Đang chuẩn bị nút TẢI XUỐNG, xin hãy chờ
Tải xuống
Pháp xâm lược miền Bắc Việt Nam Bấy giờ có mấy tên lái buôn Pháp là Jean Dupuis, Millot buôn bán ở Thượng Hải, muốn đưa binh khí, súng đạn vào Bắc Kỳ theo đường sông Hồng, đem lên bán cho bọn quân phiệt nhà Thanh ở Vân Nam. | NGOẠI GIAO TRIỀU Tự ĐỨC 1847 - 1883 - Pháp xâm lược miền Bắc Việt Nam Bấy giờ có mấy tên lái buôn Pháp là Jean Dupuis Millot buôn bán ở Thượng Hải muốn đưa binh khí súng đạn vào Bắc Kỳ theo đường sông Hồng đem lên bán cho bọn quân phiệt nhà Thanh ở Vân Nam. Nhưng việc làm của chúng không được quan lại nhà Nguyễn ở Bắc Kỳ cho phép. Jean Dupuis Giăng Đuy-puy sách sử chữ Hán ghi tên là Đồ Phổ Nghĩa có sách sử của triều đình Huế in chữ quốc ngữ xuất bản năm 1925 lại viết là Từ Phổ Nghĩa vào Sài Gòn yêu cầu viên thống đốc Pháp ở Nam Kỳ can thiệp giúp hắn thông thương. Viên thống đốc Pháp nắm được cơ hội cho ngay viên trung tá hải quân Sénès đem tàu Bourayne ra Bắc Kỳ vào Quảng Yên theo sông Hồng nghênh ngang lên Hải Dương Hà Nội Bắc Ninh xem xét các nơi. Trong thời gian này Jean Dupuis sang Hồng Công cùng Millot đem ba chiếc tàu nhỏ là Hồng Giang Lao Kay và Sơn Tây chở vũ khí cùng các hàng hóa khác vào Quảng Yên. Trên tàu còn có hai người ngoại quốc một người Anh và một người Trung Quốc. Sử ta viết rằng người Anh này làm quan ở Trung Quốc tên là Kiều Nhĩ Trì người Trung Quốc tên là Lý Ngọc Trì làm tri phủ. Dupuis xin được phép vào cửa Cấm theo đường Hải Dương Đông Triều Bắc Ninh tới Hà Nội để lên Vân Nam. Quan nhà Nguyễn ở Quảng Yên báo cáo về triều. Tự Đức cho gửi thư sang Lưỡng Quảng nhờ Lưỡng Quảng tư tờ hỏi Vân Nam xem như thế nào. Khi có thư trả lời của Vân Nam sẽ hay. Dupuis không nghe cứ cho tàu vào Hải Dương lên đậu ở Hà Nội. Bấy giờ là cuối năm 1872 Dupuis thuê thuyền chở hàng lên Vân Nam. Cá thuyền buôn của Dupuis và Willet có đông thủy thủ có vũ trang. Chuyến đi trót lọt. Cuối năm 1873 chúng chở hàng hóa từ Vân Nam về Hà Nội đem theo một toán giặc Cờ vàng người Trung Quốc. Tới Hà Nội Dupuis và mấy người Trung Quốc là Bành Lợi Ký Quan Tá Đình chở gạo muối súng đạn lên bán ở Vân Nam. Quan lại nhà Nguyễn ngăn cản việc này vì việc buôn bán chuyên chở hàng lên bán ở Vân Nam chưa được triều đình Huế cho phép. Bọn Dupuis không nghe. Quan nhà Nguyễn ở Hà Nội cho bắt