TAILIEUCHUNG - Dấu tích cảng bến - thương mại và đặc điểm kinh tế, tín ngưỡng vùng hạ lưu sông Thái Bình thế kỷ XVII-XVIII

Trong bài viết này tác giả bước đầu đưa ra cái nhìn tổng quan về hệ thống cảng bến thương mại cũng như đời sống kinh tế - xã hội của các cộng đồng dân cư vùng hạ lưu sông Thái Bình thế kỷ XVII-XVIII trên cơ sở các tài liệu bi ký và tổng hợp các kết quả khảo sát trong nhiều năm qua. Điều đó trực tiếp góp phần làm định hướng cho việc nghiên cứu sông Đàng Ngoài và xác định vị trí hải cảng Domea trên thực địa. | DẤU TÍCH CẲNG BẾN - THƯƠNG MẠI VÀ ĐẶC ĐIỂM KINH TẾ TÍN NGƯỠNG VÙNG HẠ LƯU SÔNG THÁI BÌNH THẾ KỶ XVII-XVIII Qua các kết quả khảo sát thực địa và tư liệu văn bia vũ ĐƯỜNG LUÂN Khi nghiên cứu các bản đồ và hải đồ cổ phương Tây vẽ vịnh Bắc Bộ vào thế kỷ XVII - XVIII người ta dễ dàng nhận ra một nhánh sông lớn từ nội địa đô ra biển được thể hiện hết sức rõ ràng và chú thích là sông Đàng Ngoài. Theo các ghi chép của người phương Tây sông Đàng Ngoài là con đường giao thông thương mại chủ yếu của thương thuyền thuộc Công ty Đông An Hà Lan và Đông Ấn Anh trên con đường từ cửa biển trên đường lên Kinh thành Thăng Long thế kỷ XVII. Trên tuyến giao thông đó Domea Domay được biết tới như là một trung tâm tập kết hàng hóa bến đỗ lổn cho thuyền bè neo đậu mội ngôi làng rất đẹp và là làng lớn đáng kể đầu tiên 1 từ cửa biển. Cho đến những thập niên 80 của thế kỷ XX ít ai biết chính xác sông Đàng Ngoài là con sông nào ở vùng châu thổ sông Hồng. Việc đưa ra các phán đoán chủ yếu theo quan điểm chủ quan khi so sầnh hình dạng sông Đàng Ngoài được vẽ trên bản đồ và liên hệ với thực tế. Trong những năm gần đây nhờ áp dụng các phương pháp nghiên cứu hiện đại và có điều kiện điều tra thực địa cũng như khai thác một cách có hiệu quả các nguồn tài liệu từ Châu Âu mà việc nghiên cứu về sông Đàng Ngoài và Domea đạt được những bước tiến đáng kể. Hầu hết những người quan tâm đến vấn đề này đều đi đến thống nhâ t sông Đàng Ngoài không phải là sông Hồng như quan niệm cũ mà chính là đoạn sông bao gồm một phần sông Luộc và phần lớn Hạ lưu cùa sông Thái Bình hiện nay trước khi nó đổ ra biển khu vực huyện Tiên Lãng Thành phố Hải Phòng. Dù vậy vị trí cụ thể của Domea và sông Đàng Ngoài thế kỷ XVII thực tế ra sao vẫn còn khá nhiều quan điểm khác nhau 2 . Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến các tranh luận khoa học đó là do tư liệu về Domea và sông Đàng Ngoài nhất là các tài liệu ở Việt Nam còn rất hạn chế. Do đó khi tìm hiểu về vấn đề này người ta đểu coi khảo sát thực địa như một là nguồn tài liệu

• Lịch sử - Văn hoá
• Cảng bến thương mại
• Dấu tích cảng bến thương mại
• Hạ lưu sông Thái Bình
• Hệ thống cảng bến cổ
• Nghiên cứu sông Đàng Ngoài
• Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển
• Hệ thống cảng thị Sông Đàng Ngoài
• Phố Hiến
• Các nghiên cứu về Phố Hiến
• Sự hình thành của Phố Hiến
• Diện mạo của Phố Hiến