TAILIEUCHUNG - 59_10

TẠP CHÍ KHOA HỌC, Đại học Huế, Số 59, 2010NGỮ NGHĨA VÀ PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TRUY VẤN ĐỐI SỞ DỮ LIỆU SUY DIỄN CÓ YẾU TỐ THỜI Hồ Như THPT Phan Đăng Lưu, Thừa Thiên Công Đại học Khoa học, Đại học HuếTÓM sở dữ liệu suy diễn có yếu tố thời gian (TDD) là một hướng nghiên cứu mới vực cơ sở dữ liệu suy diễn. Trong các vị từ của các quy tắc thời gian của TDD, ngoài số dữ liệu còn có thêm một đối số thời gian. TDD có mô hình Herbrand nhỏ nhất nhưng vô hạn. Bài báo này tập trung thảo luận về ngữ nghĩa của TDD và trình bày một biểu hạn của mô hình Herbrand nhỏ nhất của TDD bằng đặc tả quan hệ. Cấu trúc này có thể để định giá câu truy vấn đối với . Mở sở dữ liệu (CSDL) suy diễn có yếu tố thời gian (ký hiệu TDD) là một của CSDL suy diễn xác định bằng cách cho phép các vị từ có thêm một đối số thức thời gian. Việc nghiên cứu TDD đã và đang được nhiều người quan tâm [3],.[4], [6]. TDD cũng dựa trên nền tảng là ngôn ngữ bậc nhất, các biến/hằng/vị từ được phân hoạch các lớp rời nhau: biến/hằng/vị từ thời gian và phi thời gianBài báo này trình bày về ngữ nghĩa của TDD và khái niệm về đặc tả quan hệ - cấu trúc hữu hạn và tương đương với mô hình Herbrand nhỏ nhất MP của TDD MP có thể biểu diễn hữu hạn bởi một đặc tả quan hệ của TDD. Cấu trúc này có để trả lời các câu truy vấn. Chúng tôi cũng trình bày các nghiên cứu về TDD , trong đó các quy tắc thời gian chứa một đối số thời gian là một hàm n ngôi và vào việc phân tích ngữ nghĩa của TDD mở rộng2. Một số khái niệm cơ này chủ yếu trình bày một số khái niệm cơ sở của CSDL suy diễn có yếu gian (ký hiệu TDD). Chi tiết đầy đủ về CSDL suy diễn có thể xem trong [5], [9]Trong CSDL suy diễn có yếu tố thời gian, các nguyên tố (tương ứng hạng thức).được phân hoạch thành các lớp rời nhau gồm các nguyên tố thời gian và phi thời gian.(tương ứng hạng thức thời gian và phi thời gian) và ta giả sử luôn có một hằng thời nghĩa . Một hạng thức phi thời gian là một hằng hoặc một biến. Ta gọi hạng thức gian là hạng thức dữ liệu2. Một hạng thức thời gian được định nghĩa đệ quy như sau:.(i) Hằng thời gian 0 là hạng thức thời gian(ii) Một biến thời gian là một hạng thức thời gian(iii) Nếu T là một hạng thức thời gian thì T+1 là một hạng thức thời gian(iv) Hạng thức thời gian chỉ được sinh ra bởi các quy tắc trên3. Hạng thức thời gian nền là hạng thức không chứa biếnĐể ý rằng các hạng thức thời gian không nền chứa chính xác một biến và là biến thời gian. Lớp các hạng thức thời gian và phi thời gian là phân biệt nhauChúng ta sẽ viết hạng thức thời gian k thay cho (.((0 +1) + 1). + 1) và T+k thay (.((T +1) + 1). + 1) nghĩa Giả sử T là một hạng thức thời gian và X1, ., Xn là các phi thời gian, p là ký hiệu vị từ (n+1)-ngôi và q là ký hiệu vị từ n-ngôi (T,X1,.,Xn) được gọi là một nguyên tố thời gian và q(X1, ., Xn) là nguyên tố phi nguyên tố thời gian p(T, X1, ., Xn) thì hạng thức T được gọi là đối số và X1, ., Xn là các đối số phi thời gianĐịnh nghĩa Literal thời gian dương là một nguyên tố thời gian và phủ nguyên tố thời gian là literal thời gian âm. Literal phi thời gian là nguyên tố gianĐịnh nghĩa .(i) Quy tắc thời gian là một mệnh đề chứa cả literal thời gian và literal phi và có dạng:.p ← q1 ∧.∧ qn(n > 0)Trong đó các vị từ p, qi (i = 1,.,n) là các nguyên tố thời gian hoặc phi thời gian(ii) Mệnh đề đơn vị là mệnh đề có dạng p ← , đó là một quy tắc thời gian rỗng, đầu là một nguyên tố thời gian hoặc phi thời gian, ký hiệu ← có thể bỏ qua(iii) Đích thời gian là mệnh đề có dạng: ← q1∧.∧qm (m > 0), qi (i = 1,.,m) nguyên tố thời gian hoặc phi thời gianĐịnh nghĩa Một CSDL thời gian là một

• Sáng kiến kinh nghiệm