Đang chuẩn bị nút TẢI XUỐNG, xin hãy chờ
Tải xuống
Về số quân tử trận, căn cứ vào các văn bản tổng kết số quan binh các cấp đã tử trận (trong lần sang đánh An Nam), được hưởng tử tuất và đưa vào thờ ở Chiêu Trung Từ trong Thanh thực lục, thì số quân Thanh tử trận ở nước ta là 11.782 người, trong đó có 188 võ quan các cấp. Đây mới là con số quân chính quy, còn thiệt hại của lực lượng quân phụ trợ như thổ binh, dân binh. không thấy sử sách nhà Thanh đề cập. Dựa vào các nguồn sử liệu của Trung Quốc, bài viết tìm hiểu về tổng số quân Thanh thực sự tham chiến và tử trận tại nước ta trong trận chiến đầu xuân năm Kỷ Dậu (1789). | Taïp chí Nghieân cöùu vaø Phaùt trieån, soá 3-4 (110-111) . 2014 3 VAÊN HOÙA - LÒCH SÖÛ TOÅNG SOÁ QUAÂN THANH TÖÛ TRAÄN TAÏI NÖÔÙC TA TRONG TRAÄN QUANG TRUNG ÑAÏI PHAÙ QUAÂN THANH MUØA XUAÂN NAÊM KYÛ DAÄU 1789 Nguyeãn Duy Chính* Veà traän chieán Vieät-Thanh cuoái naêm Maäu Thaân (1788), ñaàu naêm Kyû Daäu (1789), tuy ñaõ coù nhieàu taøi lieäu goác (primary sources) cuûa nhaø Thanh (Trung Quoác) ñöôïc coâng boá, caùc söû gia vaãn coøn thaéc maéc: 1. Soá quaân Thanh thöïc söï tham chieán ôû nöôùc ta laø bao nhieâu? 2. Soá quaân Thanh töû traän ôû nöôùc ta laø bao nhieâu? Gaàn ñaây, khi ñoïc laïi Cao Toâng thöïc luïc (Thanh thöïc luïc, Baéc Kinh, Trung Hoa thö cuïc, 1986), chuùng toâi tìm ñöôïc vaên baûn ba ñôït toång keát cuoái naêm [Kyû Daäu (1789), Canh Tuaát (1790) vaø Taân Hôïi (1791)] soá quan binh caùc caáp cuûa nhaø Thanh ñaõ töû traän (trong traän chieán Vieät-Thanh) vaø ñöôïc höôûng töû tuaát ñoàng thôøi ñöa vaøo thôø trong Chieâu Trung Töø. Ñieàu ñaëc bieät laø ba vaên baûn naøy chöa heà thaáy coâng boá trong caùc taøi lieäu cuûa Trung Hoa vieát veà töông quan Vieät-Thanh cuoái theá kyû XVIII nhö: Thanh Cao Toâng thaäp toaøn voõ coâng nghieân cöùu (Trang Caùt Phaùt, Ñaøi Loan, 1982), Caøn Long troïng yeáu chieán tranh chi quaân nhu nghieân cöùu (Laïi Phuùc Thuaän, Ñaøi Baéc, 1984), Thanh ñaïi Trung-Vieät toâng phieân quan heä nghieân cöùu (Toân Hoaønh Nieân, Haéc Long Giang, 2006), Kyù Caøn Long nieân bình ñònh An Nam chi dòch (Lyù Quang Ñaøo, Ñaøi Baéc, 1976). Ngay caû ñeán nhöõng saùch trích thuaät nguyeân baûn Thanh thöïc luïc nhö: Thanh thöïc luïc: Vieät Nam, Mieán Ñieän, Thaùi Quoác, Laõo Qua söû lieäu trích sao (Coân Minh, 1985), Trung-Vieät bieân giôùi lòch söû tö lieäu tuyeån bieân (Xaõ hoäi Khoa hoïc Vaên hieán xuaát baûn xaõ, 1992). cuõng khoâng thaáy coù. Taïi Vieät Nam, saùch cuûa Nxb Haø Noäi naêm 2010: Thanh thöïc luïc: Quan heä ThanhTaây Sôn cuoái theá kyû XVIII-ñaàu theá kyû XIX cuõng khoâng coù caùc vaên baûn naøy. Thanh thöïc .