TAILIEUCHUNG - Số phận của Ngôn quan thời Lê Sơ: Góc nhìn từ mối quan hệ giữa vua và chức quan Ngự sử

Bài viết này nhằm xem xét số phận của các viên quan thuộc Ngự sử đài đặt trong mối quan hệ với vua. Những kiến giải của bài viết sẽ góp phần làm sáng tỏ hơn chức năng, vai trò và số phận của “ngôn quan” dưới thời Lê Sơ. | JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Social Sci., 2016, Vol. 61, No. 5, pp. 105-111 This paper is available online at DOI: SỐ PHẬN CỦA “NGÔN QUAN” THỜI LÊ SƠ: GÓC NHÌN TỪ MỐI QUAN HỆ GIỮA VUA VÀ CHỨC QUAN NGỰ SỬ Phan Ngọc Huyền Khoa Lịch sử, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Tóm tắt. Thời kì Lê Sơ, cơ quan Ngự sử đài được tổ chức hoàn thiện hơn và quy củ hơn so với thời Trần. Chức năng “ngôn quan” (giữ lời nói) của các quan Ngự sử cũng được đề cao, đặc biệt trong việc can gián, góp ý vua. Song cũng vì chức nhiệm cao cả này mà sinh mệnh chính trị của quan Ngự sử nhiều khi rất mong manh. Họ có thể bị thuyên chuyển công tác, cắt chức, thậm chí phải đánh đổi cả tính mạng để làm tròn chức trách của mình. Bài viết này nhằm xem xét số phận của các viên quan thuộc Ngự sử đài đặt trong mối quan hệ với vua. Những kiến giải của bài viết sẽ góp phần làm sáng tỏ hơn chức năng, vai trò và số phận của “ngôn quan” dưới thời Lê Sơ. Từ khóa: Lê Sơ, Ngự sử đài, Ngôn quan, Đài quan, can gián. 1. Mở đầu “Ngôn quan” là thuật ngữ dùng để chỉ đội ngũ quan viên có chức năng chính bao gồm tấu (nêu/bày tỏ ý kiến với vua) và hặc (hạch tội/vạch ra những hành vi trái phép của quan lại). Đội ngũ “ngôn quan” thời Lê Sơ bao gồm các viên quan ở Ngự sử đài và Lục khoa trong triều đình cùng với Hiến sát sứ ti ở các đạo. Đây là những quan lại có chức nhiệm đặc biệt – chức quan “giữ lời nói” nên sự nghiệp quan trường và sinh mệnh chính trị của họ cũng rất đặc biệt. Trong phạm vi bài viết này, số phận của “ngôn quan” được giới hạn từ góc nhìn về mối quan hệ giữa vua và các chức quan thuộc Ngự sử đài (còn được gọi tắt là Ngự sử hoặc Đài quan). Đây là một hướng tiếp cận mới trong nghiên cứu về quan chế Đại Việt dưới thời Lê Sơ. Trên thực tế, cho đến nay những công bố liên quan đến chủ đề này rất ít và mới chỉ có một số bài viết trên tạp chí như Đài quan thời Lê Sơ của Đào Tố Uyên và Phan Ngọc Huyền (Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử, số 11 năm 2010, ), Tư hiến

Trúc Phương 165 7 pdf

Upload

Bấm vào đây để xem trước nội dung

Tải xuống

TÀI LIỆU LIÊN QUAN

Phẩm chất con người Nga qua nhân vật Xô Cô Lốp trong truyện ngắn Số phận con người của Sô Lô Khốp

2 102 0

Phân tích tác phẩm Số phận con người của Sô Lô Khốp

14 76 0

Phân tích tác phẩm Số phận con người của Sô lô khốp - Nguyễn Thị Yến

4 129 3

Nét mới trong việc miêu tả cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại qua tác phẩm Số phận con người - Sô Lô Khốp

5 74 0

Ý nghĩa tư tưởng và đặc sắc nghệ thuật trong truyện ngắn Số phận con người của Sô Lô Khốp

1 137 0

Ý nghĩa tác phẩm "Số phận con người" của Sô Lô Khốp

2 104 0

Chỉ số KPI của Trưởng bộ phận cơ khí

4 181 1

Chỉ số KPI của trưởng bộ phận điện

4 113 0

Chỉ số KPI của trưởng bộ phận Giao nhận

4 150 1

Một số kết quả mở rộng về sự ổn định đối với bộ phận biến của phương trình vi phân thường

6 66 2

TÀI LIỆU XEM NHIỀU

Một Case Về Hematology (1)

8 462388 61

Giới thiệu :Lập trình mã nguồn mở

14 27414 79

Tiểu luận: Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà nước trong sạch vững mạnh

13 11390 543

Câu hỏi và đáp án bài tập tình huống Quản trị học

14 10590 468

Phân tích và làm rõ ý kiến sau: “Bài thơ Tự tình II vừa nói lên bi kịch duyên phận vừa cho thấy khát vọng sống, khát vọng hạnh phúc của Hồ Xuân Hương”

3 9871 108

Ebook Facts and Figures – Basic reading practice: Phần 1 – Đặng Tuấn Anh (Dịch)

249 8923 1162

Tiểu luận: Nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về đạo đức

16 8544 426

Mẫu đơn thông tin ứng viên ngân hàng VIB

8 8114 2279

Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh - Mạch Quang Thắng (Dành cho bậc ĐH - Không chuyên ngành Lý luận chính trị)

152 8081 1836

Đề tài: Dự án kinh doanh thời trang quần áo nữ

17 7329 268

TỪ KHÓA LIÊN QUAN

TÀI LIỆU MỚI ĐĂNG

Đóng mới oto 8 chỗ ngồi part 9

10 189 3 26-01-2025

Giáo trình phân tích phương trình vi phân viết dưới dạng thuật toán đặc tính của hệ thống p1

5 173 1 26-01-2025

Sử dụng mô hình ARCH và GARCH để phân tích và dự báo về giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán

24 1081 2 26-01-2025

Đề tài " Dự báo về tác động của Tổ chức Thương mại Thế giới WTO đối với các doanh nghiệp xuất khẩu vừa và nhỏ Việt Nam – Những giải pháp đề xuất "

72 194 2 26-01-2025

ĐỀ TÀI " ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH NGOẠI HỐI CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM "

51 161 3 26-01-2025

Chủ đề 3 : SỰ CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN (4 tiết)

9 222 1 26-01-2025

Sáng kiến kinh nghiệm môn mỹ thuật

5 186 1 26-01-2025

Lập trình Java cơ bản : Luồng và xử lý file part 8

5 143 1 26-01-2025

Lịch sử Trung Quốc 5000 năm tập 3 part 2

54 161 1 26-01-2025

ĐỀ LUYỆN THI ĐẠI HỌC MÔN: TIẾNG ANH - SỐ 3

4 140 1 26-01-2025

TÀI LIỆU HOT

Mẫu đơn thông tin ứng viên ngân hàng VIB

8 8114 2279

Giáo trình Tư tưởng Hồ Chí Minh - Mạch Quang Thắng (Dành cho bậc ĐH - Không chuyên ngành Lý luận chính trị)

152 8081 1836

Ebook Chào con ba mẹ đã sẵn sàng

112 4481 1381

Ebook Tuyển tập đề bài và bài văn nghị luận xã hội: Phần 1

62 6470 1285

Ebook Facts and Figures – Basic reading practice: Phần 1 – Đặng Tuấn Anh (Dịch)

249 8923 1162

Giáo trình Văn hóa kinh doanh - PGS.TS. Dương Thị Liễu

561 3887 680

Giáo trình Sinh lí học trẻ em: Phần 1 - TS Lê Thanh Vân

122 3934 616

Giáo trình Pháp luật đại cương: Phần 1 - NXB ĐH Sư Phạm

274 4843 569

Tiểu luận: Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà nước trong sạch vững mạnh

13 11390 543

Bài tập nhóm quản lý dự án: Dự án xây dựng quán cafe

35 4556 490