TAILIEUCHUNG - tai chinh 3
I) Khái niệm Thu ngân sách nhà nước; Chi ngân sách nhà nước; Phân . phối thu, chi giữa các cấp ngân sách và sự cần thiết phải phân phối . nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách. .1. Thu ngân sách nhà nước Theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật ngân sách năm 2002 thì: “Thu .ngân sách nhà nước bao gồm các khoản thu từ thuế, phí, lệ phí; các khoản .thu từ hoạt động kinh tế của Nhà nước; các khoản đóng góp của các tổ .chức cá nhân; các khoản viện trợ; và các khoản thu khác theo quy định của .pháp luật” Việc thu ngân sách nhà nước nhằm huy động một bộ phận giá trị sản .phẩm xã hội, vì vậy hoạt động này luôn gắn chặt với thực trạng kinh tế .của đất nước, với mức độ phát triển của nền kinh tế. Hoạt động thu ngân .sách nhà nước được thực hiện thông qua hai cơ chế pháp lý điển hình là .bắt buộc và tự nguyện, trong đó cơ chế bắt buộc được xem là chủ yếu2. Chi ngân sách nhà nước Theo quy định tại khoản 2 Điều 2 Luật ngân sách nhà nước năm 2002 thì: .“Chi ngân sách nhà nước bao gồm các khoản chi phát triển kinh tế xã .hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo đảm hoạt động của bộ máy nhà .nước; chi trả nợ của nhà nước; chi viện trợ và các khoản chi khác theo .quy định của pháp luật” Như vậy: Chi ngân sách nhà nước là hoạt động nhằm sử dụng quỹ ngân .sách, là quá trình phân phối nguồn tiền tệ nằm trong quỹ ngân sách nhà .nước để chi dùng vào những mục đích khác nhau. Từ đó chi ngân sách nhà .nước chỉ được tiến hành trên cơ sở pháp luật và theo kế hoạch chi ngân .sách cũng như phân bổ ngân sách do cơ quan quyền lực nhà nước quyết .định. Hoạt động chi ngân sách nhà nước nhằm vào mục tiêu thỏa mãn nhu .cầu về tài chính cho sự vận hành của bộ máy nhà nước, đảm bảo cho Nhà .nước thực hiện được các chức năng nhiệm vụ của mình. Chi ngân sách nhà .nước là hoạt động được tiến hành bởi hai nhóm chủ thể: nhóm chủ thể . 1đại diện cho Nhà nước thực hiện việc quản lý, cấp phát, thanh toán các .khoản chi ngân sách nhà nước; nhóm chủ thể sử dụng ngân sách nhà nước3. Phân phối thu, chi giữa các cấp ngân sách và sự cần thiết phải phân phối .nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách Phân phối nguồn thu, nhiệm vụ chi giữa các cấp ngân sách nhà nước là .việc xác định mỗi cấp ngân sách được tập trung những nguồn thu nào và .mức độ tập trung đến đâu đồng thời đề ra nhiệm vụ chi cụ thể cho từng .cấp ngân sách. Theo pháp luật hiện hành, việc phân phối thu, chi giữa các .cấp ngân sách là thuộc thẩm quyền của Quốc hội và Hội đồng nhân dân .tỉnh. Tại Điều 3 Luật ngân sách nhà nước năm 2002 có quy định: “ Quốc .hội quyết định dự toán ngân sách nhà nước, phân bổ ngân sách trung .ương, phê chuẩn quyết toán ngân sách nhà nước”. Và cũng tại Điều 4 .khoản 2 điểm c có quy định: “Hội đồng nhân dân tỉnh thành phố trực .thuộc trung ương (gọi chung là cấp tỉnh) quyết định việc phân cấp nguồn .thu, nhiệm vụ chi giữa ngân sách các cấp chính quyền địa phương phù hợp .với phân cấp quản lý kinh tế xã hội, quốc phòng, an ninh và trình độ .quản lý của mỗi cấp trên địa bàn” Việc phân định nguồn thu và nhiệm vụ chi cụ thể giữa các cấp ngân sách .của hệ thống ngân sách là hết sức cần thiết. Bởi việc phân giao nguồn thu .cụ thể cho phép định lượng được các khoản thu của từng địa phương trên .địa bàn chính quyền địa phương quản lý. Từ đó có thể dự doán được khả .năng tự đáp ứng nhu cầu chi tiêu của cấp ngân sách và phần còn thiếu mà .ngân sách cấp trên phải chi điều tiết bổ sung nhằm bảo đảm khả năng cấp .phát, chi trả, thanh toán của cấp ngân sách đó hoặc phần thừa có thể điều .hòa cho các địa phương khác hoặc cho ngân sách cấp trên để đảm bảo khả .năng thanh toán, chi trả của từng cấp ngân sách cũng như của toàn bộ hệ .thống ngân sách. Đề ra nhiệm vụ chi cụ thể cho các cấp ngân sách cũng là .tiền đề giúp cho việc định lượng nhu cầu chi tiêu của cấp ngân sách để có .thể chủ động bố trí kế hoạch thu, đáp ứng kịp thời nhu cầu chi tiêu đó
đang nạp các trang xem trước
