Đang chuẩn bị nút TẢI XUỐNG, xin hãy chờ
Tải xuống
Về một hiện tượng tương tự của từ vựng Đóng góp lớn lao nhất của Roman Jakobson trong lý luận về thi pháp là đã thuyết minh tương quan giữa ngữ âm và ngữ nghĩa, giữa từ và nghĩa, phản biện lý thuyết lừng danh của F.de Saussure trong Giáo trình ngữ học đại cương (1913), kinh điển của khoa ngữ học hiện đại : tương quan giữa ngữ âm ( cái biểu hiện ) và nghĩa ( cái được biểu hiện ) là võ đoán . Nôm na là. | NGÔN NGỮ 2 số 1_ mẬt 1990 VỀ SĨẹn tượng tương tự của từ vựng TIẾNG VIÊT vủ Đức NỌHIỆU 1. I-Ilộn nay khi nghiên cứu từ vựng tiếng Việt dường như chúng ta không thề làm ngơ trước sự tòn tại cùa những từ vừa có phần giống nhau VC ngữ âm lại vừa có phăn giống nhau về nghĩa được the hiện một cách khá đa dạng. VÈ ngữ âm riêng các từ đơn tiết hàng pghìn lừ có the a- Chỉ khác nhau phăn thanh điệu ngước -1 ngược liii - lũi lẻn - lén quanh - quành chuyên -chuyên - chuyền - chuyến. b- Chỉ giống nhau ở phăn vần leo - trèo bận - lĩìn băm vằm bè - phe pỉiang - vọng bíu - níu -víu. c- Chỉ giống nhau ở phăn âm đăur hâ - hé hừng - hóng mỏ - mõm - mồm - miệng lèn - lần ỉlnh - lửL. Tuy nhiên nhiều nhất vẫn là hat loại đầu. Kết quà thu thập chưa thật đầy đù đã cho thấy có tới hơn 470 nhóm gSm hơn 1400 từ khác nhau Còn loại thư ba chúng tôi chưa có đỉẽu kiện đĩ cập ử dây . 2. Nguyên nhân nảy sinh và con đường hình thành cùa các từ và nhóm từ như thế chắc hẳn Ịchông phải chi cỏ một. Mặt khđt giải thích và tìm ra những con đường đó hoàn toàn không đơn giản và dễ dàng. Trong khuôn khô bài Viet năy chúng lôi chỉ lập trung xem xét những từ thuộc vào ba liêu chí -Có nghĩa găn nhau hoặc giống nhau. - Cứ phăn vần giống nhau - Âm đầu của chúng đã từng có những tỉ n lệ liên hộ với nhau VC ám vi học và ngữ âm lịch sử. Trong sô hơn 470 nhóm từ đã tập hựp được có hơn 250 nhóm thỏa mãn ba tỉêu chí vừa nêu trên. Âm đău cùa cấc từ trong mỗi nhóm lập thành những đối ứng rất phong phú. Cụ the là những đốỉ ứng như sau b -1 6 c k-n 10 m-l 5 b-m ll J đ-n 6 tr -1 25 b-ph 13 b-v 12 m - v 7 ph - V 6 c k qu - g 13 c k qu - ch 18 c k qu -1 3 qu - V 8 c k qu - kh 10 kh - ch 2 kh - s 3 d - nh 13 gi - nh 2 d - ng 4 gỉ -ng l d -đ 14 ch -d 6 ch -gl 6 I - r 4 ch - nh 5 l - s 4 I - nh 4 1 - th 4 nh - ng 3 r - s 8 s - tr 9 s - th 3 tr - gl 7 ir - r 4 l - th 7 l-x 3 - Ngoài các đối ứng đôi còn cớ những đổi i ứng ba bốn như b-v-ph 4 b-1 - tr 4 b-m-ph l b - m - V 2 c - ctí - gi 1 cjc - g - kh 4 t k-l-tr 1 r-s-th l r-s-l l
