Lần đầu trai ngọc khẽ hé vỏ và đưa chiếc lưỡi mềm mại của mình ra ngoài. Lát sau cũng nhẹ nhàng như thế, trai ngọc rút lưỡi vào và khép chặt vỏ trở lại. Bỗng nó thấy đau nhói tưởng chết đi được, một hạt cát biển đã lọt vào theo và đang cào lên lớp thịt mỏng mảnh và mềm mại của nó.
Trai ngọc dùng đủ mọi cách mà không sao tống được hạt cát ra ngoài. Cuối cùng để khỏi đau, trai ngọc chỉ còn cách là chắt từ trong cơ thể mình ra một chất keo bọc lấy hạt cát để những cạnh sắc của hạt cát không còn cắt được.
Nhiều ngày trôi qua, hạt cát nhỏ lớn dần lên, tròn trịa và trơn nhẵn. Lớp vỏ bọc ngoài ấy lóng lánh bảy sắc của cầu vồng. Đó chính là một viên ngọc trai.
Những hạt cát biển đã chứng kiến chuyện đó thường nói với nhau:
- Nói chung những hạt cát và những viên ngọc trai đều hoàn toàn giống nhau, chỉ có khác một chút thôi: ngọc trai thì có ngọc, còn hạt cát thì không.
Hồi còn trẻ, ông tôi, một người đánh cá, đã từng tìm thấy một viên ngọc trai trong một con trai như thế. Bây giờ ông tôi thường kể lại cho chúng tôi nghe về chuyện con trai làm ngọc và thường kết thúc câu chuyện như sau:
- Con người ta bắt đầu cũng giống như những hạt cát. Về sau, có người thành ngọc, còn có người thì vẫn là hạt cát. Các cháu có biết khác nhau chỗ nào không? Cái đó, bây giờ các cháu gọi là học tập và rèn luyện đấy.