TAILIEUCHUNG - Sự cần thiết phải xây dựng phương pháp tính chỉ số tổng hợp chung về hiện tượng kinh tế - xã hội
Nội dung bài viết trình bày những vấn đề về các hiện tượng kinh tế - xã hội, đánh giá hiện tượng kinh tế - xã hội theo các chỉ tiêu riêng biệt, cơ sở đánh giá khái quát chung về tình hình phát triển con người và đối chiếu với tình hình thực tế về công tác thống kê ở Việt Nam. | NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔI Sự cần thiết phải xây dựng phương pháp tính Chỉ số tổng hợp chung về hiện tượng kinh tế - xã hội . Tăng Văn Khiên* Mỗi lĩnh vực (cũng có thể gọi là mỗi hiện tượng) kinh tế - xã hội thường bao gồm nhiều nội dung khác nhau, thể hiện trên nhiều mặt, qua nhiều góc độ khác nhau. Vì vậy, để phản ánh được đầy đủ và toàn diện về các nội dung của hiện tượng kinh tế xã hội, không thể dùng một hay một số ít chỉ tiêu thống kê, mà thường phải dùng nhiều chỉ tiêu thống kê khác nhau được đo bằng các đại lượng số tuyệt đối, số tương đối hoặc số bình quân. Ví dụ, để phản ánh kết quả hoạt động sản xuất công nghiệp, thường dùng các chỉ tiêu: giá trị sản xuất công nghiệp, chỉ số sản xuất công nghiệp, năng suất lao động, hiệu quả sử dụng tài sản cố định, giá thành sản phẩm, lợi nhuận thực hiện ; để phản ánh mức sống dân cư của cả nước hay một tỉnh, thành phố thường dùng các chỉ tiêu: thu nhập bình quân đầu người, chi tiêu bình quân đầu người, tỷ lệ nghèo, mức độ phân hóa giàu nghèo thấp; nếu so sánh theo thời gian thì tăng lên hay giảm đi và tăng giảm bao nhiêu Việc đánh giá hiện tượng kinh tế - xã hội theo các chỉ tiêu riêng biệt là rất cần thiết và không thể thiếu được. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp nếu chỉ dừng lại ở đó như xưa nay ta thường làm thì chưa đủ, chưa có căn cứ để đánh giá một cách khái quát kết quả đạt được của hiện tượng đó trên cơ sở kết hợp nhiều chỉ tiêu như thế nào, nhất là trong điều kiện cần phải so sánh giữa các chủ thể cùng loại nhưng khác nhau theo không gian, hoặc so sánh kết quả đạt được của cùng một chủ thể nhưng theo thời gian khác nhau. Ví dụ, để đánh giá trình độ phát triển của con người, Thống kê Liên hợp quốc hướng dẫn sử dụng các chỉ tiêu sau: GDP bình quân đầu người, tuổi thọ bình quân và các chỉ tiêu về giáo dục của con người; hoặc để đánh giá về phát triển kinh tế từng tỉnh, thành phố (mục đích so sánh kết quả đạt Khi một chủ đề kinh tế xã hội được phản ánh được của các tỉnh, thành phố trong cả nước) trong bởi
đang nạp các trang xem trước
