TAILIEUCHUNG - Bàn về một số mô hình biến đổi ngữ âm trong tiếng Việt trên cơ sở ngữ liệu âm Hán Việt của vận nguyên

Bài viết dựa trên ngữ liệu âm Hán Việt của vận nguyên để tìm ra các mô hình biến đổi ngữ âm trong tiếng Việt như: 1. *[Puɑ-]→[Fɑ-]; 2. *[uɑ-]→*[uo-]→[o-]; 3. *[ɑ-]→[ɯɤ-]; 4. *[Puɑ-]→*[Fɑ-] →[Fɯɤ-]; 5. *[Huɑ-]→*[uɑ-]→*[vɑ-]→[vɯɤ-]; 6. *[ɑ-]→*[ɯɤ-]→[ie-]; 7. *[uɑ-]→[uie-]. Kết quả nghiên cứu của bài viết có thể được sử dụng để giải thích hiện tượng một số từ có hai cách đọc, tìm và giải thích một số từ đồng nguyên và phục nguyên một số âm đọc cổ của tiếng Việt. | v lý luận chuyên ngành ------------------------------------------ BÀN VỀ MỘT SỐ MÔ HÌNH BIẾN ĐỔI NGỮ ÂM TRONG TIẾNG VIỆT TRÊN CƠ SỞ NGỮ LIỆU ÂM HÁN VIỆT CỦA VẬN NGUYÊN NGUYỄN ĐÌNH HIỀN Đại học Ngoại ngữ - ĐHQG Hà Nội s hienac@ Ngày nhận bài 05 7 2018 ngày sửa chữa 26 7 2018 ngày duyệt đăng 20 8 2018 TÓM TẮT Bài viết dựa trên ngữ liệu âm Hán Việt của vận nguyên để tìm ra các mô hình biến đổi ngữ âm trong tiếng Việt như 1. Pua- Fa- 2. ua- uo- o- 3. a- mv- 4. Pua- Fa- Fmv- 5. Hua- ua- va- vmv- 6. a- wv- ie- 7. ua- uie- . Kết quả nghiên cứu của bài viết có thể được sử dụng để giải thích hiện tượng một số từ có hai cách đọc tìm và giải thích một số từ đồng nguyên và phục nguyên một số âm đọc cổ của tiếng Việt. Từ khóa âm Hán Việt thanh mẫu vận mẫu âm chính âm đệm âm cuối 1. ĐẶT VẤN ĐỀ Ngôn ngữ là hệ thống những âm những từ và những quy tắc kết hợp chúng làm phương tiện để giao tiếp chung trong một cộng đồng Từ điển Tiếng Việt Hoàng Phê 2015 . Với tư cách là phương tiện giao tiếp của con người nên ngôn ngữ không nằm ngoài quy luật vận động và phát triển bởi theo Ăngghen 1994 Vận động hiểu theo nghĩa chung nhất bao gồm tất cả mọi sự thay đổi và mọi quá trình diễn ra trong vũ trụ kể từ sự thay đổi vị trí đơn giản cho đến tư duy . Sự biến đổi của ngôn ngữ bao gồm sự biến đổi của ngữ âm ngữ pháp từ vựng và thậm chí cả văn tự. Ngữ âm là vỏ âm thanh của ngôn ngữ vì vậy nhắc đến sự biến đổi của ngôn ngữ người ta thường nghĩ ngay đến sự biến đổi của ngữ âm. Trong bài viết này chúng tôi sử dụng các tư liệu ngôn ngữ nói và tư liệu ngôn ngữ viết của tiếng Việt để bàn về một số mô hình biến đổi ngữ âm của vận nguyên. Bài viết sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu của các ngành ngôn ngữ học xã hội ngôn ngữ học lịch sử ngữ âm học thực nghiệm Hán Nôm học phương ngôn học . Do ngữ liệu của vận dương và vận nghiêm tương đối ít nên rất khó để tìm ra quy luật biến đổi ngữ âm của 2 vận này. Song vận dương và vận nghiêm có nguyên âm chính giống như vận nguyên. .

• Ngôn ngữ học
• Mô hình biến đổi ngữ âm
• Ngữ âm tiếng Việt
• Ngữ liệu âm Hán Việt
• Âm Hán Việt vận nguyên
• Âm đọc cổ của tiếng Việt