TAILIEUCHUNG - Bàn thêm về bình diện cú pháp và nghĩa cú pháp

Bài viết chủ yếu bàn về cách định nghĩa chủ ngữ, chúng tôi chưa có điều kiện phân tích cơ sở của ý kiến này, đặc biệt, chưa làm rõ các vấn đề: bản chất của bình diện cú pháp, đặc điểm, cách biểu hiện của ý nghĩa cú pháp, ranh giới giữa nó với nghĩa sâu và cơ cấu tổ chức, vị trí của nghĩa cú pháp trong các thuộc tính đặc trưng cho nội dung của các thành phần cú pháp của câu. | NGÔN NGỮ SỐ 6 2012 BÀN THÊM VỀ BÌNH DIỆN CÚ PHÁP VÀ NGHĨA CÚ PHÁP NGUYỄN VĂN LỘC 1. Đặt vấn đề . Câu là kiểu đơn vị rất phức tạp, có tổ chức nhiều mặt. Trong việc nghiên cứu câu, việc xác định các bình diện của câu, bản chất, phạm vi, ranh giới của chúng đến nay vẫn còn là những vấn đề tranh luận. Trong Ngữ pháp chức năng của Simon , các quan hệ chức năng trong câu được chỉ định ở các bình diện: chức năng ngữ nghĩa: tác thể, đích, tiếp thể. (agent, goad, recipient.); chức năng cú pháp: chủ ngữ, bổ ngữ (subject, object) và chức năng ngữ dụng: chủ đề, hậu đề, đề, tiêu điểm (theme, tail, topic, focus) [12, 26 - 27]. Ở , cú (Clause) được coi là một thực thể hỗn hợp được hình thành không phải bởi một mà ba bình diện cấu trúc. Ông gọi tên các bình diện này là: "cú như là một thông điệp, cú như là sự trao đổi và cú như là sự thể hiện" [6, 102]. Cấu trúc tạo cho cú như là một thông điệp ông gọi là cấu trúc đề ngữ [6, 107]. Cấu trúc tạo cho cú như là sự trao đổi về cơ bản tương ứng với cấu trúc cú pháp và bao gồm phần thức (ở tiếng Anh, gồm chủ ngữ và thành phần hữu định) và phần dư (gồm vị ngữ, bổ ngữ, phụ ngữ) [6, 155 - 166]. Cấu trúc tạo cho cú như là sự thể hiện tương ứng với cấu trúc ngữ nghĩa bao gồm các khái niệm chính như: quá trình, tham thể, chu cảnh “là những phạm trù ngữ nghĩa giải thích một cách khái quát nhất các hiện tượng của thế giới hiện thực” [6, 207 - 208]. Diệp Quang Ban cho rằng về phương diện tổ chức ngữ pháp, trong câu có bốn kiểu cấu trúc: cấu trúc nghĩa biểu hiện (với các thành tố như động thể, tiếp thể, đích.); cấu trúc thức (gồm phần thức và phần dư) cấu trúc cú pháp (với các thành tố như chủ ngữ, vị tố, tân ngữ.); cấu trúc đề (với các thành tố đề và thuyết [2, 46 - 47]. Cao Xuân Hạo xác định ba bình diện của câu (bình diện cú pháp, bình diện nghĩa học và bình diện dụng pháp) nhưng khác với một số tác giả khác, ông cho rằng trong tiếng Việt, cấu trúc chủ vị không có cương vị ngữ pháp trong cấu trúc cú .

• Ngôn ngữ học
• Bàn thêm về bình diện cú pháp
• Bình diện cú pháp
• Nghĩa cú pháp
• Bản chất của bình diện cú pháp
• Bản chất của nghĩa cú pháp
• Nghĩa biểu hiện
• Phân biệt nghĩa và ý nghĩa
• Ngôn ngữ học hiện đại
• Nghĩa sở chỉ
• Nghĩa sở thị
• Nghĩa sở biểu
• Nghĩa sở dụng
• Biểu đạt ý nghĩa dĩ thành hiện tại
• Ý nghĩa dĩ thành hiện tại
• Dĩ thành hiện tại tiếng Anh
• Dĩ thành hiện tại tiếng Việt
• Sự tương đồng tiếng Anh và tiếng Việt
• Thành ngữ biểu hiện ý nghĩa
• Thành ngữ biểu hiện ý nghĩa cực cấp
• Thành ngữ trong tiếng Việt
• Khảo sát những thành ngữ
• Từ điển thành ngữ tiếng Việt
• Văn xuôi tự sự
• Hình thức biểu hiện đối thoại của nhân vật
• Tác phẩm văn xuôi tự sự
• Đối thoại được biểu hiện trực tiếp
• Đối thoại được biểu hiện gián tiếp
• Ngữ nghĩa lời hội thoại
• Chủ nghĩa tư bản độc quyền
• Chủ nghĩa tư bản độc quyền nhà nước
• Đặc điểm kinh tế cơ bản
• Biểu hiện của chủ nghĩa tư bản
• Chủ nghĩa tư bản hiện đại
• Nguyên lý thống kế
• Thống kê học
• Bài giảng thống kê
• Tài liệu thống kê
• Luận án Tiến sĩ
• Luận án Tiến sĩ Ngôn ngữ học
• Phương tiện biểu hiện nghĩa tình thái
• Nghĩa tình thái
• Hành động hỏi tiếng Anh
• Hành động hỏi tiếng Việt
• Hành động hỏi gián tiếp
• Hành động hỏi trực tiếp
• Biểu thức ẩn dụ ý niệm
• Đặc điểm ngữ nghĩa
• Đặc điểm tri nhận
• Ẩn dụ ý niệm giáo dục
• Ngữ nghĩa học tri nhận
• Luận án Tiến sĩ Văn học
• Chủ nghĩa tượng trưng
• Chủ nghĩa siêu thực
• Thơ Việt Nam hiện đại
• Quan niệm thẩm mỹ
• Nguyên tắc sáng tạo
• Biểu hiện lệch chuẩn giá trị
• Gia tăng hiện tượng nói dối
• Mưu cầu lợi ích cá nhân
• Gia tăng tệ sùng bái vật chất
• Chủ nghĩa duy vật biện chứng
• điện ảnh Đức
• Chủ nghĩa biểu hiện
• lý thuyết điện ảnh
• lý thuyết sân khấu
• tài liệu điện ảnh
• tài liệu sân khấu
• Mô hình chức năng
• Ngữ pháp chức năng
• Sự tình quan hệ
• Cấu trúc nghĩa biểu hiện
• Sự tình nòng cốt
• Cấu trúc cú pháp
• Luận văn Thạc sĩ
• Ngôn ngữ học
• Luận văn Thạc sĩ Ngôn ngữ học
• Đặc điểm câu đơn
• Truyện Nguyễn Nhật Ánh
• Bình diện cấu trúc đề thuyết
• Tiểu luận Mác Lênin
• Đề tài triết học
• Tiểu luận triết học
• Tư bản độc quyền nhà nước
• Chủ nghĩa tư bản
• Chủ nghĩa hậu cận đại
• Chủ nghĩa hậu cận đại trong văn học Nga
• Văn học Nga
• Chủ nghĩa hậu hiện đại trong văn hóa
• Tác phẩm tiêu biểu của văn học Nga
• Tạp chí Khoa học
• Chủ nghĩa hiện sinh
• Xã hội châu Âu
• Trào lưu triết học
• Triết học phương Tây hiện đại
• Văn hóa rượu
• Tính chất biểu ý
• Tính chất biểu ý của chữ Hán
• Khảo sát tính chất biểu ý
• Chữ Hán có chứa bộ dậu
• Đặc trưng văn hóa rượu
• Âm và nghĩa của chữ Hán
• Ý nghĩa thời gian trong tiếng Hàn
• Ý nghĩa thời gian trong tiếng Việt
• Đặc điểm cú pháp tiếng Hàn
• Phạm trù thì trong tiếng Hàn
• Phạm trù thể trong tiếng Hàn
• Chủ nghĩa Mác Lênin
• Nguyên lý chủ nghĩa Mác Lênin
• Bài giảng Triết học Mác Lênin
• Giá trị thặng dư
• Sự sản xuất ra giá trị thặng dư
• Hình thái biểu hiện giá trị thặng dư
• Khoa học nước ngoài
• Nhóm vị từ trao tặng
• Cấu trúc nghĩa trong tiếng Anh
• Cấu trúc nghĩa trong tiếng Việt
• Chủ nghĩa nhân văn
• Chủ nghĩa nhân văn phục hưng
• Thời đại phục hưng Châu Âu
• Người Châu Âu thời Phục Hưng
• Văn hóa thời Phục Hưng
• Thành phần câu
• Ý nghĩa cú pháp
• Hình thức cú pháp
• Bình diện giao tiếp
• Cấu tạo câu
• Chủ nghĩa Mác–Lênin
• Nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác–Lênin
• Học thuyết giá trị thặng dư
• Biểu hiện của giá trị thặng dư
• Phương pháp sản xuất giá trị thặng dư
• Hành vi xin phép
• Phương thức biểu hiện
• Hồi đáp gián tiếp trong tiếng Việt
• Hồi đáp gián tiếp trong tiếng Anh
• Bình diện cấu trúc ngữ nghĩa