TAILIEUCHUNG - Nghiên cứu cơ chế phân tử của quá trình đáp ứng với arsenic ở lúa
Trong nghiên cứu này, ảnh hưởng của stress As đến sự sinh trưởng của rễ lúa cũng như những thay đổi của các quá trình sinh hóa trong rễ lúa, bao gồm sự sản sinh ROS, hoạt tính các isozyme kháng oxy hóa, sự tích lũy acid amin, được kiểm tra. | TAPtửCHI HOC 2015, 84-95 Nghiên cứu cơ chế phân củaSINH quá trình ñáp ứng37(1): với arsenic DOI: NGHIÊN CỨU CƠ CHẾ PHÂN TỬ CỦA QUÁ TRÌNH ĐÁP ỨNG VỚI ARSENIC Ở LÚA (Oryza sativa L.) Trịnh Ngọc Nam1*, Lê Hồng Thía2, Nguyễn Vương Tuấn1 1 Viện Công nghệ sinh học và Thực phẩm, Đại học Công nghiệp tp. Hồ Chí Minh, *trinhngocnam@ 2 Viện Khoa học Công nghệ và Quản lý môi trường, Đại học Công nghiệp tp. Hồ Chí Minh TÓM TẮT: Arsenic (As) là á kim loại ñộc, ảnh hưởng trực tiếp ñến hầu hết cây trồng. Hơn nữa, As còn gây ung thư ở người do việc uống nước ngầm bị ô nhiễm As hay tiêu thụ các sản phẩm từ cây trồng trên ñất ô nhiễm, nhất là từ lúa gạo. Tác ñộng của As ñến sinh trưởng cây lúa ñã ñược chứng minh, tuy nhiên chưa rõ cơ chế ñáp ứng với nhiễm ñộc As. Nghiên cứu này cho thấy những biến ñổi sinh hóa và phân tử trong rễ cây mầm lúa ñối với tác ñộng của As. Dung dịch As(III) 100 µM ức chế mạnh sự sinh trưởng và kích thích mạnh sự sản sinh gốc tự do H2O2 và ở rễ cây mầm lúa. Phân tích ICP-MS xác ñịnh hàm lượng arsenic trong rễ lúa gia tăng theo nồng ñộ dung dịch arsenite xử lý. Phân tích RT-PCR bán ñịnh lượng ñã cho thấy sự tăng biểu hiện của một số gen mã hóa enzyme kháng oxy hóa, protein kinase, protein truyền tín hiệu nội bào, nhân tố ñiều hoà phiên mã và enzyme sinh tổng hợp acid abscisic. Gen có vai trò trong sự phân chia tế bào bị giảm biểu hiện. Xác ñịnh hoạt tính enzyme trên gel cho thấy có sự gia tăng mạnh hoạt tính enzyme kháng oxy hóa gồm peroxidase (POD), superoxide dismutase (SOD) và catalase (CAT). Ngoài ra, rễ lúa xử lý với arsenate cho thấy có sự gia tăng hàm lượng proline, có vai trò ổn ñịnh hệ ñệm tế bào và loại bỏ gốc tự do. Kết quả nghiên cứu ñã góp phần làm sáng tỏ cơ chế phân tử, sinh hóa của sự ñáp ứng với arsenic ở thực vật. Từ khóa: Oryza sativa, arsenic, gốc tự do, proline, RT-PCR bán ñịnh lượng. MỞ ĐẦU Arsenic (As) là một á kim loại ñộc, thuộc nhóm những chất gây ung thư hàng ñầu ñối với con người. Sức
đang nạp các trang xem trước
