TAILIEUCHUNG - Trao đổi thêm về thời điểm ra đời của tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ

Trên cơ sở phân tích các dữ liệu huyền thoại, các đạo sắc phong, và bối cảnh lịch sử, tác giả bài báo cho rằng tín ngưỡng thờ Mẫu nói chung có thể ra đời sớm và gắn với khát vọng phồn thực của cư dân nông nghiệp, còn tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ là tục thờ vị Nữ thần Tài Lộc của tầng lớp nữ tiểu thương, gắn với nhu cầu về một vị nữ thần phù trợ, “ban tài phát lộc” cho những người làm nghề buôn bán. Do vậy, tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ không thể xuất hiện sớm hơn thời điểm đầu thế kỷ thứ XVII, bởi các nguồn tài liệu thư tịch của Việt Nam và các giáo sỹ phương Tây thời đó đều chưa đề cập tới huyền thoại và hiện tượng thờ Mẫu Liễu ở Đàng Ngoài. Là loại hình tín ngưỡng hình thành và phát triển trên cơ sở hoạt động buôn bán nhỏ lẻ, nên khi đất nước vận hành nền kinh tế theo cơ chế thị trường, nó đã bùng phát mạnh mẽ cả về cơ sở thờ tự và hoạt động lên đồng - hầu bóng, gây lãng phí về thời gian, tiền của, và sức khỏe của tín đồ. Để tín ngưỡng thờ Mẫu phát triển lành mạnh đúng với bản chất tốt đẹp của nó, theo tác giả cần hết sức cảnh giác với hiện tượng “thương mại hóa” hoạt động thờ Mẫu nói chung và lên đồng nói riêng. | Trao đổi thêm về thời điểm ra đời của tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Phủ TẠP CHÍ KHOA HỌC ĐẠI HỌC ĐÀ LẠT Tập 10, Số 1, 2020 115-129 TRAO ĐỔI THÊM VỀ THỜI ĐIỂM RA ĐỜI CỦA TÍN NGƯỠNG THỜ MẪU TAM PHỦ Cao Thế Trìnha* a Khoa Quốc tế học, Trường Đại học Đà Lạt, Lâm Đồng, Việt Nam * Tác giả liên hệ: Email: trinhct@ Lịch sử bài báo Nhận ngày 16 tháng 11 năm 2019 Chỉnh sửa ngày 20 tháng 02 năm 2020

• Lịch sử - Văn hoá
• Thánh Mẫu Liễu Hạnh
• Tín ngưỡng dân gian
• Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ
• Tượng thờ Mẫu Liễu ở Đàng Ngoài
• Tín ngưỡng dân gian Việt Nam
• Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển
• Lịch sử của Thánh Mẫu
• Đạo sắc phong cổ nhất
• Liễu Hạnh công chúa
• Hệ thần Liễu Hạnh
• Truyền kì tân phả
• Văn học dân gian
• Tín ngưỡng trong văn học trung đại
• Mẫu Liễu đời và đạo
• Tứ Bất Tử
• Thanh Hòa Tử
• Hội Chân Biên
• Đức Thánh Mẫu Liễu Hạnh
• Đức Thánh Tản
• Chử Đạo Tổ
• Đức Thánh Gióng
• Tôn giáo tín ngưỡng
• Tôn giáo tín ngưỡng bản địa
• Tín ngưỡng thờ Nữ thần
• Phật Mẫu Man Nương
• Những người bạn cố đô Huế
• Nghiên cứu Huế
• Lịch sử Huế
• Nghĩa địa Pháp
• Di tíc lịch sử Huế
• Đền thờ ở Huế
• Tìm hiểu về tín ngưỡng thờ tứ bất tử
• Tháng tản viên
• Chữ đồng tử
• Ebook Tín ngưỡng dân gian Việt Nam
• Tín ngưỡng dân gian bản địa
• Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên
• Tín ngưỡng thành hoàng
• Tín ngưỡng vong hồn
• Đặc điểm tín ngưỡng dân gian
• Giá trị văn hóa tín ngưỡng dân gian
• Văn hóa tín ngưỡng dân gian
• Giá trị văn hóa truyền thống
• Hình thức tín ngưỡng dân gian
• Tín ngưỡng của người Hmông
• Tín ngưỡng của dân tộc Tày Nùng
• Tín ngưỡng của người Chăm
• Tín ngưỡng của người Thái
• Tín ngưỡng của người Dao
• Tiểu luận Văn hoá Việt Nam
• Tín ngưỡng dân gian phương Tây
• Tín ngưỡng về niềm tin với Thiên Chúa
• Tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt Nam
• Tín ngưỡng thờ Mẫu
• Không gian thờ cúng
• Hệ thống thánh thần tín ngưỡng thờ Mẫu
• Tín ngưỡng thờ mẫu Bắc Bộ
• Tín ngưỡng thờ mẫu Trung Bộ
• Các yếu tố ảnh hưởng đến tín ngưỡng dân gian
• Yếu tố ảnh hưởng đến tín ngưỡng dân gian
• Người Việt Nam
• Đồng bằng Bắc Bộ
• Sách lịch sử văn hóa Việt Nam
• Văn hóa Việt Nam
• Lịch sử Việt Nam
• Hình thái tín ngưỡng dân gian
• Tín ngưỡng dân tộc ít người ở Việt Nam
• Tín ngưỡng người H'mông
• Tín ngưỡng dân gian của người Tày
• Tín ngưỡng dân gian của người Nùng
• Tín ngưỡng dân gian của người Choang
• Thờ trời đất
• Thờ cúng tổ tiên
• Hỏi đáp tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên
• Tín ngưỡng dân tộc
• Bảo tồn văn hóa truyền thống
• Bài giảng tôn giáo tín ngưỡng
• Tôn giáo Việt Nam
• Tín ngưỡng Việt Nam
• Nho giáo ở Việt Nam
• Nước trong sinh hoạt tín ngưỡng
• Nước trong lễ hội dân gian
• Sinh hoạt tín ngưỡng ở Hà Nội
• Lễ hội dân gian ở Hà Nội
• Văn hóa tín ngưỡng ở Việt Nam
• Tín ngưỡng dân gian trong đời sống tinh thần
• Đời sống tinh thần
• Văn hóa dân gian
• Loại hình tín ngưỡng tiêu biểu của người Hoa
• Bản sắc tín ngưỡng của cư dân tại Hội An
• Người Việt gốc Hoa
• Văn hóa dân gian xứ Quảng
• Tín ngưỡng thờ Tiền hiền
• Tín ngưỡng thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu
• Cơ sở văn hóa Việt Nam
• Bài giảng Cơ sở văn hóa Việt Nam
• Văn hóa tổ chức đời sống cá nhân
• Tín ngưỡng phồn thực
• Tín ngưỡng sùng bái tự nhiên
• Tín ngưỡng sùng bái con người
• Cộng đồng người Việt
• Truyền thống Việt Nam
• Tín ngưỡng thờ Tứ bất tử
• Di sản văn hóa của dân tộc
• Tín ngưỡng thờ thần Táo quân
• Tín ngưỡng thờ thần Bếp
• Người Việt ở Việt Nam
• Người Hán ở Trung Quốc
• Thờ thần Táo quân
• Đời sống tâm linh người Việt
• Hiện tượng hầu bóng
• Truyền thuyết Bà Chúa Xứ
• Lễ hầu Thượng Nguyên
• Nghiên cứu tôn giáo
• Tín ngưỡng Quan Âm
• Quan Âm Việt Nam
• Tín ngưỡng dân gian trong truyện Kiều
• Văn tế thập loại chúng sinh
• Văn chiêu hồn
• Văn học Việt Nam
• Tạp chí Khoa học
• Cội nguồn của tín ngưỡng thờ Mẫu
• Đạo mẫu Việt Nam
• Văn hóa truyền thống
• Vân Cát thần nữ
• Tiểu thuyết Việt Nam
• Phong tục và tập quán
• Giá trị tinh thần
• Đời sống tín ngưỡng