TAILIEUCHUNG - Cơ sở hình thành và phát triển của đạo Cao Đài tại Việt Nam
Đạo Cao Đài là tôn giáo nội sinh, được hình thành ở Việt Nam vào đầu thế kỷ 20. Tôn giáo này ra đời gắn liền với hoàn cảnh kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, tư tưởng đương thời. Bài viết khái quát cơ sở hình thành và phát triển của đạo Cao Đài tại Việt Nam trên năm phương diện: Bối cảnh chính trị xã hội đương thời; sự thất bại trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Nam Bộ. | Cơ sở hình thành và phát triển của đạo Cao Đài tại Việt Nam 122 Nghiên cứu Tôn giáo. Số 3&4 - 2017 PHẠM THANH HẰNG* CƠ SỞ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA ĐẠO CAO ĐÀI TẠI VIỆT NAM Tóm tắt: Đạo Cao Đài là tôn giáo nội sinh, được hình thành ở Việt Nam vào đầu thế kỷ 20. Tôn giáo này ra đời gắn liền với hoàn cảnh kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, tư tưởng đương thời. Bài viết khái quát cơ sở hình thành và phát triển của đạo Cao Đài tại Việt Nam trên năm phương diện: Bối cảnh chính trị xã hội đương thời; sự thất bại trong các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Nam Bộ; sự suy thoái của các tôn giáo, trào lưu tư tưởng đương thời và vai trò ảnh hưởng của tư tưởng “tam giáo đồng nguyên; sự hình thành phong trào cơ bút tại Nam Bộ; vai trò hoạt động của những người sáng lập. Từ khóa: Cao Đài, cơ sở, hình thành, phát triển. Dẫn nhập Từ khoảng nửa cuối thế kỷ 19, nhất là từ thập niên 90 của thế kỷ 20 cho đến nay, các hiện tượng tôn giáo mới xuất hiện ngày càng nhiều, như “nấm mọc sau mưa” ở Việt Nam. Đặc biệt, tại Nam Bộ, trong thời kỳ Pháp thuộc đến đầu thế kỷ 20, nhiều hiện tượng tôn giáo mới ra đời trong phong trào đấu tranh phản kháng của tầng lớp nông dân với thực dân Pháp xâm lược và triều đình quân chủ đã phát triển thành những tôn giáo nội sinh, có sức ảnh hưởng sâu rộng ở vùng đất Nam Bộ. Đạo Cao Đài là một trong những tôn giáo được hình thành và phát triển trong bối cảnh lịch sử như vậy. Nghiên cứu về đạo Cao Đài, có nhà nghiên cứu cho rằng đạo Cao Đài là một cuộc vận động xã hội, với những hoạt động chính trị, kinh tế, xã hội, hành chính1. Một số nhà nghiên cứu khác cho rằng đạo Cao Đài ra đời là sự hội tụ của rất nhiều yếu tố về địa lý, thiên nhiên; về văn hóa và xã hội của vùng đất Nam Kỳ2. Thật vậy, xét về mặt kinh * Viện Nghiên cứu Tôn giáo, Tín ngưỡng. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Ngày nhận bài: 29/12/2016; Ngày biên tập: 12/4/2017; Ngày duyệt đăng: 21/4/2017. Phạm Thanh .
đang nạp các trang xem trước
