TAILIEUCHUNG - Bài giảng: Hệ tiết niệu
Hệ tiết niệu là hệ thống giúp cho cơ thể trong việc thải ra bên ngoài những chất lỏng dư thừa và các chất hòa tan từ sự lưu thông máu. Các chất lỏng này tập trung ở thận, sẽ có một số chất được tái hấp thu ở đây, còn lại sẽ được lọc và chuyển xuống bọng đái để sẵn sàng đưa ra ngoài. | hệ tiết niệu HÖ tiÕt niÖu gåm cã 2 thËn vµ c¸c ®êng dÉn níc tiÓu ngoµi thËn. thận 1. Tiểu cầu thận; 2. ống gần; 3. ống xa; 4. ống góp; 5. Tháp Ferrein của vùng tuỷ (tia tuỷ). 1 1 1 2 2 3 3 4 4 5 Nhu m« thËn gåm 2 khu vùc lµ vïng vá thËn vµ vïng tuû thËn: - Vïng vá thËn cã c¸c khèi h×nh cÇu, sÉm mÇu lµ c¸c tiÓu cÇu thËn. Xung quanh tiÓu cÇu thËn lµ c¸c ®o¹n èng c¾t ngang gåm 2 lo¹i lµ èng gÇn mµu ®á, lßng èng gÇn nh ®Æc vµ èng xa s¸ng mµu h¬n, lßng èng râ. - Vïng tuû thËn lµ n¬i kh«ng cã tiÓu cÇu thËn gåm cã 2 khu vùc: + Th¸p Ferrein (hay tia tuû) gåm c¸c ®o¹n èng c¾t däc, xÕp song song víi nhau vµ xen kÏ víi vïng vá. C¸c èng nµy thuéc c¸c ®o¹n cña èng sinh niÖu lµ: èng gãp (thµnh lµ biÓu m« vu«ng ®¬n, s¸ng mµu, lßng èng râ), èng trung gian (thµnh èng lµ biÓu m« l¸t ®¬n, c¸c tÕ bµo dÑt), ®o¹n th¼ng cña èng gÇn vµ ®o¹n th¼ng cña èng xa. + Th¸p Malpighi: kh«ng ë gÇn c¸c tiÓu cÇu thËn, chØ gåm c¸c èng c¾t ngang hay c¾t chÐo. Th¸p Malpighi kh«ng cã trong vi trêng nµy. VÙNG VỎ THẬN 1. Tiểu cầu thận; 2. ống gần; 3. ống xa; 4. Vết đặc (thành của ống xa); 1 2 3 4 3 ë ®é phãng ®¹i lín h¬n cã thÓ ph©n biÖt râ c¸c ®o¹n cña èng sinh niÖu thuéc vïng vá. - TiÓu cÇu thËn: Lµ khèi h×nh cÇu lín. ChÝnh gi÷a tiÓu cÇu lµ mét khèi gåm nhiÒu lo¹i tÕ bµo ®ã lµ chïm m¹ch Malpighi, xung quanh chïm m¹ch cã mét khe s¸ng ®ã lµ khoang Bowman. - èng gÇn: cã sè lîng lín, sÉm mµu, lßng èng kh«ng râ. - èng xa: Ýt h¬n èng gÇn, lßng èng râ, thµnh èng s¸ng mµu, ranh giíi tÕ bµo kh¸ râ. - VÕt ®Æc: lµ mét phÇn cña èng xa, n¬i tiÕp xóc víi tiÓu cÇu thËn. BiÓu m« kh¸ dµy, dµy ®Æc c¸c nh©n tÕ bµo h×nh trøng. 1 3 2 4 4 TIỂU CẦU THẬN VÀ ỐNG GẦN 1. Chùm mạch Malpighi của tiểu cầu thận; 2. Khoang Bowman; 3. Lá ngoài của bao Bowman (biểu mô lát đơn); 4. ống gần; Mũi tên chỉ màng đáy Quan s¸t ë ®é phãng ®¹i lín cã thÓ nh×n thÊy râ tõng thµnh phÇn cña tiÓu cÇu thËn. Lîp bªn ngoµi khoang Bowman lµ mét biÓu m« l¸t ®¬n t¹o nªn l¸ ngoµi cña bao Bowman. BiÓu m« nµy ®øng trªn mµng ®¸y, mµng nµy ®Þnh ra ranh giíi cña tiÓu cÇu thËn. 1. ống góp; 2. Mao mạch; 3. ống trung gian. Tháp Malpighi (tháp thận) 1 1 2 2 3 Th¸p Malpighi lµ n¬i kh«ng hÒ cã tiÓu cÇu thËn. Thµnh phÇn dÔ quan s¸t nhÊt lµ c¸c èng gãp vµ èng nhó. Chóng lµ nh÷ng èng lín, thµnh lµ biÓu m« vu«ng hay trô ®¬n, c¸c tÕ bµo s¸ng mµu, ranh giíi tÕ bµo rÊt râ. Lßng èng réng vµ râ rµng. Bªn ngoµi c¸c èng gãp, èng nhó lµ c¸c mao m¹ch vµ c¸c èng trung gian. Thµnh mao m¹ch thÊy râ nh©n tÕ bµo néi m« sÉm mµu nhng kh«ng thÊy bµo t¬ng tÕ bµo. Trong lßng mao m¹ch cã hång cÇu. èng trung gian ®îc t¹o bëi biÓu m« l¸t ®¬n, nh©n tÕ bµo kh¸ lín, s¸ng mµu h¬n nh©n tÕ bµo néi m«, cã thÓ thÊy bµo t¬ng cña tÕ bµo kh¸ máng. 1. Tế bào biểu mô lớp bề mặt (hình vợt); 2. Tế bào lớp trung gian; 3. Tế bào đáy; 4. Lớp đệm (mô liên kết) NIÊM MẠC BÀNG QUANG 4 2 1 3 Niªm m¹c bµng quang. §iÓm ®Æc biÖt cña niªm m¹c bµng quang lµ biÓu m« phñ thuéc lo¹i biÓu m« chuyÓn tiÕp hay cßn gäi lµ biÓu m« ®a diÖn tÇng. BiÓu m« gåm cã nhiÒu hµng nh©n tÕ bµo, c¸c tÕ bµo ®Òu ®øng trªn mµng ®¸y. TÕ bµo líp bÒ mÆt cã h×nh vît khi bµng quang xÑp sÏ chuyÓn thµnh d¹ng dÑt, máng khi bµng quang c¨ng d·n. Bªn díi biÓu m« lµ m« liªn kÕt cña líp ®Öm.
đang nạp các trang xem trước
