TAILIEUCHUNG - Mô-típ “mẹo dây thừng” trong kiểu truyện con vật thông minh

Mô-típ “mẹo dây thừng” là một mô-típ khá phổ biến trong truyện kể các nước. Nội dung của mô-típ này là: nhân vật chủ mưu tạo mâu thuẫn để đối thủ tiêu diệt lẫn nhau hoặc tự tiêu diệt; nhờ đó, nó trừ được món nợ, kiếm được thức ăn, tiêu diệt đối thủ hay có khi làm cho đối thủ nghi ngờ lẫn nhau. Cùng tìm hiểu về mô típ này qua bài viết sau đây. | Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Số 35 năm 2012 MÔ-TÍP MẸO DÂY THỪNG TRONG KIÊU TRUYỆN CON VẬT THÔNG MINH ĐẶNG QUỐC MINH DƯƠNG TÓM TẮT Mô-típ mẹo dây thừng là một mô-típ khá phổ biến trong truyện kể các nước. Nội dung của mô-típ này là nhân vật chủ mưu tạo mâu thuẫn để đối thủ tiêu diệt lẫn nhau hoặc tự tiêu diệt nhờ đó nó trừ được món nợ kiếm được thức ăn tiêu diệt đối thủ hay có khi làm cho đối thủ nghi ngờ lẫn nhau. Mô-típ này thường có hai nhân vật tham gia vào cốt truyện là nhân vật chủ mưu và đối thủ của nó. Mẹo dây thừng có ba dạng mỗi đầu dây thừng là một nhân vật đối thủ khuyết một nhân vật đối thủ và dạng không có dây thừng. Từ khóa mô-típ mẹo dây thừng kiểu truyện con vật thông minh. abstrAct Motif rope ruse in the type of clever animals Motif rope ruse is the popular one in telling stories in many countries. The plot of this style is that a mastermind uses ruses to cause conflicts between the rivals so that the latter kill each other or exterminate themselves. Thanks to this way the mastermind can get out of debt earn his her living exterminate rivals or sometimes misgive between rivals. There are 2 characters in this motif - the mastermind and his her rival. Three types of rope ruse are each character at each end of the rope one of the characters missing at the end of the rope and the one without the rope. Keywords motif rope ruse clever animal. 1. Đặt vấn đề Khi khảo sát truyện kể của Phần Lan và một phần của các nước Bắc Âu sau mở rộng thêm các nước Nam châu Âu Đông Nam châu Âu và Àn Độ Anti Aarne và Sthith Thompson đã nhận thấy rằng vùng này có kiểu truyện type được đánh số thứ tự là 291 với nội dung Lừa bịp bằng trò chơi kéo co. Con vật nhỏ thách thức con vật to lớn bằng trò chơi kéo co. Khéo léo sắp xếp để hai bên vô tình giằng co lẫn nhau hoặc một đầu dây được cột vào gốc cây 10 . Trong Motif index of folk-literature ở phần K. Deceptions Kẻ lừa bịp một lần nữa ở ThS Trường Đại học Văn Hiến TPHCM mô-típ có kí hiệu là S. Thompson nhắc đến .

• Ngôn ngữ học
• Mô típ mẹo dây thừng
• Kiểu truyện con vật thông minh
• Nhân vật chủ mưu
• Nhân vật đối thủ
• Mục đích của mẹo dây thừng
• Các dạng mẹo dây thừng