TAILIEUCHUNG - Sự biến đổi của âm chính trong các vần có âm cuối của thổ ngữ Sơn Tịnh-Quảng Ngãi
Bài viết trình bày một vấn đề liên quan đến phương ngữ, đó là sự biến đổi của âm chính trong các vần có âm cuối của thổ ngữ Sơn Tịnh-Quảng Ngãi. Chúng tôi gọi đây là thổ ngữ vì ngữ âm nơi đây có một số khác biệt so với tiếng Quảng Ngãi. Mời các bạn tham khảo! | SCIENCE & TECHNOLOGY DEVELOPMENT, Vol 18, Sự biến đổi của âm chính trong các vần có âm cuối của thổ ngữ Sơn Tịnh-Quảng Ngãi Nguyễn Thị Thanh Truyền Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG-HCM TÓM TẮT: Bài viết trình bày một vấn đề liên quan đến phương ngữ, đó là sự biến đổi của âm chính trong các vần có âm cuối của thổ ngữ Sơn Tịnh-Quảng Ngãi. Chúng tôi gọi đây là thổ ngữ vì ngữ âm nơi đây có một số khác biệt so với tiếng Quảng Ngãi. Trong thổ ngữ Sơn Tịnh, cùng một âm chính nhưng khi kết hợp với âm cuối khác nhau sẽ có những biến đổi ngữ âm khác nhau. Người ta nói rằng ngữ âm của các thổ ngữ dọc duyên hải Nam Trung Bộ hết sức phức tạp nhưng thật ra chúng đều biến đổi có tính quy luật, tiêu biểu ở đây là thổ ngữ Sơn Tịnh-Quảng Ngãi. Hệ quả của việc biến đổi ngữ âm này là làm mất hẳn âm chính [ə̆] ( chữ viết là “â”) trong tiếng Sơn Tịnh, đồng thời xuất hiện hàng loạt các từ đồng âm và làm cho số lượng vần phức trong tiếng Sơn Tịnh giảm chỉ còn một nửa so với tiếng Việt toàn dân. Từ khóa: Sơn Tịnh, phương ngữ, thổ ngữ, âm chính, biến đổi, phụ âm, bán nguyên âm cuối, ngữ âm, âm vị, vần cái 1. Dẫn nhập Từ lâu, phuơng ngữ là vấn đề được giới Việt ngữ học quan tâm và nghiên cứu. Đã có nhiều công trình, tham luận về các lĩnh vực của phương ngữ ra đời. Tuy nhiên để có thể hiểu rõ hơn đặc điểm của các phương ngữ, rất cần có những nghiên cứu chuyên sâu về những thổ ngữ bên trong mỗi phương ngữ. Chúng tôi ghi nhận, cùng một vùng phương ngữ, cùng một tỉnh, huyện nhưng lại phát âm khác nhau. Lý do chính là âm chính trong các thổ ngữ nơi đây khi kết hợp với âm cuối sẽ có nhiều sự biến đổi. Hơn nữa cùng một tỉnh nhưng có nhiều vùng thổ ngữ, phát âm khác nhau, nhiều khi thôn này “nhại” tiếng của thôn khác mặc dù hai thôn chỉ cách nhau một cánh đồng, một dòng sông. Đó là lý do chúng tôi cho rằng tiếng Sơn Tịnh là một thổ ngữ, nó có những đặc điểm ngữ âm tương đối khác biệt so với tiếng Quảng Ngãi. Hơn nữa, chưa có nhiều công trình mô tả đầy đủ, chi tiết hệ
đang nạp các trang xem trước
