TAILIEUCHUNG - Quan hệ giữa trò diễn với lễ hội trong đời sống văn hóa cộng đồng vùng châu thổ Bắc Bộ
Một trong những dấu ấn tạo nên sự độc đáo và đặc sắc của vùng văn hóa châu thổ Bắc Bộ là lễ hội dân gian – môi trường diễn xướng, bảo lưu và phát triển nhiều yếu tố văn hóa truyền thống trong đó có trò diễn. Trong lễ hội, trò diễn gắn liền với các nhân vật được phụng thờ, tạo nên đặc sắc riêng, làm cho lễ hội làng này được phân biệt với lễ hội làng khác. | QUAN HỆ GIỮA TRÒ DIỄN VỚI LỄ HỘI TRONG ĐỜI SỐNG VĂN HÓA CỘNG ĐỒNG VÙNG CHÂU THỔ BẮC BỘ ĐẶNG HOÀI THU Tóm tắt Một trong những dấu ấn tạo nên sự độc đáo và đặc sắc của vùng văn hóa châu thổ Bắc Bộ là lễ hội dân gian – môi trường diễn xướng, bảo lưu và phát triển nhiều yếu tố văn hóa truyền thống trong đó có trò diễn. Trong lễ hội, trò diễn gắn liền với các nhân vật được phụng thờ, tạo nên đặc sắc riêng, làm cho lễ hội làng này được phân biệt với lễ hội làng khác. Trò diễn tạo cho con người một sự “bứt phá” ra khỏi những ràng buộc thường ngày để cảm nhận một niềm hân hoan, phóng túng. Vì vậy, trò diễn đóng vai trò cực kì quan trọng trong lễ hội. Bài viết đi sâu phân tích mối quan hệ của trò diễn với lễ hội vừa như một thành tố của lễ hộ lại vừa như độc lập với lễ hội. Một trong những dấu ấn tạo nên sự độc đáo và đặc sắc của vùng văn hóa châu thổ Bắc bộ là lễ hội dân gian - môi trường diễn xướng, bảo lưu và phát triển nhiều yếu tố văn hóa truyền thống. Trong quá trình hình thành và phát triển, lễ hội dân gian nơi đây đã chịu sự chi phối mạnh mẽ bởi những điều kiện tự nhiên, xã hội và lịch sử của mảnh đất này. Lễ hội dân gian của người Việt ở châu thổ Bắc bộ chủ yếu là hội làng. Bởi, nói đến sản xuất nông nghiệp ở châu thổ Bắc bộ là nói đến nông dân và làng xóm, một tổ chức hoàn thiện và phổ biến nhất trong mô hình sản xuất nông nghiệp ở nước ta từ trước đến nay. Có thể thấy, điều kiện tự nhiên như nhiệt độ, độ ẩm, gió mùa, cùng nền văn minh trồng lúa nước là những yếu tố ảnh hưởng khá sâu đậm đến đời sống văn hóa vật chất và tinh thần của người Việt vùng châu thổ Bắc bộ. Làng xã cổ truyền của người Việt ở châu thổ Bắc bộ tồn tại như một chỉnh thể kinh tế, xã hội, văn hóa cấp cơ sở của nước. Nói cách khác, làng là một kết cấu xã hội có tính cộng đồng cao về lãnh thổ, kinh tế và văn hóa. Làng phần lớn được cố kết từ dòng họ, tạo ra quan hệ nhiều chiều, nhiều tầng, nội tại, để thắt chặt con người cá thể cũng như từng nhóm xã hội với cả làng. Rõ ràng, làng có vai trò rất
đang nạp các trang xem trước
