TAILIEUCHUNG - Ẩn dụ ý niệm “con người là trang phục” trong ca dao, thành ngữ và tục ngữ Tiếng Việt

Dựa trên việc vận dụng lí thuyết về ẩn dụ ý niệm của Ngôn ngữ học tri nhận trong sự nhấn mạnh đến vai trò của lí thuyết nghiệm thân (nghiệm thân tự nhiên và nghiệm thân xã hội), bài viết xem “trang phục” là miền nguồn ánh xạ tới miền đích “con người” để xác lập cấu trúc ẩn dụ ý niệm bậc trên con người là trang phục trong ca dao, thành ngữ và tục ngữ tiếng Việt; từ đó mô tả và phân tích các ẩn dụ cấu trúc bậc dưới, như: con người/bộ phận của con người là “trang phục”, địa vị của con người là “trang phục”, hoàn cảnh của con người là “trang phục”, tình cảm của con người là “trang phục” để cho thấy một phần độc đáo trong ngôn ngữ, tư duy và văn hóa Việt. | Ẩn dụ ý niệm con người là trang phục trong ca dao thành ngữ và tục ngữ Tiếng Việt TẠP CHÍ KHOA HỌC HO CHI MINH CITY UNIVERSITY OF EDUCATION TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM TP HỒ CHÍ MINH JOURNAL OF SCIENCE Tập 17 Số 7 2020 1215-1224 Vol. 17 No. 7 2020 1215-1224 ISSN 1859-3100 Website http Bài báo nghiên cứu ẨN DỤ Ý NIỆM CON NGƯỜI LÀ TRANG PHỤC TRONG CA DAO THÀNH NGỮ VÀ TỤC NGỮ TIẾNG VIỆT Nguyễn Đình Việt Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn ĐHQG TPHCM Việt Nam Tác giả liên hệ Nguyễn Đình Việt Email Ngày nhận bài 06-4-2020 ngày nhận bài sửa 20-5-2020 ngày duyệt đăng 22-7-2020 TÓM TẮT Dựa trên việc vận dụng lí thuyết về ẩn dụ ý niệm của Ngôn ngữ học tri nhận trong sự nhấn mạnh đến vai trò của lí thuyết nghiệm thân nghiệm thân tự nhiên và nghiệm thân xã hội bài viết xem trang phục là miền nguồn ánh xạ tới miền đích con người để xác lập cấu trúc ẩn dụ ý niệm bậc trên CON NGƯỜI LÀ TRANG PHỤC trong ca dao thành ngữ và tục ngữ tiếng Việt từ đó mô tả và phân tích các ẩn dụ cấu trúc bậc dưới như con người bộ phận của con người là trang phục địa vị của con người là trang phục hoàn cảnh của con người là trang phục tình cảm của con người là trang phục để cho thấy một phần độc đáo trong ngôn ngữ tư duy và văn hóa Việt. Từ khóa ẩn dụ ý niệm trang phục miền đích miền nguồn 1. Đặt vấn đề Trang phục là một phần thiết yếu của cuộc sống là một trong ba nhu cầu cơ bản ăn ở mặc của con người. Mỗi quốc gia dân tộc trên thế giới đều có những bộ trang phục khác nhau thể hiện văn hóa phong tục tập quán quan niệm thẩm mĩ của mình chẳng hạn Nhật Bản có Kimono Hàn Quốc với Hanbok Trung Quốc có Sườn xám dành riêng cho nữ giới Việt Nam với Áo dài dành riêng cho nữ giới Thậm chí trang phục còn đặc trưng cho giới tính ví dụ váy chỉ dành riêng cho nữ giới ngoại trừ đàn ông ở Scotland lứa tuổi ví dụ áo dài mừng thọ của người Việt chỉ mặc cho người từ 60 tuổi trở lên trong lễ mừng thọ của họ nghề nghiệp ví dụ áo Blouse chuyên dành cho đội ngũ y tá y sĩ .

• Ngôn ngữ học
• Ẩn dụ ý niệm
• Ẩn dụ ý niệm trong ca dao
• Ẩn dụ ý niệm trong thành ngữ
• Tục ngữ Tiếng Việt
• Ca dao Tiếng Việt
• Thành ngữ Việt Nam
• Văn hóa Việt Nam
• Khái niệm ẩn dụ tri nhận
• Khái niệm ẩn dụ từ vựng
• Khái niệm ẩn dụ tu từ
• Phương pháp ẩn dụ
• Ẩn dụ định hướng
• Ẩn dụ cấu trúc
• Ẩn dụ bản thể
• Ngôn ngữ học
• Ẩn dụ tri nhận
• Ngôn ngữ học tri nhận
• Ẩn dụ ý niệm thi ca
• Kinh nghiệm văn hóa
• Thơ Nguyễn Bính
• Ẩn dụ thi ca
• Thơ Xuân Quỳnh
• Ý niệm con người
• Mô hình chiếu xạ
• Ẩn dụ ý niệm vị giác
• Sự tương đồng
• Ánh xạ cảm xúc
• Cơ quan vị giác
• Cơ chế ánh xạ của ẩn dụ
• Giảng dạy ngoại ngữ
• Tổng quan về ẩn dụ ý niệm
• Công tác giảng dạy và học tập ngoại ngữ
• Ẩn dụ trong chương trình ngoại ngữ
• Ẩn dụ ý niệm cấu trúc
• Bài thơ tiếng Anh
• Ẩn dụ ý niệm mùa xuân
• Ý niệm hóa
• Thơ Lưu Quang Vũ
• Hệ thống ý niệm
• Ẩn dụ ý niệm thời gian là con người
• Ngôn ngữ học tri nhận ghi chép
• Ẩn dụ ý niệm lửa
• Thơ ca Mỹ
• Thơ ca Việt Nam
• Thơ Việt Nam thế kỷ 20
• Ngôn từ biểu đạt các ý niệm
• Ẩn dụ ý niệm về quyền lực
• Sự kính trọng
• Thành ngữ tiếng Anh
• Thành ngữ tiếng Việt
• Hoạt động ý niệm hóa
• Ẩn dụ ý niệm về cuộc đời
• Ý niệm về cuộc đời
• Thơ tiếng Anh
• Thơ tiếng Việt
• Ngôn ngữ học tri nhận
• Ý niệm mùa xuân trong thơ tình
• Thơ tình Xuân Diệu
• Ẩn dụ thời gian thực vật trong tiếng Hán
• Ẩn dụ thời gian thực vậttrong tiếng Việt
• Ẩn dụ thời gian
• Cơn giận trong diễn đạt Tiếng Anh
• Biểu thức ẩn dụ ý niệm
• Đặc điểm ngữ nghĩa
• Đặc điểm tri nhận
• Ẩn dụ ý niệm giáo dục
• Ngữ nghĩa học tri nhận
• Ẩn dụ ý niệm bão
• Ngôn ngữ tiếng Nhật
• Ngôn ngữ văn hóa dân tộc
• Việt Nam và Nhật Bản
• Tính đa dạng văn hóa
• Văn hóa của ẩn dụ
• Ý niệm về phụ nữ
• Phụ nữ trong Tiếng Việt
• Tính đa dạng
• Ứng dụng lý thuyết ẩn dụ ý niệm
• Giảng dạy thành ngữ tiếng Anh
• Lý thuyết ẩn dụ ý niệm
• Cách dạy thành ngữ tiếng nước ngoài
• Tìm hiểu đoạn trích Đất nước
• Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm
• Lí thuyết ẩn dụ ý niệm
• Dụng cụ nhà bếp
• Văn hóa dân tộc
• Phân loại ẩn dụ ý niệm
• Biểu thức ngôn ngữ
• Mô hình ẩn dụ ý niệm
• Mô hình văn hóa
• Lịch sử nghiên cứu ngôn ngữ
• Ẩn dụ ý niệm màu sắc
• Luận án Tiến sĩ
• Luận án Tiến sĩ Ngôn ngữ học
• Ẩn dụ ý niệm màu sắc trong Tiếng Việt
• Mô hình tri nhận