TAILIEUCHUNG - Toán tử owa và ứng dụng
Bài báo này nghiên cứu toán tử OWA, các tính chất cơ bản của nó và đưa ra một vài ứng dụng trong việc phát hiện tri thức từ cơ sơ dữ liệu học tập của sinh viên nhằm đưa ra một cách đánh giá dựa trên độ quan trọng của mỗi môn học. | Tạp chí Khoa học & Công nghệ - Số 1(45) Tập 2/Năm 2008 Toán tử owa và ứng dụng Vũ Mạnh Xuân - Phạm Thị Minh Thu (Khoa Khoa học Tự nhiên & Xã hội - ĐH Thái Nguyên) Nguyễn Thu Huyền (Khoa Công nghệ Thông tin - ĐH Thái nguyên) Mở đầu Toán tử trung bình trọng số có thứ tự OWA (Ordered Weighted Averaging operator) được giới thiệu năm 1988 trong [6] bởi Yager nhằm cung cấp một ph−ơng pháp kết hợp các yếu tố thoả m>n nhiều mục tiêu. Tuy nhiên toán tử này cũng là một dạng toán tử trung bình và tỏ ra rất hữu dụng trong nhiều bài toán, nhất là vấn đề xử lý thông tin không chắc chắn và trong lĩnh vực datamining. Bài báo này nghiên cứu toán tử OWA, các tính chất cơ bản của nó và đ−a ra một vài ứng dụng trong việc phát hiện tri thức từ cơ sở dữ liệu điểm học tập của sinh viên nhằm đ−a ra một cách đánh giá dựa trên độ quan trọng của mỗi môn học và hỗ trợ cho việc tuyển chọn cũng như t− vấn việc làm. 1. Toán tử OWA Khái niệm Một véctơ trọng số là véc tơ cột w = [w1,w2,.,wn], trong đó các trọng số wi thoả m>n điều kiện 0≤wi≤1, với mỗi i = 1, 2, . , n và n ∑w i =1 i =1. Cho véctơ trọng số w = [ w1, w2,., wn ] ∈ Rn . Toán tử OWA là một ánh xạ F : Rn → R xác định bởi F(a) = n ∑w b j j trong đó bj là phần tử j =1 lớn thứ j của véc tơ α=(a1, ., an) ∈ Rn. Ví dụ: Giả sử w = [, , , ] và α = ( , 1, , ), thế thì F(α) = *1 + * + * + * = Đặc tr−ng chính của toán tử này là sự sắp xếp các tham số theo các giá trị. Nghĩa là phần tử cần tích hợp ai không kết hợp với trọng số wi mà mỗi trọng số wi sẽ kết hợp với một vị trí t−ơng ứng của tập các phần tử tích hợp sau khi các thành phần này đ> được sắp xếp giảm dần. Tính tổng quát của nó là ở chỗ bằng việc chọn lựa những trọng số, ta có thể thực hiện các toán tử kết hợp khác nhau trên cơ sở vị trí của chúng theo thứ tự. Nếu ta đặt hầu hết các trọng số gần đầu của W ta có thể nhấn mạnh các điểm cao hơn; trong khi đó, nếu đặt những trọng số gần cuối của W sẽ nhấn mạnh các .
đang nạp các trang xem trước
