TAILIEUCHUNG - Văn hóa - Tôn giáo tín ngưỡng cổ truyền Tây Nguyên: Thực trạng và giải pháp
Bài viết nêu lên thực trạng văn hóa, tôn giáo tín ngưỡng cổ truyền Tây Nguyên và giải pháp khắc phục. Để hiểu rõ hơn, mời các bạn tham khảo chi tiết nội dung bài viết. | văn hoá - tôn giáo tín ngưỡng cổ truyền tây nguyên: thực trạng và giải pháp Đỗ Hồng Kỳ* i - tôn giáo tín ngưỡng Cư dõn cư trỳ lõu đời ở Tõy Nguyờn đều theo tớn ngưỡng vạn vật hữu linh. Trong đú cú thế giới hữu hỡnh và thế giới vụ hỡnh. - Thế giới hữu hỡnh bao gồm cỏc sự vật, hiện tượng như: quỏ trỡnh sinh nở, trưởng thành, bệnh tật, sự di chuyển của cỏc vật thể (mặt trời, mặt trăng, ngụi sao ) Phần xỏc và phần hồn của thế giới hữu hỡnh gắn bú và tỏc động lẫn nhau để tồn tại. Khụng cú hồn thỡ thõn xỏc bị ốm ho, gầy mũn, sinh lực bị tiờu hao, mất đi sự sinh tồn. Trong thế giới hữu hỡnh đỏng chỳ ý nhất là con người, cõy lỳa, cõy đa và cõy gạo. Theo quan niệm của người Tõy Nguyờn bản địa (đỳng hơn là cư dõn cư trỳ lõu đời) thỡ phần hồn của con người là quan trọng nhất. Phần hồn chi phối phần xỏc nờn con người khi núi năng, hành động, ứng xử đều theo sự mỏch bảo và chịu sự giỏm sỏt, điều chỉnh của linh hồn. Do vậy, phần xỏc thụng qua phần hồn để cảm nhận, chuyển nội dung giao tiếp, trao đổi với thần linh. Người Tõy Nguyờn tụn sựng và ngưỡng mộ thần Lỳa. Tớn ngưỡng hồn linh đú thể hiện ở niềm tin, sự sựng bỏi thần Lỳa. Họ tin tưởng sõu sắc rằng, nếu ứng xử tốt với thần Lỳa thỡ thần sẽ ban cho mựa màng bội thu, cũn nếu khụng thần sẽ làm cho hạn hỏn mất mựa. Sự sựng bỏi cũn được đồng bào cảm nhận vị thần này như là nhõn vật bằng xương bằng thịt: khi thu hoạch đồng bào khụng dựng liềm để gặt, mà tuốt bằng tay. Họ sợ rằng nếu dựng liềm để cắt, cõy lỳa bị đau sẽ xỳc phạm đến thần Lỳa, thần sẽ phạt, năm sau sẽ bị mất mựa. ở một số tộc người Tõy Nguyờn, cõy đa và cõy gạo là hai loại cõy mang tớnh biểu tượng cho sự giàu cú, may mắn và hạnh phỳc của con người. Người ấđờ tin rằng ai hỏi được hoa đa (tất nhiờn là hoa biểu tượng, chứ khụng cú trong tự nhiờn) đem về nấu ăn thỡ người đú và dũng họ sẽ trở nờn giàu cú hơn người. Người Mơ Nụng cho rằng cõy blang (cõy gạo) luụn luụn đem lại niềm vui, may mắn và hạnh phỳc cho con người. - Thế giới vụ hỡnh là thần linh và cỏc loại ma
đang nạp các trang xem trước
