TAILIEUCHUNG - Phương ngữ tiếng Stiêng
So với các ngôn ngữ thuộc nhóm Bahnar Nam, phương ngữ tiếng Stiêng tương đối đơn giản. Việc có ít nhóm phương ngữ cho thấy tộc người Stiêng không có nhiều thay đổi về nơi cư trú hoặc nếu có thì việc du canh du cư không ảnh hưởng lớn đến tính thống nhất ngôn ngữ do di chuyển nguyên cả buôn làng, không di cư theo từng nhóm. Điều này giúp cho việc giao tiếp của các thành viên trong cộng đồng dễ dàng. | TAÏP CHÍ PHAÙT TRIEÅN KH&CN, TAÄP 18, SOÁ X2-2015 Phương ngữ tiếng Stiêng Lê Khắc Cường Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, ĐHQG-HCM TÓM TẮT: So với các ngôn ngữ thuộc nhóm Bahnar Nam, phương ngữ tiếng Stiêng tương đối đơn giản. Việc có ít nhóm phương ngữ cho thấy tộc người Stiêng không có nhiều thay đổi về nơi cư trú hoặc nếu có thì việc du canh du cư không ảnh hưởng lớn đến tính thống nhất ngôn ngữ do di chuyển nguyên cả buôn làng, không di cư theo từng nhóm. Điều này giúp cho việc giao tiếp của các thành viên trong cộng đồng dễ dàng. Dù vẫn còn nhiều ý kiến tranh luận về mức độ khác biệt giữa hai phương ngữ Stiêng Bu Lơ và Stiêng Bu Deh, nhưng theo chúng tôi, sự khác biệt giữa hai nhóm này không lớn; đặc biệt là kể từ sau năm 1975 trở đi. Từ khoá: Stiêng, Bahnar Nam, phương ngữ, Bu Lơ, Bu Deh, SIL, Bình Phước 1. Vấn đề phân vùng phương ngữ tiếng Stiêng . Đầu thế kỷ XIX, tộc người Stiêng đã được nhắc đến trong các thư tịch của nhà Nguyễn với tên gọi Xương Tinh. Sách Đại Nam nhất thống chí ghi lại việc vua Minh Mạng ban các họ Điểu, Nhạn, Ngưu, Mã, cho các sắc dân ít người ở Phước Long, Phước Bình thuộc tỉnh Biên Hoà 1. Năm 1887, giáo sĩ người Pháp . Azémar in cuốn Dictionaire Stieng, từ điển đầu tiên của tiếng Stiêng, đồng thời là văn bản đầu tiên được viết bằng chữ Latin còn giữ được cho đến nay. Sau năm 1954, Hội Ngữ học mùa Hè (Summer Institute of Linguistics - SIL) của Hoa Kỳ tổ chức nghiên cứu nhiều ngôn ngữ dân tộc ít người khu vực Nam Trường Sơn – Tây Nguyên. Hai ông bà Ralph và Lorraine Haupers thuộc tổ chức SIL đã có nhiều công trình nghiên cứu ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp 1 Họ Điểu là họ chủ yếu của người Stiêng hiện nay. Trước đây, bà con Stiêng có họ gốc bằng bản ngữ nhưng sau đó đã thay đổi theo hướng Việt hoá từ thời Minh Mạng. Những thay đổi này được thực hiện triệt để hơn dưới thời của chính quyền Ngô Đình Diệm. Cũng như hầu hết địa danh, nhân danh bằng tiếng dân tộc khác, chính quyền của ông Ngô Đình Diệm đã Việt hoá dựa .
đang nạp các trang xem trước
