TAILIEUCHUNG - Kết cấu văn bản Then Tày
Bài viết nghiên cứu tìm hiểu những đặc điểm chung trong kết cấu và các dạng kết cấu thường gặp trong các khúc then Tày, được thể hiện qua văn bản Then Tày những khúc hát của tác giả Hoàng Triều Ân, nhằm góp phần khẳng định giá trị văn học của thể loại văn nghệ dân gian đậm chất linh thiêng, huyền bí, và đồng thời cũng nhằm tôn vinh vốn tài sản văn hóa vô giá này của người Tày. | 30 ngôn ngữ & đời sống số 6 (200)-2012 Ngôn ngữ và văn hoá các dân tộc thiểu số Kết cấu văn bản then tày The STRUCTURE OF TAY’s TAY s THEN lyric đinh thị liên (ThS, ĐHSP, Đại học TháI Nguyên) Abstract Structuring is to organize and arrange elements that helps any work most effectively express its contents and ideas. By examining Then Lyric struture, the author figures out its 3 main features: solo song, matching song and intermatiate song which makes Then songs really interesting stories with diversified, atractive circumstaces and mystery. 1. Hỏt then và gảy đàn tớnh là một trong hai thứ “đặc sản” tinh thần của hai dõn tộc Tày và Nựng ở vựng Đụng Bắc, chủ yếu là 6 tỉnh Việt Bắc: Cao – Bắc – Lạng – Thỏi – Tuyờn – Hà, và một phần của Bắc Giang, Quảng Ninh, Yờn Bỏi. Ngày nay, làn điệu then và cõy đàn tớnh đó theo đồng bào Tày, Nựng vào làm ăn ở một số tỉnh phớa nam. Then được gọi bằng nhiều tờn khỏc như: vỉt, pụt, dàng, vủt,. tựy từng vựng, nhưng tờn thụng dụng nhất là “then”. Cú thể quan niệm chung về then như sau: Then là một loại hỡnh diễn xướng dõn gian tổng hợp bao gồm lời ca, õm nhạc, mỳa, trũ diễn được thực hiện trong nghi lễ cú từ lõu đời, được quần chỳng ưa thớch, giữ một vị trớ quan trọng trong di sản văn húa nghệ thuật truyền thống của hai dõn tộc Tày, Nựng. Then là một kho tàng lưu giữ những nột văn húa độc đỏo của người Tày trong suốt chiều dài phỏt triển lịch sử của dõn tộc này. Giỏ trị ấy được phản ỏnh qua những lời then cổ cũn được lưu giữ đến hụm nay nhờ sự kỡ cụng sưu tầm, nghiờn cứu của cỏc nghệ nhõn, cỏc nhà nghiờn cứu văn húa dõn số những bản then cũn lưu đến ngày nay, phải kể đến một cụng trỡnh sưu tầm khỏ cụng phu và đầy tõm huyết của nhà nghiờn cứu văn húa dõn gian Tày – Hoàng Triều Ân với cuốn Then Tày những khỳc hỏt. ễng đó ghi chộp lại những khỳc hỏt then (chủ yếu là Khỳc hỏt then cỳng bỏi). Cụ thể, đú là những khỳc then trong Lễ kỡ yờn, cầu chỳc và Then lễ hội mà ụng trực tiếp sưu tầm được ở thầy Dàng làm then tờn Hoàng
đang nạp các trang xem trước
