TAILIEUCHUNG - Thể tài văn xuôi du ký chữ hán thế kỷ XVII - XIX và những đường biên thể loại
Bàn về thể tài du ký nói chung và sự phát triển của văn xuôi du ký chữ Hán thế kỷ XVIII-XIX, các nhà lí luận đã xác định: “DU KÝ- Một thể loại văn học thuộc loại hình ký mà cơ sở là sự ghi chép của bản thân người đi du lịch, ngoạn cảnh về những điều mắt thấy tai nghe của chính mình tại những xứ sở xa lạ hay những nơi ít người có dịp đi đến. | THỂ TÀI VĂN XUÔI DU KÝ CHỮ HÁN THẾ KỶ XVIII-XIX VÀ NHỮNG ĐƯỜNG BIÊN THỂ LOẠI TÔ NGUYỄN HỮU SƠN* 1. Bàn về thể tài du ký nói chung và sự phát triển của văn xuôi du ký chữ Hán thế kỷ XVIII-XIX, các nhà lí luận đã xác định: “DU KÝ- Một thể loại văn học thuộc loại hình ký mà cơ sở là sự ghi chép của bản thân người đi du lịch, ngoạn cảnh về những điều mắt thấy tai nghe của chính mình tại những xứ sở xa lạ hay những nơi ít người có dịp đi đến. Hình thức của du ký rất đa dạng, có thể là ghi chép, ký sự, nhật ký, thư tín, hồi tưởng, miễn là mang lại những thông tin, tri thức và cảm xúc mới lạ về phong cảnh, phong tục, dân tình của xứ sở ít người biết đến [.]. Thể loại du ký có vai trò quan trọng đối với văn học thế kỷ XVIII- XIX trong việc mở rộng tầm nhìn và tưởng tượng của nhà văn” 1. Trước đây chúng tôi đã từng xác định trong nền văn học trung đại Việt Nam đã có nhiều sáng tác thuộc thể tài du ký, du ngoạn, đề vịnh phong cảnh Thăng Long, núi Bài Thơ, Yên Tử, Hoa Lư, sông Lam, sông Hương núi Ngự, Bà Nà, Gia Định, Vũng Tàu, Hà Tiên. Bước sang giai đoạn thế kỷ XVIII-XIX, thể tài du ký có bước phát triển mạnh mẽ với nhiều tác phẩm văn xuôi chữ Hán trường thiên và truyện ký xuất sắc như Công dư tiệp ký của Vũ Phương Đề (1697-?), Thượng kinh ký sự của Lê Hữu Trác (1720-1791), Tục Công dư tiệp ký của Trần Trợ (1745-?), Châu phong tạp thảo, Vũ trung tùy bút của Phạm Đình Hổ (1768-1839), Tang thương ngẫu lục của Nguyễn Án (1770-1815) và Phạm Đình Hổ, Hải trình chí lược của Phan Huy Chú (1780* * . Viện Văn học. 1842), Tây hành kiến văn kỷ lược của Lý Văn Phức (1785-1849), Tây hành nhật ký của Phạm Phú Thứ (1821-1882). Trên thực tế, đối với văn học trung đại nói chung - đặc biệt với thể tài du ký và văn xuôi du ký chữ Hán thế kỷ XVIII-XIX nói riêng - các tác phẩm đều thể hiện rõ đặc điểm giao thoa, đan xen, thâm nhập, chuyển hóa, hỗn dung và tích hợp thể loại theo nhiều hình thức và mức độ khác biệt nhau. 2. Lược giản sự mô tả quá trình phát triển của thể tài văn
đang nạp các trang xem trước
