Buổi chiều, trông lão Hai Đèo như ma. Mắt đỏ bầm, lão bước chệnh choạng theo bờ thửa. Rồi lẫn vào đám dừa non đỏ ối trong hoàng hôn.
Vợ chết. Lão gá nghĩa với một người đàn bà dở hơi. Mụ Dừa Điếc cả chục năm cũng chẳng chịu sinh cho lão một mụn con nào.
Nghe nói trước đây Hai Đèo có cả mẫu vườn. Mẹ già bại liệt nằm cả chục năm, lão bán lần bán hồi, chỉ còn lại một liếp dừa, một cái nhà xập xệ và hai đoạn mương trước để lấy nước, mương sau nhà làm cầu cá.
Hai Đèo kiếm cơm bằng việc đi móc mương, móc vườn thuê. Buổi tối về nhà, là lão chui tọt vô giường đánh giấc pho pho.
Thỉnh thoảng Hai Đèo cũng mua rượu ở quán. Chẳng cần đồ nhậu, lão tu từng hơi cay như uống nước mưa. Khi đã sừng sừng, lão lầm lầm lì lì đi tìm đám bạn nhậu để cùng cụng ly cho tới lúc “thuyền chìm tại bến” mới chịu thôi.
Khi can đế vơi một nửa, mấy lát xoài tượng cũng vừa hết, Hai Kên lấy giọng chủ soái è è:
- Này tụi mày, thằng Hai Yên ở nhà gần mé sông chẳng bao giờ chịu chơi với ai. Hắn cậy là dân thành phố nên coi khinh lũ nhà quê ta. Thành phố gì nó. Nuốt cho lắm rồi về đây lánh nghe chửi. Nhà nó có con chó coi được lắm. Này, thằng Vinh đi mài dao, rửa thớt rồi nhóm lửa; thằng Hưng, thằng Thường và tao đi câu một con mộc tồn, còn các tiểu đệ, tụi mày đi hái lá mơ, đào riềng và chờ đại ca.
Không một ai nhúc nhích. Hai Kên nổi đóa:
- Tụi bây uống cả lít mà còn nhát như thỏ đế dzậy hả?
Thấy căng quá, Hai Đèo đứng dậy.
Một lát cánh liếp được nhấc khẽ. Hai Đèo ướt sũng bước vô. Lão quăng xuống nền đất hai con cá tra phỡn bụng trắng như bạc, nhảy đành đạch.
Hai Kên tay cầm mây cọng bạc hà, tay trái vo vo mấy trái chanh vừa hái trộm được gật gù:
- Tuyệt, tuyệt! Làm canh chua tụi mày ạ. Hai Đèo thế mà được việc ha! Chà chà, được lắm, ao cá ở tuốt ngoài vườn, có bắt hết cũng không biết.
Bữa nhậu lại tiếp tục. Hai Kên ngồi gần Hai Đèo và chăm sóc cho lão rất mực, gắp một miếng bạc hà, múc một muỗng canh bốc khói, xé một vài lá ngò bỏ vô chén Hai Đèo. Hai Kên oang oang:
- Mới đó mà thằng nào đã khoắm hết mấy miếng lườn rồi.
Thằng Vinh thanh minh:
- Mấy con cá ốm ròm, mỏng tang như mụ Dừa Điếc lấy đâu ra lườn?
Cả bọn ồ lên, cười nói ì xèo. Hai Đèo làm thêm được mấy chung nữa thì “chìm” hẳn. Cả bọn khiêng lão lên cái giường sạp cau.
*
* *
Nửa đêm, nghe động, Ba Châu đánh thức mấy con dậy, tất cả đi ra vườn “ém quân” chờ lệnh. Có tiếng giãy đành đạch của những con cá đang nhủi mình vào đám cỏ, tiếng bước chân lào xào đang rẽ lối. Dưới ánh sáng nhờ nhờ từ mặt nước hắt lên lùm cây, một khối đen đang lúi húi, vội vàng ném một cái gì đó xuỗng ao. Ba Châu nghĩ đó là một tên trộm cá, bèn lò dò tới gần, gõ một gậy vào lưng kẻ kia. Rồi tiếng đấm đá huỳnh huỵch, tiếng ồn ào váng cả một góc vườn.
Tin Hai Đèo nửa đêm đi ăn trộm cá và bị Ba Châu dần cho một trận ra trò nhanh chóng loang ra cả xã. Hai Kên thao thao trước nhóm nhậu:
- Lạ thiệt, hắn là một tay bắt cá có cỡ kia mà! Có điều ngu quá, định vét sạch ao cá Ba Châu hay sao mà đêm qua một lần, đêm nay lần nữa... Nghe Ba Châu nói, hắn cũng phục tài Hai Đèo, bắt được cá mà nước ao vẫn không hề vẩn đục, đến một cánh lục bình cũng không gãy.
Ủy ban xã buộc Hai Đèo phải trả 15 ngàn đồng cho Ba Châu và phạt lão 15 ngày nhổ cỏ sân banh của đội bóng đá xã.
Mãn hạn. Hai Đèo vừa về tới nhà đã nghe mụ Dừa Điếc báo tin dữ:
- Ba Châu mới cho người qua mời ông sang ăn giỗ. Tôi ngờ là ông ta còn bắt chẹt gì nữa đây. Trời ơi là trời, ăn nhậu cho đã đời để mang tiếng nhục...
Chẳng nói chẳng rằng, Hai Đèo ra sân mở lồng úp buộc con gà nòi tơ mà trước đây ngày nào lão cũng coi lông coi cẳng. Rồi lão ra ao. Do mấy con cá tra đã thành tinh nên câu mãi không được lão bèn nhổ một đám cỏ nhảy xuống. Người và cá quần nhau đùng đùng. Một lúc sau lão cũng lừa được tụi cá vào đám ô rô và quàng lên bờ được hai con đen trũi, kêu ẹc ẹc như heo. Nhìn cái xoáy nước cuối ao đục ngầu, Hai Đèo lần chần quăng trở lại một con.
Không dám đi lộ chính, lão men theo bờ dừa để đến nhà Ba Châu. Ba Châu mở chân gà nhốt vào chuồng và sai vợ làm thịt cá, rồi cầm tay Hai Đèo lên nhà trên ngồi tiệc.
Gặp mặt các “chiến hữu” cũ, Hai Đèo khép nép mép ngựa chầu rìa. Ba Châu phải năn nỉ hoài lão mới chịu nhập bọn. Chủ khách nâng chén nhất loạt: “Dzô!” rồi ngửa cổ uống cái ực.
Hai Kên lật mấy khúc cá chép miệng:
- Cứ định gắp cho Hai Đèo một miếng lườn mà không có.
- Có đây, có đây! Ba Châu bưng một đĩa cá to còn bốc khói và gắp miếng lườn vàng hươm, béo ngậy như mỡ gà vào chén Hai Đèo.
- Cá nấu đám giỗ phải ra cá, ra mồi, rượu mới thấm chứ - Hai Kên hoan hỉ gắp một miếng to sau khi đã uống mấy chung rượu.
- Các bà các chú ạ - Ba Châu vui vẻ nói - Đây là cá Hai Đèo đãi chúng ta đấy. Cá nhà tui mới mấy tháng chưa làm mồi ngon được. Nhân tiện bữa nay tui cũng muốn mọi người coi chuyện lạ...
Tất cả túa ra bể nước sau nhà, chừng mười mấy con cá tra đang nhởn nhơ. Ba Châu lấy que chỉ vô hai con to quá cỡ - Gần tới ngày nhà có đám giỗ, con Tâm nhà tui sợ mất trộm cá cứ nằng nặc biểu tát ao dời cá vô trong... thấy hai con cá bự chảng này tui cứ ngờ ngợ Hai Đèo đã đem cá xuống ao trả tui. Vừa rồi ăn cá chắc các bác các chú hiểu ra rồi chứ.
Mọi người cùng “à” lên một tiếng rồi lại tiếp tục vào nhậu tiếp...
