TAILIEUCHUNG - Nhận thức lại về các khái niệm “Tín ngưỡng” và “Tôn giáo” từ góc độ nghiên cứu tôn giáo

Xác định rõ khái niệm là công việc hết sức quan trọng trong nghiên cứu khoa học ở bất kì lĩnh vực nào. Nhiều năm trở lại đây, ở Việt Nam, hai khái niệm “Tôn giáo”, “Tín ngưỡng” và một số khái niệm khác có liên quan thường được hiểu theo nhãn quan và phương pháp luận Phương Tây. Điều này đã gây ra không ít hiểu lầm về di sản văn hóa dân tộc, trong đó có di sản tín ngưỡng tôn giáo truyền thống ở Việt Nam. Bài viết này sẽ góp phần nhận thức lại một số khái niệm cơ bản liên quan đến tín ngưỡng tôn giáo từ góc độ nghiên cứu tôn giáo. | Nghien 4 Ton g 3 So 8 122 2013 3-15 NGUYỄN QUÓC TUẤN NHẬN THỨC LẠI VÈ CÁC KHÁI NIỆM TÍN NGƯỠNG VÀ TÔN GIÁO TỪ GÓC Độ NGHIÊN CỨU TÔN GIÁO Tóm tắt Xác định rõ khái niệm là công việc hết sức quan trọng trong nghiên cứu khoa học ở bất kì lĩnh vực nào. Nhiều năm trở lại đây ở Việt Nam hai khái niệm Tôn giáo Tín ngưỡng và một số khái niệm khác có liên quan thường được hiếu theo nhãn quan và phương pháp luận Phương Tây. Điều này đã gây ra không ít hiếu lầm về di sản văn hóa dân tộc trong đó có di sản tín ngưỡng tôn giáo truyền thống ở Việt Nam. Bài viết này sẽ góp phan nhận thức lại một số khái niệm cơ bản liên quan đến tín ngưỡng tôn giáo từ góc độ nghiên cứu tôn giáo. Từ khóa tôn giáo niềm tin tôn giáo tín ngưỡng tín ngưỡng tôn giáo tín ngưỡng dân gian. 1. Ve các khái niệm Tín ngưỡng và Tôn giáo Không phải đến bây giờ mới có dịp bàn đến chuyện tín ngưỡng tôn giáo bản địa vốn vẫn được quen gọi là Tín ngưỡng dân gian một tên gọi theo chúng tôi không thể tin cậy khi đề cập đến truyền thống tâm linh và hiện trạng thờ cúng như một bộ phận cấu thành văn hóa ở Việt Nam. Đã từ lâu thịnh hành một lối suy nghĩ và nghiên cứu theo nhãn quan và phương pháp luận Phương Tây về tín ngưỡng tôn giáo bản địa Phương Đông và Việt Nam. Một cản trở lớn là việc hiểu thế nào cho đúng với truyền thống và thực tiễn của các nước Phương Đông các nước bị gọi là lạc hậu trong thế kỉ XX vừa qua và có phải các tiêu chuẩn mà các nước Phương Tây được xem là tiến bộ hơn có thể áp đặt vào các nước Phương Đông Liệu việc tách bạch hai truyền thống Phương Đông và Phương Tây có nhất thiết là một giải pháp hay cho việc luận bàn trực tiếp và giải tỏa các hiểu lầm giữa hai thế giới đó hay là làm trầm trọng thêm vấn đề Dù sao rất rõ ràng là khi áp dụng các khái niệm Phương Tây vào thực tế Việt Nam nói riêng và các nước Phương Đông nói chung 1 đã gây ra không ít hiểu lầm quá khứ của các dân tộc thậm chí chê bai và mai mỉa di sản của người xưa. Một trong những cách hiểu lầm đó chính là hạ cấp các tín ngưỡng tôn giáo

• Xã hội học
• Khái niệm tín ngưỡng
• Khái niệm tôn giáo
• Nghiên cứu tôn giáo
• Niềm tin tôn giáo
• Tín ngưỡng tôn giáo
• Tín ngưỡng dân gian
• Tín ngưỡng và tôn giáo
• Đặc trưng của tín ngưỡng
• Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên
• Tạp chí Khoa học
• Văn hóa Việt Nam
• Sinh hoạt văn hóa nghệ thuật
• Nhân học văn hóa con người
• Thờ cúng tổ tiên
• Giá trị tâm linh
• Giáo dục vô thức
• Khái niệm mê tín
• Mê tín dị đoan
• Hoạt động tín ngưỡng
• Hoạt động tôn giáo
• Yếu tố huyền thoại
• Tiểu thuyết của Nguyễn Xuân Khánh
• Khái niệm huyền thoại
• Huyền thoại trong văn học Việt Nam
• Tín ngưỡng cộng đồng
• Truyện kể dân gian
• Tâm linh và suy ngẫm
• Cách tư duy dễ hiểu
• Thế giới tâm linh
• Lý giải khoa học
• Những khái niệm chung
• Văn hóa phương Đông
• Phong tục tập quán
• Những lý giải thú vị
• Tin hay không tin
• Đặc điểm tín ngưỡng dân gian
• Giá trị văn hóa tín ngưỡng dân gian
• Văn hóa tín ngưỡng dân gian
• Tín ngưỡng dân gian Việt Nam
• Giá trị văn hóa truyền thống
• Ebook Tín ngưỡng dân gian Việt Nam
• Tín ngưỡng dân gian bản địa
• Tín ngưỡng thành hoàng
• Tín ngưỡng vong hồn
• Hình thức tín ngưỡng dân gian
• Tín ngưỡng của người Hmông
• Tín ngưỡng của dân tộc Tày Nùng
• Tín ngưỡng của người Chăm
• Tín ngưỡng của người Thái
• Tín ngưỡng của người Dao
• Tính đa thần
• Tín ngưỡng dân gian Nhật Bản
• Tính đa thần trong tín ngưỡng dân gian
• Thờ cúng thiên nhiên
• Tín ngưỡng phồn thực
• Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt Nam
• Tín ngưỡng thờ Mẫu
• Không gian thờ cúng
• Hệ thống thánh thần tín ngưỡng thờ Mẫu
• Tín ngưỡng thờ mẫu Bắc Bộ
• Tín ngưỡng thờ mẫu Trung Bộ
• Tiểu luận Văn hoá Việt Nam
• Tín ngưỡng dân gian phương Tây
• Tín ngưỡng về niềm tin với Thiên Chúa
• Vai trò tín ngưỡng dân gian
• Ngư dân đảo Phú Quốc
• Tín ngưỡng Cá Voi
• Mẫu và Nữ thần
• Tín ngưỡng dân gian vùng đồng bằng sông Hồng
• Đồng bằng sông Hồng
• Tín ngưỡng dân tộc
• Lễ hội dân gian
• Tín ngưỡng dân gian của người Tày
• Tín ngưỡng dân gian của người Nùng
• Tín ngưỡng dân gian của người Choang
• Thờ trời đất
• Các yếu tố ảnh hưởng đến tín ngưỡng dân gian
• Yếu tố ảnh hưởng đến tín ngưỡng dân gian
• Người Việt Nam
• Đồng bằng Bắc Bộ
• Xã hội học
• Hiện tượng giao thoa tín ngưỡng
• Tín ngưỡng Ông Tà
• Tín ngưỡng Bà Chúa Xứ
• Sinh hoạt tín ngưỡng
• Phương thức sản xuất nông nghiệp
• Giá trị văn hóa tinh thần
• Hình thái tín ngưỡng tôn giáo
• Văn hoá tín ngưỡng
• Vai trò của tín ngưỡng dân gian
• Vai trò của tín ngưỡng
• Vùng đồng bằng sông Hồng
• Người Việt cổ
• Nước trong sinh hoạt tín ngưỡng
• Nước trong lễ hội dân gian
• Sinh hoạt tín ngưỡng ở Hà Nội
• Lễ hội dân gian ở Hà Nội
• Văn hóa tín ngưỡng ở Việt Nam
• Đảo Phú Quốc
• Thờ nữ thần
• Tín ngưỡng thờ Bà Thủy
• Tín ngưỡng thờ Thánh Mẫu
• Văn hóa dân gian
• Khóa luận khoa Văn hóa dân tộc thiểu số
• Văn hóa dân tộc thiểu số
• Dân tộc thiểu số
• Tín ngưỡng dân gian của người Thái
• Tỉnh Nghệ An
• Văn hóa dân tộc
• Tín ngưỡng dân gian của người Cao Lan
• Tỉnh Bắc Giang
• Dân tộc học
• Tìm hiểu Hàn tộc
• Tìm hiểu tín ngưỡng thành hoàng
• Tín ngưỡng ở Việt tộc
• Văn hóa dân gian Hàn Quốc
• Loại hình tín ngưỡng tiêu biểu của người Hoa
• Bản sắc tín ngưỡng của cư dân tại Hội An
• Người Việt gốc Hoa
• Văn hóa dân gian xứ Quảng
• Tín ngưỡng thờ Tiền hiền
• Tín ngưỡng thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu
• Hỏi đáp tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên
• Bảo tồn văn hóa truyền thống
• Sách lịch sử văn hóa Việt Nam
• Lịch sử Việt Nam
• Hình thái tín ngưỡng dân gian
• Tín ngưỡng dân tộc ít người ở Việt Nam
• Tín ngưỡng người H'mông
• Khoa học sinh viên
• Khoa tiếng Hàn
• Kỷ yếu Khoa học sinh viên
• Tín ngưỡng văn hóa dân gian
• Tín ngưỡng dân gian Musok kyo
• Hoạt động trên biển
• Văn hóa truyền thống
• Sinh hoạt văn hóa
• Tín ngưỡng dân gian trong đời sống tinh thần
• Đời sống tinh thần