TAILIEUCHUNG - Nghiên cứu tạo vector chuyển gen mang các cấu trúc gen rol tăng cường cảm ứng tạo rễ tơ ở thực vật chuyển gen
Trong nghiên cứu này, để đồng thời sản xuất sinh khối rễ tơ và biểu hiện các protein dược phẩm sinh học tái tổ hợp, chúng tôi đã thiết kế vector chuyển gen nhị thể mang các cấu trúc gen rol cho hiệu quả cao trong quá trình cảm ứng hình thành rễ tơ ở thực vật. Kết quả của nghiên cứu tạo được hệ vector nền trong các nghiên cứu nuôi cấy rễ tơ thực vật để thu sinh khối sản xuất protein tái tổ hợp sau này. | TẠP CHÍ SINH HỌC 2013, 35(4): 494-503 NGHIÊN CỨU TẠO VECTOR CHUYỂN GEN MANG CÁC CẤU TRÚC GEN rol TĂNG CƯỜNG CẢM ỨNG TẠO RỄ TƠ Ở THỰC VẬT CHUYỂN GEN Lê Thu Ngọc1*, Trần Thu Trang1, Phạm Bích Ngọc1, Chu Hoàng Hà1, Dương Tấn Nhựt2 1 Viện Công nghệ sinh học, Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam, *le_thu_ngoc@ 2 Viện Nghiên cứu Khoa học Tây Nguyên, Viện Hàn lâm KH & CN Việt Nam TÓM TẮT: Nuôi cấy rễ tơ, loại rễ hình thành do sự xâm nhiễm của vi khuẩn Agrobacterium rhizogenes vào mô thực vật bị tổn thương từ lâu ñã ñược ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực nghiên cứu như phân tích chức năng của gen, biểu hiện protein ngoại lai, sản xuất các hợp chất thứ cấp hay biến ñổi thành phần các chất chuyển hóa ở thực vật. Nguyên nhân của sự hình thành rễ tơ ñược xác ñịnh có liên quan ñến vùng TL-DNA nằm trên plasmid Ri của các chủng A. rhizogenes, trong ñó giữ vai trò quan trọng là 4 locus gen rolA, B, C và D (root locus). Tuy nhiên, việc biểu hiện ñơn lẻ hay liên kết của các gen rol này có ảnh hưởng lớn ñến hiệu suất hình thành rễ tơ cũng như sự phát triển và hình thái của rễ. Trong nghiên cứu này, chúng tôi ñã thiết lập, ñánh giá và lựa chọn các cấu trúc chuyển gen rol ñem lại hiệu quả cao trong việc chuyển gen tạo rễ tơ ở thực vật. Các gen rolB, rolC riêng biệt và tổ hợp rolABC liên kết ñược khuếch ñại từ khuôn DNA là plasmid Ri tách chiết từ chủng A. rhizogenes ATCC 15834 nhờ phản ứng PCR với các cặp mồi ñặc hiệu ñược thiết kế thêm trình tự nhận biết của enzyme hạn chế. Hai gen rolB, rolC và ñoạn ña gen rolABC sau ñó ñược nối ghép vào vector pBI121 và pCB301, theo thứ tự tương ứng, tạo thành các vector tái tổ hợp và ñược biến nạp vào vi khuẩn A. tumefaciens C58/PGV 2260. Kết quả chuyển gen tạo rễ tơ ở lá thuốc lá thông qua các chủng Agrobacterium mang 3 cấu trúc gen rol cho thấy, sự biểu hiện và tương tác ñồng thời của các gen rolA, B, C cho hiệu suất cảm ứng tạo rễ tơ ở các mô chuyển gen cao nhất (hơn 60%), hình thái rễ mang ñầy ñủ các ñặc ñiểm ñiển hình cho rễ tơ. Ở .
đang nạp các trang xem trước