TAILIEUCHUNG - Sự thật lịch sử và hư cấu nghệ thuật trong tiểu thuyết Hồ Quý Ly của Nguyễn Xuân Khánh

Với ba cuốn tiểu thuyết lịch sử Hồ Quý Ly, Mẫu Thượng ngàn và Đội gạo lên chùa, Nguyễn Xuân Khánh là một trong những cái tên được nhắc đến nhiều trong các cuộc hội thảo, nghiên cứu về sự phát triển, đổi mới của văn học nói chung, tiểu thuyết lịch sử Việt Nam đương đại nói riêng những năm gần đây. Bài viết này góp bàn thêm về mối quan hệ giữa sự thật lịch sử và hư cấu nghệ thuật trong việc xây dựng, khắc họa các nhân vật lịch sử trong tiểu thuyết Hồ Quý Ly. | 22 TRƯỜNG ĐẠI HỌC THỦ ĐÔ H NỘI SỰ THẬT LỊCH SỬ V7 HƯ CẤU NGHỆ THUẬT TRONG TIỂU THUYẾT HỒ QUÝ LY CỦA NGUYỄN XUÂN KHÁNH 1 Lê Thị Huệ Trường THPT Nguyễn Văn Cừ Từ Sơn Bắc Ninh Tóm tắt tắt ắt Với ba cuốn tiểu thuyết lịch sử Hồ Quý Ly Mẫu Thượng ngàn và Đội gạo lên chùa Nguyễn Xuân Khánh là một trong những cái tên ñược nhắc ñến nhiều trong các cuộc hội thảo nghiên cứu về sự phát triển ñổi mới của văn học nói chung tiểu thuyết lịch sử Việt Nam ñương ñại nói riêng những năm gần ñây. Bài báo này góp bàn thêm về mối quan hệ giữa sự thật lịch sử và hư cấu nghệ thuật trong việc xây dựng khắc họa các nhân vật lịch sử trong tiểu thuyết Hồ Quý Ly. Từ khóa khóa Nguyễn Xuân Khánh Hồ Quý Ly tiểu thuyết lịch sử tính chân thực hư cấu nghệ thuật. 1. MỞ ĐẦU Mặc dù trình làng truyện ngắn Một ñêm ñăng trên tạp chí Văn nghệ Quân ñội số 2 1959 tác phẩm này ñược tặng giải Nhì ñợt 1 1958 không có giải Nhất trong cuộc thi viết về ñời sống bộ ñội trong hòa bình do Tạp chí Văn nghệ quân ñội thời kì này tổ chức và các truyện trong tập Rừng sâu Nxb Văn học 1963 ñã bước ñầu ñịnh hình một lối viết song có vẻ Nguyễn Xuân Khánh lại thích lang thang trong chữ tên một tập tiểu luận của Hồ Anh Thái Nxb Trẻ ấn hành năm 2016 ñể thể nghiệm kiếm tìm một cách thức diễn giải mới cho những khám phá về lịch sử văn hóa con người. của riêng mình. Những tai nạn nghề nghiệp nhà văn gặp phải trong cuộc ñời sáng tác cũng giống những thăng trầm của các giai ñoạn thời ñại lịch sử ñược ông lấy làm bối cảnh cho các tác phẩm. Sau sự bứt phá không thành công của Miền hoang tưởng Nxb Đà Nẵng 1990 và Trư cuồng chưa ấn hành chỉ công bố trên mạng internet Nguyễn Xuân Khánh ñã lặng im suốt mười năm ñể ngẫm nghĩ ñiều chỉnh và rồi mười năm sau liên tiếp cho ra ñời các cuốn tiểu thuyết lịch sử có tiếng vang lớn Hồ Quý Ly Mẫu Thượng ngàn Đội gạo lên chùa. 1 Nhận bài ngày gửi phản biện chỉnh sửa và duyệt ñăng ngày Liên hệ tác giả Lê Thị Huệ Email huele9986@ TẠP CHÍ KHOA HỌC SỐ 17 2017 23 Dường như ngay

• Ngôn ngữ học
• Nguyễn Xuân Khánh
• Hồ Quý Ly
• Tiểu thuyết lịch sử
• Hư cấu nghệ thuật
• Tiểu thuyết Hồ Quý Ly
• Luận văn Thạc sĩ Ngữ văn
• Tiểu thuyết lịch sử của Nguyễn Xuân Khánh
• Tiểu thuyết của Nguyễn Xuân Khánh
• Đặc điểm tiểu thuyết của Nguyễn Xuân Khánh
• Nghệ thuật tiểu thuyết của Nguyễn Xuân Khánh
• Tiểu thuyết lịch sử Việt Nam
• Thể loại tiểu thuyết lịch sử
• Tư duy tự sự lịch sử
• Phương thức lựa chọn
• luận giải lịch sử
• Yếu tố huyền thoại
• Khái niệm huyền thoại
• Huyền thoại trong văn học Việt Nam
• Tín ngưỡng cộng đồng
• Truyện kể dân gian
• Giải mã cội nguồn bản sắc văn hóa việt
• Giải mã cội nguồn văn hóa
• Bản sắc văn hóa việt
• Tín ngưỡng thờ Mẫu
• Luận văn Thạc sĩ
• Tóm tắt luận văn Thạc sĩ
• Quản trị kinh doanh
• Nghệ thuật kết cấu
• Văn học Việt Nam
• Đội gạo lên chùa
• Tạp chí đại học Tân Trào
• Cổ mẫu ông Đùng bà Đà
• Tiểu thuyết Mẫu thượng ngàn
• Đời sống tâm linh
• Văn hóa Việt Nam
• Tinh thần phật giáo
• Tiểu thuyết Đội gạo lên chùa
• Nhà văn Nguyễn Xuân Khánh
• Tiểu thuyết Việt Nam
• Văn hóa lịch sử
• Góc nhìn văn hóa
• Nhân vật lịch sử
• Luận văn Thạc sỹ Khoa học
• Biểu tượng văn học
• Giáo lý nhà Phật
• Tư tưởng Phật giáo
• Giải trung tâm
• Hậu hiện đại
• Siêu hư cấu
• Chuyện ngõ nghèo
• Cảm quan hậu hiện đại
• Bút pháp huyền ảo
• Tín ngưỡng dân gian
• Tín ngưỡng thờ vật linh
• Tục trải ổ
• Câu chuyện huyền thoại ông Đùng bà Đà
• Tín ngưỡng thờ Mẫu của người dân làng Cổ Đình
• Mĩ học tiếp nhận
• Chủ thể tiếp nhận
• Thực tiễn tiếp nhận
• Tiểu thuyết Việt Nam sau đổi mới
• Tạp chí Khoa học
• Hình tượng người phụ nữ
• Lý thuyết cổ mẫu
• Mô hình cấu trúc
• Chủ thể phát ngôn
• Mẫu Thượng ngàn của Nguyễn Xuân Khánh
• Lí thuyết đám đông
• Tâm lý đám đông
• Nhân vật cộng đồng
• Trải nghiệm cộng đồng
• Luận văn Thạc sĩ Văn học
• Lý luận Văn học
• Motif Hồ Quý Ly
• Biểu tượng trong Hồ Quý Ly
• Luận văn Thạc sĩ Ngôn ngữ văn học
• Tiểu thuyết Kim Lăng thập tam thoa
• Tiểu thuyết Việt Nam đương đại
• Mẫu thượng ngàn
• Luận văn Thạc sĩ Khoa học Ngữ văn
• Văn hóa tâm linh
• Tiểu thuyết Nguyễn Xuân Khánh
• Trần thuật học
• Tiểu thuyết đương đại
• Thế giới nghệ thuật