Nhà văn Pháp Đ.Đi-đơ-rô từng quan niệm: “Nếu không có mục đích, anh không làm được gì cả. Anh cũng không làm được gì vĩ đại nếu như mục đích bình thường.” Đây là một quan niệm đúng đắn và rất phù hợp với thế hệ trẻ Việt Nam. Là thanh niên, phải có lí tưởng sống cao đẹp.
Lí tưởng của người thanh niên trong những thế hệ cách mạng đã qua là sống chiến đấu để xây dựng chủ nghĩa xã hội. Thanh niên thực sự đã trở thành mũi nhọn xung kích - lực lượng tiên phong của cách mạng giải phóng dân tộc. Hạnh phúc cao đẹp nhất là được sống chiến đấu và hi sinh cho cách mạng. Chính vì sống có mục đích, mục đích cao đẹp vì sự nghiệp chung cho nên nhiều thế hệ Việt Nam dù “bình thường” nhưng rất “vĩ đại”. Chúng ta đã từng gặp họ trong các tác phẩm văn học. Đó là anh thanh niên một mình lặng lẽ làm việc và công hiến cho đất nước trên đỉnh núi Yên Sơn - Sa Pa. Đó là các chàng trai nông dân dám từ bỏ hạnh phúc riêng để cầm súng bảo vệ Tổ quốc trong bài Đồng chí. Đó là những người lính lái xe ra trận vẫn lạc quan, ung dung “buồng lái ta ngồi” dù xe không có kính.
Tại sao sống cần mục đích và mục đích phải cao đẹp? Bởi vì con người luôn muôn sống hạnh phúc, và hạnh phúc là cả cuộc đời. Có những hạnh phúc bình thường như ăn ngon, mặc đẹp, vợ hiền, con ngoan, bạn tốt... và hạnh phúc có thể đến từ gia đình, tiền bạc, bạn bè, cha mẹ, người yêu. Mục đích của đời người chỉ có nhường ấy cũng từng đã khiến ta phải cố gắng, mưu cầu mà có được! Nhưng có mục đích rất tầm thường của kẻ mong muốn có nhiều tiền, có sự giàu sang để trấn áp, để khinh rẻ kẻ khác, dùng đồng tiền để khuynh đảo người xung quanh. Mục đích sống như vậy dễ dàng đưa bạn đến gần với tội ác, với cái xấu. Muốn sống đẹp phải có mục đích sống cao đẹp. Kẻ có mục đích cao đẹp thường có hạnh phúc khi hi sinh cho người khác, hạnh phúc bởi được công hiến cho cuộc đời chung. Điều vĩ đại mà Einsten, Edicon, Pasteur, Marx, Lênin, Hồ Chí Minh hay Nguyễn Trãi, Nguyễn Du., làm được cho hậu thế chắc chắn đã được nuôi dưỡng trong tâm huyết họ mục đích thật cao cả cho muôn người!
Mục đích là lẽ sống của cuộc đời. Mục đích phải cao đẹp thì tâm hồn mới thanh cao và hành động phi thường! Mục đích cao cả, cao đẹp của người là điều kiện để sống và sống xứng đáng. Chúng ta có quyền phê phán trên cơ sở đó, đốì với những mưu cầu đời sống tầm thường: sống chỉ muốn được hưởng thụ vật chất, sống ích kỉ chỉ lo cho mình và không quan tâm đến hạnh phúc của kẻ khác.
Thường thì mục đích - lẽ sống cuộc đời - hình thành rõ ở tuổi thanh niên. Tố Hữu nói: Thanh niên phải biết ước mơ và hành động! Từ đó, ta biết ngợi ca mục đích sống cao cả của thanh niên như Paven Coocsaghin “Tôi muôn công hiến cho cách mạng đến tế bào sống cuối của đời mình”; như Lí Tự Trọng nói “Con đường của thanh niên chỉ có thể là con đường cách mạng chứ không có con đường nào khác!” hay anh Trỗi phát biểu “lí tưởng sống của đời tôi là hạnh phúc của đồng bào tôi. Còn thằng giặc Mĩ thì không ai có hạnh phúc nổi cả...”; hay như lời tâm nguyện của nhà thơ Thanh Hải:
“...Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
Ta nhập vào hòa ca M
ột nốt trầm xao xuyến...”
(Thanh Hải)
Chính vì thế đã là thanh niên là phải biết tìm và tìm được mục đích sống cao đẹp cho cuộc đời mình. Tương lai của tuổi trẻ hôm nay - những người chủ nhân tương lai đất nước sắp tới - tùy thuộc vào sự khẳng định, vào mục đích của cuộc đời tuổi trẻ Việt Nam. Đất nước còn nghèo, dân tộc còn lạc hậu, nếu tha thiết với cuộc đời chung thì ắt hẳn mỗi chúng ta phải biết sống học tâp, lao động và chiến đấu quên mình. Lời nói của Đ.Đi-đơ-rô như nhắc nhở mỗi người biết chọn lẽ sống cao đẹp. Mỗi con người hôm nay dù ở vai trò xã hội nào, cũng sẽ hiểu sâu xa đất nước và dân tộc làm gì ta phải làm gì!
Cảm ơn những tâm gương sống cao đẹp của từng vĩ nhân kim cổ - những tấm gương đẹp về mục đích sống cho chúng em noi theo. Là chủ nhân của đất nước ngày mai, thế hệ trẻ chúng em quyết tâm hướng cuộc đời vào xây dựng nước Việt Nam “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”, bằng hành động công hiến chân thành của mình
