TAILIEUCHUNG - Một bước tìm về nguyên tác Truyện Kiều: Khảo luận về các thành ngữ “Rút dây động rừng” và “Tai vách mạch rừng” - Lê Mạnh Chiến
“Rút dây động rừng” và “Tai vách mạch rừng” là những câu thành ngữ quen thuộc của người Việt, được Nguyễn Du đưa vào hai câu thơ trong Truyện Kiều: “Rút dây, sợ nữa động rừng lại thôi” (câu 1580) và “Ở đây, tai vách mạch rừng” (câu ). Bài viết này khảo luận về hai câu thành ngữ nói trên, với mong muốn có thể xác định dứt khốt một chữ “rừng” hay “dừng” trong hai câu thành ngữ nói trên, như một bước tìm về nguyên tác Truyện Kiều. | 2 Tạp chí Nghiên cứu và Phát triển, số 1 (118) . 2015 VĂN HÓA - LỊCH SỬ MỘT BƯỚC TÌM VỀ NGUYÊN TÁC TRUYỆN KIỀU: Khảo luận về các thành ngữ “Rút dây động rừng” và “Tai vách mạch rừng” Lê Mạnh Chiến* I. Các cụm từ “rút dây động rừng” và “tai vách mạch rừng” trong Truyện Kiều Đây là những thành ngữ rất quen thuộc đối với người Việt, được đặt vào câu (“Rút dây sợ nữa động rừng lại thôi”) và câu (“Ở đây tai vách mạch rừng”) trong Truyện Kiều. Câu thứ nhất được Nguyễn Du dùng để diễn tả tâm trạng của Thúc Sinh khi chàng có ý định nói thật với vợ cả về việc mình đã lấy Thúy Kiều ở Lâm Truy, nhưng lại ngại ngùng, sợ rằng “rút dây” thì sẽ “động rừng” nên đành ú ớ loanh quanh, không dám nói đến điều ấy nữa: Chàng về xem ý tứ nhà, Sự mình cũng rắp lân la giãi bày. Mấy phen cười nói tỉnh say, Tóc tơ bất động mảy may sự tình. Nghĩ đà bưng bít miệng bình Nào ai có khảo mà mình lại xưng. Những là e ấp, dùng dằng, Rút dây, sợ nữa động rừng lại thôi. Nào ngờ, vợ cả của chàng là Hoạn Thư đã biết chuyện này và đã chuẩn bị “đối sách”. Sau nhiều ngày cùng nhau vui vầy, “Đèn khuya chung bóng, trăng tròn sánh vai”, khi Thúc Sinh lên ngựa trở về với Thúy Kiều thì Hoạn Thư liền sai ngay bọn Ưng, Khuyển đi thuyền đến Lâm Truy sớm hơn để bắt cóc kẻ tình địch đem về nhà mẹ mình làm nhục và hành hạ vùi dập cho hả cơn ghen tức. Mẹ của Hoạn Thư bắt Thúy Kiều nhập vào đám nô tỳ, tiếp tục uy hiếp và xét nét mọi cử chỉ, mọi hành vi của nàng. Mụ quản gia thấy tình cảnh Thúy Kiều bị giám sát nghiêm ngặt nên động lòng thương xót, bèn có lời căn dặn: Dạy rằng: “May rủi đã đành, Liễu bồ, mình giữ lấy mình cho hay. Cũng là oan nghiệp chi đây, Sa cơ mới đến thế này, chẳng dưng. Ở đây, tai .
đang nạp các trang xem trước
