TAILIEUCHUNG - Triết học duy lý suy ngẫm về vấn đề trách nhiệm
Bài viết này có mục đích làm sáng tỏ bản chất của tư duy duy lý, những hệ quả văn hóa của triết học duy lý cực đoan nhìn từ góc độ trách nhiệm. Triết học duy lý là một định hướng nhân sinh quan chiếm ưu thế của người phương Tây. Chính triết học duy lý đã có đóng góp rất quan trọng cho việc tạo dựng nền văn minh công nghiệp nhờ khẳng định tính hợp lý, tính có quy luật của thế giới (tự nhiên, xã hội), tính khả tri của thế giới và khả năng cải tạo thế giới của con người căn cứ trên tri thức khoa học về thế giới. | Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học Xã hội và Nhân văn 28 (2012) 18‐22 Từ triết học duy lý suy ngẫm về vấn đề trách nhiệm Trần Thị Điểu** Trung tâm Đào tạo, Bồi dưỡng Giảng viên lý luận chính trị, Đại học Quốc gia Hà Nội, 144 Xuân Thủy, Hà Nội, Việt Nam Nhận ngày 20 tháng 02 năm 2012 Tóm tắt: Công nghiệp hoá, hiện đại hoá xã hội thực chất là quá trình đem lại tính hợp lý cho lĩnh vực công nghiệp và tất cả các lĩnh vực khác của đời sống xã hội. Chúng dựa trên tư duy duy lý vốn đã hình thành ở phương Tây từ thời kỳ cổ đại. Tư duy duy lý dưới hình thức khoa học của nó đã trở thành một trong những điều kiện quan trọng bậc nhất để văn minh phương Tây đạt được những thành tựu to lớn và địa vị của nó chiếm ưu thế trong thế giới hiện đại. Để tiếp thu những thành tựu văn minh phương Tây, chúng ta cần thấu hiểu loại hình tư duy này. Song, tư duy duy lý cực đoan, đặc biệt là khi nó bị lạm dụng nhờ khoác lên mình cái vỏ “triết học duy lý”, có những hệ quả văn hoá rất tai hại. Điều nói này trước hết có liên quan tới một trong những vấn đề cấp bách của loài người hiện đại trong việc duy trì và phát triển một thế giới hoà bình và thịnh vượng là vấn đề trách nhiệm. Chính vì vậy, bài viết này có mục đích làm sáng tỏ bản chất của tư duy duy lý, những hệ quả văn hoá của triết học duy lý cực đoan nhìn từ góc độ trách nhiệm. * Triết học duy lý là một định hướng nhân sinh quan chiếm ưu thế của người phương Tây. Chính triết học duy lý đã có đóng góp rất quan trọng cho việc tạo dựng nền văn minh công nghiệp nhờ khẳng định tính hợp lý, tính có quy luật của thế giới (tự nhiên, xã hội), tính khả tri của thế giới và khả năng cải tạo thế giới của con người căn cứ trên tri thức khoa học về thế giới. Nói cách khác, triết học duy lý đã tạo ra hiện tượng được gọi là “chủ nghĩa tích cực phương Tây”. Nhờ triết học duy lý mà khoa học và kỹ thuật, công nghệ dựa trên nó có “vai trò hàng đầu” trên thước đo giá trị của xã hội, do vậy, được thúc đẩy phát triển và tích cực đi vào thực tiễn. Sự chiếm ưu thế
đang nạp các trang xem trước
