sống chính trị xã hội của mỗi quốc gia, đó không chỉ là nơi “giao tiếp” của các vấn đề thuộc lĩnh vực công, mà đó còn là không gian chung của mọi người, của xã hội nói chung. Không gian công theo quan niệm của Jürgen Habermas đó là không gian của những tranh luận chính trị, bao gồm các không gian chính thức và phi chính thức. Trên cơ sở phân tích những thay đổi về cấu trúc của không gian công, ông đã có những luận giải về ảnh hưởng và tác động của tôn giáo trong không gian công. Trong bài viết này, chúng tôi cố gắng trình bày những quan niệm của J. Habermas về khả năng của tôn giáo trong không gian công hay nói cách khác là khả năng của tôn giáo trong không gian công được thể hiện dưới các khía cạnh như bầu cử, lập pháp và các phong trào xã hội, tiến trình chính trị. Từ khóa: Khả năng, tôn giáo, không gian công, Habermas. Dẫn nhập Tôn giáo đóng một vai trò không nhỏ trong các lĩnh vực công cộng, các mối quan hệ giữa tôn giáo và đời sống công cộng thể hiện khá nhiều vấn đề. Các cuộc tranh luận ở Pháp về việc mang biểu tượng tôn giáo công khai chỉ là một ví dụ phản ánh mối quan hệ rắc rối giữa tôn giáo và đời sống công cộng1. Có rất nhiều câu hỏi về vai trò của tôn giáo trong các lĩnh vực công cộng, ví dụ: làm thế nào để giải quyết các vấn đề của giáo dục tôn giáo trong các trường công lập? Hoa ̣t động kinh tế, xã hội diễn ra như thế khi mỗi tôn giáo có hệ thống lịch khác nhau? Cầu nguyện tại nơi công cộng có được phép hay không? Các kiến nghị của các nhóm tôn giáo về hình phạt tử hình, phá thai hay kết hôn đồng tính được nhà nước cân nhắc ra sao?. Những câu hỏi như vậy đã phần nào chứng minh cho sự hiện diện của tôn giáo trong các lĩnh

• Lịch sử - Văn hoá
• Tạp chí Nghiên cứu Tôn giáo
• Không gian công
• Tư tưởng của Jürgen Habermas
• Tôn giáo trong không gian công
• Phong trào xã hội
• Cấu trúc của không gian công
• Nghiên cứu lý luận tôn giáo
• Đột phá khẩu nghiên cứu tôn giáo
• Viện Nghiên cứu Tôn giáo
• Lý luận về tôn giáo
• Tình hình tôn giáo ở Việt Nam
• Tính đa nguyên tôn giáo
• Quan điểm đa nguyên tôn giáo
• Thuyết đa nguyên tôn giáo
• Hàm nghĩa của thuật ngữ Religious pluralism
• Tôn giáo truyền thống
• Đa dạng tôn giáo truyền thống
• Luật pháp tôn giáo
• Luật pháp về tôn giáo ở Việt Nam
• Tôn giáo ở Nam Bộ
• Tôn giáo trong thời kì đổi mới
• Đặc điểm tôn giáo ở Nam Bộ
• Những tôn giáo ra đời tại Nam Bộ
• Xu hướng biến đổi của tôn giáo
• Giáo dục tôn giáo
• Vai trò của tôn giáo
• Lịch sử giáo dục Việt Nam
• Tôn giáo trong hệ thống giáo dục
• Vai trò của thực thể tôn giáo
• Phân tích giá trị của tôn giáo
• Chính sách tôn giáo của Đảng
• Phát huy vai trò của tôn giáo
• Đối thoại giữa nhà nước với tôn giáo
• Công tác tôn giáo
• Công tác quản lý Nhà nước đối với tôn giáo
• Đời sống tôn giáo
• Tôn giáo trong chính trị Mỹ
• Tiếp cận tôn giáo với chính trị
• Truyền thống của tôn giáo
• Tôn giáo đối với đời sống gia đình
• Phương pháp nuôi dạy trẻ vị thành niên
• Thực hành tôn giáo ở Anh
• Thực hành tôn giáo
• Khoa học về tôn giáo
• Phật giáo Việt Nam
• Tôn giáo học
• Lịch sử Phật giáo Việt Nam
• Tư tưởng triết học Phật giáo Việt Nam
• Tôn giáo và đời sống gia đình
• Bản làng người Mông
• Văn hóa tôn giáo
• Luật tục gắn với tôn giáo truyền thống
• Cộng đồng người Mông
• Hoàn thiện dự thảo luật tín ngưỡng
• Niềm tin tôn giáo
• Công nhận tổ chức tôn giáo
• Dự thảo Luật
• Chính sách công
• Nhà nước tôn giáo
• Hài hòa xã hội
• Đa dạng hóa tôn giáo
• Romano Guardini
• Tư tưởng của Romano Guardini
• Giáo lý Kitô giáo
• Tư tưởng triết học tôn giáo
• Phật giáo Thành phố Hồ Chí Minh
• Toàn cầu hóa
• Vận động để cải cách
• Hiện tượng tôn giáo mới
• Ý thức hệ
• Mật mã văn hóa
• Cộng đồng tộc người
• Tính đa thần của người Việt Nam
• Giải lãnh thổ hóa tâm thức
• Tái kiến tạo cấu hình xã hội
• Tôn giáo ở Tây Nguyên
• Tộc người thiểu số ở Tây Nguyên
• Thực hành thờ cúng thần thánh
• Tục thờ cúng thần thánh ở châu thổ Bắc Bộ
• Tính hiện đại
• Thoát khỏi tôn giáo
• Duy lý hóa
• Chủ nghĩa thế tục
• Nhà nước pháp quyền
• Đạo đức lối sống của Phật giáo
• Xã hội học tôn giáo
• Phật giáo về các nguyên tắc đạo đức
• Giáo hội Phật giáo
• Quan điểm của Công đồng Trent
• Giáo hội Công giáo
• Mô hình giáo hội
• Quyền lực của giáo hoàng
• Hệ thống tôn ti trật tự
• Quan điểm của Max Weber về Islam giáo
• Ấn Độ giáo và Islam giáo
• Phong trào cải cách Islam giáo
• Hiện vật thiêng
• Nghi lễ tôn giáo
• Lễ tục cá nhân
• Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam
• Bảo quản hiện vật thiêng trong Bảo tàng
• Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển
• Giải thích số từ việt cổ trong kinh
• Minh Lý đạo và phật giáo Hòa Hảo
• Tôn giáo bản địa
• Tôn giáo phật giáo